hoặc
Vui lòng nhập thông tin cá nhân
hoặc
Vui lòng nhập thông tin cá nhân
Nhập email của bạn để lấy lại mật khẩu
Việt Nam đang đối mặt với áp lực lớn từ mức thuế quan Mỹ đối với hàng xuất khẩu công nghệ. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm quan trọng để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi từ “công xưởng lắp ráp” sang trung tâm đổi mới và sản xuất thông minh.
TS. James Kang, giảng viên cấp cao ngành Khoa học máy tính, Khoa Khoa học, Kỹ thuật và Công nghệ, Đại học RMIT Việt Nam nhận định, ngành công nghệ Việt Nam đang đối mặt với thử thách lớn nhất từ trước đến nay. Kể từ khi Mỹ công bố kế hoạch áp thuế 46% đối với một số mặt hàng công nghệ chủ lực của Việt Nam (dù hiện đang tạm hoãn 90 ngày để phục vụ đàm phán thương mại), toàn ngành đã lập tức gióng lên hồi chuông cảnh báo.
Với một quốc gia đang từng bước xây
dựng vị thế vững chắc trong lĩnh vực điện tử và bán dẫn, việc tăng chi phí đột
ngột này là có thể bị ảnh hưởng nặng nề. Dù phần nào dự đoán được trước – do Việt Nam hiện
là đối tác có thặng dư thương
mại lớn thứ ba với Mỹ, chỉ sau Trung Quốc và
Mexico, nhưng đây vẫn là một thách thức nghiêm trọng.
Theo vị chuyên gia này, nhiều doanh nghiệp công nghệ trong nước đang nhanh chóng thích ứng bằng cách chuyển hướng sang các công nghệ thông minh, đầu tư vào phần mềm và dịch vụ số, đồng thời tìm kiếm thị trường mới ngoài các kênh truyền thống để tồn tại và giảm thiểu tác động tiêu cực.
Trong nhiều năm qua, Việt Nam đã hưởng lợi từ những biến động thương mại toàn cầu. Nhưng lần này, chính Việt Nam lại là đối tượng chịu áp lực. Các mức thuế mới khiến những sản phẩm xuất khẩu từ Việt Nam như điện thoại và chip bán dẫn, bao gồm cả chip của Intel, trở nên kém cạnh tranh hơn tại Mỹ - một trong những thị trường lớn nhất.
TS. James Kang nhận định, thách thức này có thể trở thành bước ngoặt. Thay vì chờ đợi gió đổi chiều, nhiều doanh nghiệp Việt đã chủ động hành động. Việt Nam cần cam cam kết kiểm soát chặt chẽ xuất xứ hàng hóa. Đây là bước đi mang tính chiến lược nhằm giảm căng thẳng thương mại và thể hiện thiện chí với các chính sách của chính quyền Trump.
Khi chi phí lao động tăng cao và môi trường thương mại ngày càng khó lường, các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam đang đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa. Đây không chỉ là những công nghệ mang tính xu hướng, mà còn là giải pháp thực tiễn.
Ông Kang lấy dẫn chứng, Tập đoàn công nghệ hàng đầu FPT đã đầu tư 174 triệu đô la Mỹ xây dựng trung tâm AI và tiếp tục rót thêm 200 triệu đô la Mỹ vào một cơ sở sản xuất công nghệ cao. Trọng tâm của họ bao gồm phát triển phần mềm, an ninh mạng và AI tạo sinh thế hệ mới. Dù không phải doanh nghiệp nào cũng sở hữu nguồn lực tương tự, xu hướng này đang lan rộng: tận dụng công nghệ thông minh để cắt giảm chi phí, tăng năng suất và giữ được tính linh hoạt trong một thế giới chuyển động không ngừng.
Việt Nam từng được biết đến với lao động giá rẻ và dây chuyền lắp ráp hiệu quả. Nhưng điều đó đang thay đổi. Ngày càng nhiều doanh nghiệp chuyển sang mô hình sản xuất thông minh, ứng dụng tự động hóa với các công nghệ như robot, cảm biến Internet vạn vật và phân tích dữ liệu để sản xuất nhanh và chính xác hơn.
Một số công ty còn cung cấp dịch vụ chuyển đổi số để hỗ trợ các doanh nghiệp khác hiện đại hóa vận hành. Với các công cụ như Internet vạn vật, nhà máy có thể giám sát tiêu thụ điện năng, phát hiện lỗi theo thời gian thực và điều khiển máy móc từ xa. Những công nghệ này đang giúp Việt Nam từng bước vươn lên trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Theo Tiến sĩ Đại học RMIT Việt Nam, chuyển đổi đương nhiên đi kèm với thách thức. Doanh nghiệp cần đầu tư đào tạo nhân lực, nâng cấp công nghệ và thay đổi tư duy. Với nhiều công ty, đây là lựa chọn duy nhất để lên phía trước.
Vị chuyên gia dự đoán, biên giới công nghệ tiếp theo của Việt Nam chính là các dịch vụ số. Những sản phẩm như điện toán đám mây, phần mềm dạng dịch vụ (SaaS) và ứng dụng di động không chịu tác động từ thuế quan như hàng hóa vật lý. Tập đoàn VNG là một ví dụ điển hình. Nguyên được biết đến là một doanh nghiệp game và ứng dụng dành cho thiết bị di động, VNG hiện chuyên cung cấp các dịch vụ đám mây toàn cầu. Kinh doanh các sản phẩm kỹ thuật số giúp doanh nghiệp này vượt qua rào cản thuế quan, vươn mình ra quốc tế và giảm sự phụ thuộc vào bất kỳ thị trường đơn lẻ nào.
"Sự chuyển dịch này phản ánh một xu thế lớn hơn. Việt Nam đang từng bước thoát khỏi vị thế "công xưởng lắp ráp" và tiến tới trở thành một lực lượng sáng tạo và kỹ thuật số trên sân khấu toàn cầu, trong khi những ngành sản xuất có giá trị thấp hơn đang dần dịch chuyển sang các quốc gia đang phát triển khác", TS. James Kang nhận định.
Đa dạng hóa hướng xuất khẩu
Theo TS. James Kang, bên cạnh thị trường Mỹ, Việt Nam đang tìm hiểu những hướng xuất khẩu mới. Các hiệp
định như CPTPP, EVFTA và RCEP đã mở rộng cánh cửa tới các thị trường như Nhật Bản, Canada, Liên minh
châu Âu và các nước láng giềng trong khu vực châu Á. Những thỏa thuận này giúp
Việt Nam phân tán rủi ro, tránh phụ thuộc vào một thị trường duy nhất. Với các
doanh nghiệp công nghệ, điều này đồng nghĩa với sự ổn định cao hơn và cơ hội
tăng trưởng bền vững hơn.
Cùng với đa dạng hóa thương mại, Chính phủ và khu vực tư nhân đang thúc đẩy đổi mới sáng tạo sâu hơn. Các sáng kiến như Hội nghị quốc tế về Trí tuệ nhân tạo và Bán dẫn 2025 (AISC 2025) đặt mục tiêu tăng tốc nghiên cứu trong lĩnh vực AI và công nghệ bán dẫn – hai trụ cột then chốt nếu Việt Nam muốn duy trì năng lực cạnh tranh. Việc chuyển đổi từ sản xuất biên lợi nhuận thấp sang thiết kế và đổi mới có giá trị cao là một hành trình không dễ dàng. Việc này đòi hỏi thời gian, con người và vốn. Dẫu vậy khát vọng đang tăng cao và nguồn đầu tư cũng vậy.
Chính phủ đóng vai trò then chốt trong việc tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn và hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu giúp doanh nghiệp trong nước mở rộng quy mô. Trường học và các trường đại học phải trang bị cho các bạn trẻ kỹ năng số để họ sẵn cho những công việc của tương lai. Đối với các nhà đầu tư, doanh nghiệp khởi nghiệp và các dịch vụ kỹ thuật số Việt Nam có tiềm năng thực sự vươn ra toàn cầu.
Bức tranh công nghệ Việt Nam đang đứng trước bước ngoặt quan trọng và đến lúc cần những nét cọ táo bạo giúp toàn cảnh bừng sáng. Doanh nghiệp cần vượt qua mô hình sản xuất cơ bản và đầu tư vào những công cụ thông minh hơn như AI và tự động hóa.
Tiến sĩ James Kang dẫn chứng, trên thế giới đã có nhiều hình mẫu thành công để tham khảo. Hàn Quốc đã xây dựng một nền kinh tế công nghệ mạnh mẽ nhờ đầu tư cho đổi mới sáng tạo. Ấn Độ ghi dấu ấn toàn cầu bằng cách xuất khẩu các dịch vụ số. Singapore trở thành trung tâm công nghệ toàn cầu thông qua quy hoạch chiến lược và đầu tư bền bỉ.
Việt Nam có thể học hỏi từ những mô
hình này. Bằng cách tăng cường năng lực nội tại, áp dụng các công cụ thông minh
và theo đuổi một chiến lược rõ ràng, Việt Nam có cơ hội định hình tương lai và
dẫn đầu khu vực trong làn sóng tăng trưởng công nghệ tiếp theo.
Khi tội phạm mạng sử dụng AI gia tăng, các công ty Fintech phải “lấy độc trị độc” – nhận định của Phó giáo sư Phạm Công Hiệp, Phó trưởng khoa phụ trách Nghiên cứu và Đổi mới tại Khoa Kinh doanh, Đại học RMIT Việt Nam.
FRT Retail (FRT) và Thế Giới Di Động (MWG) từng cạnh tranh nhau trong lĩnh vực hàng công nghệ. Thế nhưng thời thế thay đổi, cả hai đã chọn cho mình con đường khác nhau. Nếu như FRT đang đẩy mạnh cho chuỗi nhà thuốc và dần bổ sung thêm mảng xét nghiệm, vắc xin, thì MWG có động lực tăng trưởng từ chuỗi Bách Hoá Xanh và chuỗi Era Blue tại thị trường Indonesia.
Từ năm 2022 đến nay, VNG lỗ hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm. Quý đầu năm 2025, doanh nghiệp tiếp tục nối dài mạch thua lỗ.
Sản phẩm dầu gội Hanayuki do công ty vợ chồng Đoàn Di Băng phân phối mới đây đã bị thu hồi và tiêu hủy trên toàn quốc do không đảm bảo chất lượng. Trước đây, cặp đôi này được giới thiệu là quản lý cấp cao của công ty đa cấp Lô Hội, từng dính tới cáo buộc đội bán các sản phẩm chức năng giá "cắt cổ".
Trong bối cảnh EU - thị trường truyền thống - đang giảm tỉ trọng do yếu tố cạnh tranh và quy định khắt khe hơn, Trung Quốc nổi lên như một thị trường chiến lược. Ngoài quy mô tiêu thụ lớn, thị trường này còn linh hoạt hơn trong quy chuẩn nhập khẩu và có hệ thống tiêu thụ đa dạng từ siêu thị đến chợ đầu mối.
Ngày 6/5, Bộ Tài chính đã ra quyết định về việc tạm đình chỉ chức vụ người đại diện phần vốn nhà nước tại Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) đối với ông Đào Nam Hải, người đại diện phần vốn nhà nước, Thành viên Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Petrolimex cho đến khi có kết luận của cơ quan có thẩm quyền.
Một loạt thông tin tích cực đã giúp nhóm cổ phiếu liên quan đến ông Phạm Nhật Vượng tăng mạnh trong thời gian từ đầu năm đến nay, đưa tài sản của vị tỷ phú này chạm mốc 9 tỷ USD.
Chiều 7/5, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, Trưởng Đoàn đàm phán Chính phủ về các vấn đề thương mại với Hoa Kỳ, có buổi làm việc với các tập đoàn, tổng công ty lớn về việc thúc đẩy thực hiện các thỏa thuận thương mại với quốc gia này.
Khi tội phạm mạng sử dụng AI gia tăng, các công ty Fintech phải “lấy độc trị độc” – nhận định của Phó giáo sư Phạm Công Hiệp, Phó trưởng khoa phụ trách Nghiên cứu và Đổi mới tại Khoa Kinh doanh, Đại học RMIT Việt Nam.
