Trong một động thái bất ngờ, Trung Quốc, quốc gia chiếm phần lớn nguồn cung đất hiếm đã tinh chế trên thế giới, đã bắt đầu nới lỏng các biện pháp hạn chế xuất khẩu đối với các mặt hàng chiến lược này. Theo một truyền thông đưa tin, Bắc Kinh đã cấp giấy phép xuất khẩu cho ít nhất 4 nhà sản xuất nam châm đất hiếm.

Đáng chú ý, danh sách các nhà sản xuất được cấp phép lần này bao gồm một nhà cung cấp quan trọng cho Volkswagen, tập đoàn ô tô hàng đầu của Đức. Động thái này diễn ra chỉ chưa đầy một tháng sau khi Trung Quốc áp dụng các biện pháp hạn chế xuất khẩu đất hiếm như một biện pháp trả đũa trước chính sách thuế quan của Mỹ.

Tầm quan trọng chiến lược của đất hiếm

Đất hiếm là một nhóm gồm 17 nguyên tố hóa học đặc biệt, có vai trò không thể thiếu trong hàng loạt ngành công nghiệp công nghệ cao và quốc phòng hiện đại. Chúng là thành phần cốt lõi trong việc sản xuất nam châm vĩnh cửu hiệu suất cao, được sử dụng rộng rãi trong động cơ xe điện, tuabin gió, thiết bị điện tử tiêu dùng (điện thoại thông minh, máy tính) và các hệ thống quốc phòng tiên tiến.

Với khoảng 90% sản lượng đất hiếm đã qua tinh chế trên toàn cầu đến từ Trung Quốc, các quốc gia khác và các tập đoàn công nghiệp lớn trên thế giới đang phụ thuộc rất lớn vào nguồn cung từ quốc gia này. Sự phụ thuộc này đặt ra những lo ngại về an ninh chuỗi cung ứng, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị và thương mại gia tăng.

Đảo ngược chính sách sau lệnh cấm trả đũa

Vào ngày 2/4, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố các biện pháp thuế quan mới, Trung Quốc đã phản ứng bằng cách áp đặt các biện pháp hạn chế đối với hoạt động xuất khẩu đất hiếm. Động thái này được coi là một quân bài chiến lược của Bắc Kinh trong cuộc chiến thương mại với Washington, tận dụng vị thế độc quyền của mình trên thị trường toàn cầu.

Tuy nhiên, việc tái phát hành giấy phép xuất khẩu chỉ chưa đầy một tháng sau lệnh cấm đã khiến nhiều người trong ngành công nghiệp ngạc nhiên. Nó cho thấy sự linh hoạt hoặc một sự điều chỉnh trong chiến lược của Bắc Kinh liên quan đến việc sử dụng đất hiếm như một công cụ đàm phán.

Trường hợp cụ thể của Volkswagen

Theo báo cáo, một trong những công ty Trung Quốc được cấp phép xuất khẩu là Baotou Tianhe Magnetics Co., Ltd., một nhà sản xuất hàng đầu chuyên về nam châm dùng cho động cơ xe điện và xe hybrid. Công ty này đã nhận được sự phê duyệt để tiếp tục xuất khẩu sản phẩm cho Volkswagen vào cuối tháng 4.

Trong quá trình này, chính tập đoàn ô tô khổng lồ của Đức đã phải tìm kiếm sự hỗ trợ từ Bắc Kinh để đảm bảo nguồn cung nam châm đất hiếm cho hoạt động sản xuất của mình, làm nổi bật sự phụ thuộc của các nhà sản xuất toàn cầu vào chuỗi cung ứng từ Trung Quốc.

Điều kiện xuất khẩu và triển vọng

Thông tin chi tiết về các giấy phép xuất khẩu này cho thấy chúng dường như được cấp theo từng trường hợp cụ thể và có những điều kiện nhất định. Các nguồn tin tiết lộ, giấy phép ban đầu chỉ được cấp cho các nhà cung cấp có khách hàng ở Châu Âu và Việt Nam. Việc phê duyệt được tiến hành theo từng khách hàng riêng lẻ của 4 nhà cung cấp được đề cập và vẫn chưa rõ liệu tất cả các khách hàng của các công ty này có được nhận giấy phép hay không.

Đáng chú ý, việc cấp các giấy phép này diễn ra trước ngày 13/5, thời điểm Mỹ và Trung Quốc đạt được một thỏa thuận quan trọng nhằm giảm bớt căng thẳng thương mại giữa hai nước. Chuyên gia kinh tế suy đoán rằng, với việc quan hệ song phương đã bớt căng thẳng hơn, khả năng các khách hàng Mỹ trong tương lai cũng sẽ dễ dàng hơn trong việc nhận được sự phê duyệt xuất khẩu đất hiếm từ Trung Quốc.

×