Theo Nikkei Asia, giữa lúc cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung ngày càng trở nên gay gắt, một nghịch lý thú vị đã xuất hiện. Khi các doanh nghiệp Mỹ lao đao, Úc từ đối tác từng có quan hệ lạnh nhạt với Bắc Kinh nay lại nổi lên như một "ngư ông đắc lợi" điển hình, đặc biệt là trong ngành công nghiệp thịt bò trị giá hàng tỷ USD.

Cơn mưa lợi nhuận

Các số liệu thống kê gần đây đã vẽ nên bức tranh đầy ấn tượng về sự trỗi dậy của ngành thịt bò Úc. Theo báo cáo của Nikkei Asia, chỉ trong 7 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu thịt bò của nước này đã tăng vọt 35%, chạm mốc 10 tỷ đô la Úc (tương đương 171 nghìn tỷ VNĐ).

Đáng chú ý hơn cả là sự bùng nổ ở hai thị trường trọng điểm. Xuất khẩu thị bò Úc sang Trung Quốc đã tăng trưởng phi thường đến 65%. Điều này cho thấy các nhà xuất khẩu Úc đã nhanh chóng và hiệu quả như thế nào trong việc lấp đầy khoảng trống khổng lồ mà các đối thủ Mỹ để lại. Cùng lúc đó, xuất khẩu sang chính thị trường Mỹ cũng tăng đáng kể 48%, diễn biến cho thấy sự phức tạp của chuỗi cung ứng toàn cầu khi các quốc gia phải tìm cách cân bằng lại dòng chảy thương mại.

Cánh cửa đóng lại với Mỹ, mở ra cho Úc

Nguyên nhân sâu xa của cơn mưa lợi nhuận này đến từ đòn trả đũa tinh vi của Bắc Kinh nhắm vào Washington. Mặc dù không có lệnh cấm vận chính thức nào được ban hành, Trung Quốc đã sử dụng rào cản hành chính hiệu quả để chặn đứng dòng chảy thịt bò từ Mỹ.

Kể từ tháng 3 năm nay, giấy phép xuất khẩu của hàng trăm công ty thịt bò Mỹ đã hết hạn. Thay vì gia hạn như thông lệ, các cơ quan chức năng Trung Quốc đã chọn cách im lặng, khiến cho hoạt động thương mại trị giá 1,55 tỷ USD mỗi năm bị đình trệ hoàn toàn. Theo ông Brett Stuart, nhà sáng lập Global AgriTrends, động thái này về cơ bản đã vô hiệu hóa một trong những thành tựu quan trọng nhất của "Thỏa thuận Thương mại Giai đoạn thứ nhất" được ký kết dưới thời ông Trump và cánh cửa này khó có thể mở lại trước các cuộc đàm phán cấp cao dự kiến vào tháng 11.

Trong khi cánh cửa này đóng lại với các nhà chăn nuôi Mỹ, nó lại để mở cho các đối thủ từ Úc. Thị trường Trung Quốc với tầng lớp trung lưu ngày càng lớn mạnh có nhu cầu khổng lồ đối với thịt bò ăn ngũ cốc (grain-fed beef) chất lượng cao, thế mạnh của cả Mỹ và Úc. Khi nguồn cung từ Mỹ bị cắt đứt, người tiêu dùng và các nhà nhập khẩu Trung Quốc đã không ngần ngại chuyển hướng sang Úc.

Sự xoay trục ngoại giao

Cơ hội này đến với Úc vào thời điểm không thể thuận lợi hơn. Chỉ vài năm trước, mối quan hệ giữa Canberra và Bắc Kinh đã rơi xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ với hàng loạt tranh chấp ngoại giao và các rào cản thương mại mà Trung Quốc áp đặt lên các mặt hàng của Úc như rượu vang, lúa mạch và than đá.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, hai nước đã có những nỗ lực đáng kể để làm tan băng mối quan hệ. Chính phủ Úc hiện tại đã có những bước đi chủ động nhằm hàn gắn và thúc đẩy hợp tác kinh tế. Một minh chứng rõ ràng là việc Canberra chi 50 triệu đô la Úc cho "Chương trình Khai phá Thị trường Mới", sáng kiến kéo dài hai năm được thiết kế đặc biệt để giúp các doanh nghiệp Úc tái thâm nhập và mở rộng thị phần tại Trung Quốc. Sự ấm lên về mặt ngoại giao đã tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi, giúp các nhà xuất khẩu thịt bò Úc tận dụng tối đa cơ hội vàng do cuộc chiến Mỹ - Trung tạo ra.

Hiệu ứng lan tỏa toàn nền kinh tế

Theo báo cáo mới nhất từ công ty tư vấn hàng đầu Ernst & Young (EY), lợi ích mà Úc nhận được không chỉ giới hạn trong ngành chăn nuôi. Thịt bò chỉ là "phần nổi của tảng băng chìm".

Các chính sách thương mại cứng rắn của ông Trump dù gây khó khăn cho kinh tế Mỹ lại đang gián tiếp biến Úc thành điểm đến hấp dẫn hơn cho đầu tư và thương mại toàn cầu. Khi các công ty tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng và giảm sự phụ thuộc vào cả Mỹ và Trung Quốc, Úc với vị thế là nền kinh tế phát triển, ổn định và giàu tài nguyên, trở thành lựa chọn lý tưởng. EY dự báo rằng, hiệu ứng lan tỏa tích cực này có thể giúp GDP của Úc tăng thêm từ 0,1 đến 0,6 điểm phần trăm, con số không hề nhỏ đối với một nền kinh tế phát triển.

Câu chuyện về thịt bò Úc là minh chứng sống động cho thấy trong một thế giới kết nối chặt chẽ, các cuộc xung đột địa chính trị giữa các siêu cường luôn tạo ra những người thắng và kẻ thua bất ngờ. Hiện tại, Úc đang tận hưởng vị thế của người chiến thắng nhưng tương lai của sự thịnh vượng này vẫn phụ thuộc rất nhiều vào mối quan hệ phức tạp và khó lường của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

×