Nền chính trị Pháp lại một lần nữa chìm trong hỗn loạn. Chỉ sau 9 tháng tại vị, Thủ tướng François Bayrou đã phải tuyên bố từ chức sau một thất bại thảm hại trong cuộc bỏ phiếu tín nhiệm tại Quốc hội. Sự ra đi của ông không chỉ khiến Pháp có tới 5 vị thủ tướng chỉ trong vòng hai năm mà còn khiến Tổng thống Emmanuel Macron phải đối mặt với những lựa chọn mang tính định mệnh cho phần còn lại của nhiệm kỳ.

Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến sự sụp đổ của chính phủ là nỗ lực của Thủ tướng Bayrou nhằm giải quyết "quả bom nợ" khổng lồ của Pháp. Ông đã đưa ra một kế hoạch thắt lưng buộc bụng đầy tham vọng nhưng cũng cực kỳ gây tranh cãi, bao gồm việc hủy bỏ hai ngày nghỉ lễ và đóng băng các khoản phúc lợi xã hội với mục tiêu tiết kiệm 44 tỷ euro.

Song, thay vì nhận được sự ủng hộ, kế hoạch này lại trở thành giọt nước tràn ly. Các đảng đối lập, từ cánh tả đến cánh hữu, đã bắt tay nhau để lật đổ Bayrou. Cuộc bỏ phiếu tín nhiệm, vốn được xem là một canh bạc "tự sát chính trị" của ông Bayrou đã kết thúc với một thất bại nặng nề.

Trong bài phát biểu trước khi từ chức, ông Bayrou đã đưa ra một lời cảnh báo đầy chua xót rằng quy mô nợ hiện tại có thể sẽ "đẩy thế hệ trẻ vào cảnh nô lệ". Ông nói" "Các vị có thể lật đổ chính phủ, nhưng không thể xóa bỏ được thực tế". Thực tế mà ông Bayrou đề cập là khoản nợ công của Pháp đang ngày càng phình to với chi phí trả lãi dự kiến sẽ tăng gấp ba lần trong thập kỷ tới.

Ông Bayrou nhậm chức Thủ tướng vào tháng 12/2024, thay thế cho người tiền nhiệm Michel Barnier, người đã không thể thông qua được dự luật ngân sách. Ban đầu, ông đã thành công trong việc thúc đẩy ngân sách nhờ vào một "thỏa thuận không tấn công lẫn nhau" với Đảng Xã hội. Tuy nhiên, mối quan hệ của hai bên đã đổ vỡ trong các cuộc họp về cải cách hưu trí, khi Đảng Xã hội cảm thấy bất mãn vì không được tham gia vào quá trình đàm phán.

Sự rời đi của Thủ tướng Bayrou đã đặt Tổng thống Macron vào một tình thế vô cùng khó khăn. Ông hiện có ba lựa chọn chính và mỗi lựa chọn đều tiềm ẩn những rủi ro riêng:

Bổ nhiệm một thủ tướng trung hữu: Đây được xem là lựa chọn an toàn nhất, giúp ông duy trì liên minh hiện tại. Tuy nhiên, việc tìm kiếm một nhân vật có đủ uy tín và khả năng tập hợp lực lượng là điều không hề dễ dàng.

"Rẽ trái" và hợp tác với Đảng Xã hội: Lựa chọn này có thể giúp ông Macron có được sự ủng hộ cần thiết tại quốc hội, nhưng cái giá phải trả là rất lớn. Đảng Xã hội đã tuyên bố họ sẽ chỉ hợp tác nếu ông Macron từ bỏ các chính sách thân doanh nghiệp và quan trọng nhất, hủy bỏ hoàn toàn cải cách hưu trí, một trong những chính sách cốt lõi của ông. Do đó, dự kiến ông Macron vẫn sẽ tìm kiếm một thủ tướng mới từ chính phe của mình, với những cái tên nổi bật bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng Sébastien Lecornu, Bộ trưởng Lao động Catherine Vautrin và Bộ trưởng Tài chính Éric Lombard.

Giải tán Quốc hội: Đây là lựa chọn rủi ro nhất. Một cuộc bầu cử mới có thể sẽ củng cố thêm sức mạnh cho các đảng cực hữu và cực tả, khiến tình hình chính trị càng thêm bế tắc.

Trong khi các chính trị gia đang bận rộn với những toan tính ở Paris thì trên đường phố, sự bất mãn của người dân đang ngày càng dâng cao. Trái ngược với nỗi lo của chính phủ, các cuộc thăm dò cho thấy người dân Pháp không quá quan tâm đến vấn đề nợ công. Mối bận tâm hàng đầu của họ là chi phí sinh hoạt, an ninh và nhập cư.

Cuộc khủng hoảng hiện tại là một minh chứng rõ ràng cho sự mong manh trong vị thế của Tổng thống Macron kể từ khi ông mất thế đa số tuyệt đối tại quốc hội. Việc tìm kiếm một vị thủ tướng mới không chỉ là một bài toán nhân sự, mà còn là một bài kiểm tra sống còn đối với khả năng lèo lái đất nước của ông trong bối cảnh chính trị ngày càng phân cực và bất ổn.

×