Những năm gần đây, phong trào bỏ phố về quê từng rộ lên, rồi lặng xuống, nhưng những câu chuyện thành công, thất bại của nó vẫn nhận được nhiều sự quan tâm. Giấc mơ nào cũng có giá của nó, có người thực sự tìm thấy bình yên, có người vỡ mộng khi nhận ra làng quê yên ả không đồng nghĩa với dễ dàng.

Khi rời phố là một cơ hội bắt đầu lại

Bốn năm trước, Nga, 34 tuổi, quê Quảng Nam, vẫn đều đặn chen trong dòng xe hướng về trung tâm TP HCM mỗi sáng. Mức lương 15 triệu đồng/tháng khiến cô tạm đủ sống, nhưng lại chẳng đủ vui. Đại dịch Covid-19 ập đến, những ngày họp online, deadline, và cô đơn trong căn phòng chật hẹp khiến cô tự hỏi: “Mình đang sống hay chỉ đang làm việc để chờ hết ngày?”.

Một buổi sáng, khi thành phố còn im thin thít dưới lệnh giãn cách, Nga quyết định nghỉ việc. Cô gom góp hơn 200 triệu đồng tiền tiết kiệm, về quê thuê vài sào đất trồng lúa hữu cơ. “Tôi chưa từng biết cầm cuốc, chưa từng đứng dưới nắng lâu. Nhưng lần đầu tự tay gieo trồng, tôi thấy mình đang thở thật sự”, cô kể.

Thay vì bán gạo như bao người, Nga học cách kể câu chuyện của hạt lúa - đầu tư máy rang sấy, thiết kế bao bì, mở trang mạng xã hội cho thương hiệu nhỏ mang tên chính mình. Câu chuyện “cô gái bỏ phố về quê làm nông nghiệp xanh” nhanh chóng lan tỏa, khiến khách hàng tìm đến không chỉ vì gạo ngon, mà vì họ thấy một niềm tin trong cách cô sống. Nhiều người nói với Nga rằng “mua gạo vì muốn được sống như cô, nhưng không đủ dũng khí”.

Hai năm sau, Nga có xưởng 600m², tạo việc làm cho hơn 20 lao động. Doanh thu mỗi năm đạt hàng tỷ đồng.

Cô nói: “Giờ tôi vẫn dậy sớm như hồi ở thành phố, chỉ khác là không còn chạy theo ai. Tôi làm việc vì mình, không vì KPI”.

Cũng chọn lối rẽ trở về làng, Tấn (Thanh Hóa) mang theo chiếc laptop và kinh nghiệm nhiều năm làm marketing. Anh nhận ra ở thời đại kết nối, chỉ cần mạng Internet là có thể làm việc ở bất cứ đâu. Từ căn nhà nhỏ ven đồng, anh vừa nhận dự án truyền thông cho doanh nghiệp, vừa dạy kỹ năng số cho học sinh địa phương.

Có tháng, thu nhập của Tấn đạt 70–80 triệu đồng, cao hơn cả thời còn ở Hà Nội.

Anh nói: “Bỏ phố không có nghĩa là bỏ nghề. Tôi chỉ chọn cách sống khác thôi”.

Những câu chuyện như Nga hay Tấn cho thấy khi mang tri thức và công nghệ về quê, nông thôn không chỉ là nơi nghỉ ngơi, mà có thể trở thành mảnh đất khởi nghiệp. Họ không chạy trốn thành phố, mà tìm cách gieo lại đời mình theo nhịp riêng.

Giấc mơ “sống chậm” vỡ vụn

Cũng là bỏ phố về quê, nhưng không phải giấc mơ nào cũng đẹp.

Hùng (Hà Nam) từng lái taxi ở Bình Dương, vợ làm công nhân. Hai vợ chồng thu nhập khoảng 20 triệu đồng/tháng – đủ sống, đủ nuôi hai con. Khi dịch đến, thu nhập giảm, thành phố chật chội, anh nghĩ: “Về quê, có nhà, có vườn, con học rẻ, cuộc sống chắc dễ thở hơn”.

Nhưng rời phố ba năm, Hùng nhận ra ở đâu cũng cần tiền để sống. Vợ anh đi làm công nhân trong khu công nghiệp gần nhà, lương 8 triệu đồng. Anh chạy xe tải thuê, mỗi ngày 300 nghìn đồng. Tổng thu nhập chỉ khoảng 15 triệu, vừa đủ xoay xở.

“Cứ tưởng về quê rẻ hơn, ai ngờ chi phí chẳng kém. Tháng nào cũng có cưới, giỗ, cỗ, hiếu hỉ… ít thì 3 triệu, có tháng đến 3 rưỡi,” anh kể. Thu nhập bấp bênh, công việc thất thường. “Cứ đi đám là nghỉ làm, nghỉ thì mất tiền công”, anh thở dài. Giấc mơ sống chậm của anh giờ chỉ còn là tiếng thở giữa những ngày chật vật.

Bài học từ những người đã đi và trở về

Từ hành trình của Nga, sự linh hoạt của Tấn, đến nỗi thất vọng của Hùng, có thể thấy ranh giới giữa “bắt đầu lại” và “bước lùi” mỏng manh như đường khói buổi chiều. Thành công hay thất bại không nằm ở chỗ ta sống, mà ở cách ta chuẩn bị để sống.

Bà Bùi Thị Thủy Tiên, sáng lập Vườn ươm Khởi nghiệp Việt, nói: “Nhiều người trẻ bỏ phố về quê theo cảm tính. Nhưng ở quê, không có sẵn hạ tầng, mạng lưới, hay cơ hội như ở thành phố. Trước khi trở về, họ phải biết rõ sẽ làm gì, làm như thế nào, và chuẩn bị kỹ năng, nguồn lực cần thiết. Quan trọng hơn, phải sẵn sàng đối mặt với thất bại”.

Ông Nguyễn Minh Tân, chuyên gia tư vấn đổi mới sáng tạo, cũng cho rằng dù ở đâu, muốn thành công, mỗi người vẫn phải học hỏi không ngừng. Không có nơi nào là thiên đường nếu ta mang theo tư duy cũ.

“Bỏ phố về quê” không phải là phép màu để chữa lành. Đó là một hành trình tự thử thách – nơi người có bản lĩnh sẽ nảy mầm, còn người thiếu chuẩn bị sẽ lạc giữa đồng hoang.

Quê hương có thể là điểm tựa, nhưng không bao giờ là chốn nương thân cho những ai chỉ muốn trốn chạy. Bởi bình yên, suy cho cùng, không nằm ở nơi ta ở – mà nằm trong cách ta sống mỗi ngày.

×