Cuộc chiến pháp lý căng thẳng giữa Đại học Harvard và chính quyền Tổng thống Donald Trump vừa có một bước ngoặt quan trọng. Vào ngày 20/6, thẩm phán quận Massachusetts, bà Allison Burroughs, đã ban hành một lệnh cấm sơ bộ có hiệu lực vô thời hạn đối với quyết định của chính quyền Trump nhằm tước bỏ tư cách của Đại học Harvard trong việc tiếp nhận sinh viên và học giả quốc tế.

Phán quyết này tiếp nối một lệnh hạn chế tạm thời mà thẩm phán Burroughs đã ban hành vào tháng trước, nhằm vào quyết định của chính quyền Trump hồi tháng 5 về việc hủy bỏ tư cách tham gia "Chương trình Sinh viên và Khách Trao đổi (SEVP)" của Harvard. SEVP là một chương trình quan trọng, cho phép các cơ sở giáo dục đại học của Mỹ tiếp nhận hợp pháp sinh viên và học giả từ khắp nơi trên thế giới. Đối với Harvard, nơi có tới một phần tư tổng số sinh viên là người nước ngoài, việc duy trì tư cách tham gia SEVP có ý nghĩa sống còn.

Bối cảnh xung đột kéo dài giữa Harvard và Nhà Trắng

Mâu thuẫn giữa Nhà Trắng và một trong những trường đại học danh tiếng nhất thế giới đã âm ỉ và bùng phát trong nhiều tháng qua. Nguyên nhân sâu xa được cho là xuất phát từ việc chính quyền ông Trump đã áp đặt một loạt các biện pháp trừng phạt chính sách đối với Harvard. Các biện pháp này bao gồm việc cắt giảm đáng kể kinh phí nghiên cứu, chấm dứt các hợp đồng hợp tác với liên bang và thậm chí là đe dọa thu hồi tư cách được miễn thuế của trường.

Vào tháng 6 vừa qua, chính quyền của Tổng thống Trump còn cố gắng thông qua một đạo luật mới nhằm ngăn chặn sinh viên quốc tế nhập học tại Harvard. Tuy nhiên, nỗ lực này cũng đã nhanh chóng bị tòa án can thiệp và đình chỉ khẩn cấp.

Tác động đến sinh viên và lập trường của Harvard

Theo hãng thông tấn lớn, cuộc chiến pháp lý này không chỉ gây ra những hệ lụy trực tiếp đối với các sinh viên quốc tế hiện đang theo học tại Harvard, mà còn tạo ra một làn sóng lo lắng và bất an lan rộng trong cộng đồng sinh viên quốc tế trên toàn cầu, những người đang có ý định nộp đơn vào trường. Bà Maureen Martin, Giám đốc phụ trách các vấn đề nhập cư của Đại học Harvard, đã phải thừa nhận rằng nhiều sinh viên quốc tế đã bắt đầu tìm hiểu về khả năng chuyển sang các trường đại học khác do lo ngại về tương lai của mình tại Harvard. "Cuộc tranh chấp này đã mang lại sự sợ hãi, lo lắng và hỗn loạn rất lớn", bà Martin chia sẻ.

Về phía Đại học Harvard, trong các tài liệu pháp lý nộp lên tòa án, nhà trường đã thẳng thắn chỉ trích các động thái của chính quyền Tổng thống Trump. Harvard cho rằng những biện pháp này không chỉ nhắm vào riêng trường mà còn là một đòn tấn công vào nền giáo dục đại học và các nguyên tắc tự do học thuật của Mỹ.

Hiệu trưởng Đại học Harvard, ông Alan Garber, cũng đã lên tiếng khẳng định rằng nhà trường đã và đang chủ động thực hiện các biện pháp để chống lại chủ nghĩa bài Do Thái (một trong những cáo buộc mà phe bảo thủ đưa ra để gây áp lực lên Harvard). Tuy nhiên, ông Garber cũng nhấn mạnh rằng Harvard sẽ kiên quyết không từ bỏ các giá trị cơ bản được Hiến pháp Mỹ bảo vệ, bất chấp những áp lực từ chính quyền liên bang.

Tổng thống Trump bất ngờ thỏa hiệp

Trong một diễn biến bất ngờ khác, chính Tổng thống Donald Trump đã đăng tải trên nền tảng mạng xã hội Truth Social của mình, hé lộ về khả năng đạt được một thỏa thuận với Đại học Harvard. Ông Trump cho biết các cuộc đàm phán "mật thiết" đang diễn ra và có thể sẽ có một "thỏa thuận lịch sử" được công bố trong vòng một tuần tới để giải quyết các tranh chấp giữa hai bên.

Ông Trump viết: "Nhiều người đang hỏi về tiến triển của những hành vi sai trái quy mô lớn tại Đại học Harvard mà chúng ta đang xử lý... Chúng ta đã hợp tác chặt chẽ với Harvard và trong khoảng một tuần tới, rất có thể sẽ có một thỏa thuận được công bố". Ông còn nhấn mạnh rằng nếu thỏa thuận đạt được theo hướng đang thảo luận, đó sẽ là một "thỏa thuận gây chấn động lịch sử" và "rất có lợi cho đất nước".

Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có thông tin rõ ràng về phạm vi của thỏa thuận tiềm năng này. Liệu nó có giải quyết toàn bộ các vấn đề đang tranh chấp giữa chính quyền Tổng thống Trump và Harvard, bao gồm cả vụ kiện liên quan đến việc tạm dừng khoản kinh phí 3 tỷ USD và lệnh cấm sinh viên quốc tế hay chỉ tập trung vào một số khía cạnh cụ thể, vẫn còn là một câu hỏi bỏ ngỏ. Phiên điều trần về vụ tạm dừng kinh phí dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 7.

Thắng lợi pháp lý mới nhất của Harvard và những hé lộ về khả năng hòa giải từ phía ông Trump cho thấy cuộc đối đầu này có thể sẽ có những chuyển biến bất ngờ trong thời gian tới.

×