Trong kỷ nguyên thương mại đầy biến động dưới thời Tổng thống Donald Trump, một quy luật bất thành văn dường như đã được hình thành. Bất kỳ quốc gia nào muốn đạt được một thỏa thuận thương mại với Mỹ, từ những đồng minh thân cận như Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc cho đến các nền kinh tế nhỏ hơn ở Đông Nam Á, đều phải đi kèm với một món quà đặc biệt, một đơn đặt hàng mua sắm máy bay Boeing trị giá hàng chục tỷ đô la. Vậy, điều gì đã biến gã khổng lồ hàng không này thành một con bài tẩy không thể thiếu trên bàn đàm phán? Các chuyên gia đã chỉ ra 5 lý do sau:

1. Hiệu ứng chính trị và sự hào nhoáng

Lý do đầu tiên và có lẽ là quan trọng nhất chính là hiệu ứng chính trị. Các chuyên gia cho rằng, những đơn hàng máy bay khổng lồ này hoàn toàn phù hợp với phong cách chính trị của ông Trump, người luôn ưa thích những thứ hào nhoáng và có sức lan tỏa truyền thông mạnh mẽ.

Một thương vụ mua sắm máy bay trị giá hàng chục tỷ đô la luôn là một tin tức trang nhất, một biểu tượng hữu hình và dễ hiểu cho một "thỏa thuận thành công", giúp ông dễ dàng ghi điểm với các cử tri.

Ông John Grant, người sáng lập công ty tư vấn hàng không MIDAS Aviation, phân tích rằng các đơn đặt hàng máy bay có khả năng hiển thị công khai cực kỳ cao, phù hợp với phong cách luôn theo đuổi "sự chú ý" của ông Trump. Máy bay không chỉ có giá trị cao mà còn có thể được xem là một biểu tượng rõ nét của hợp tác thương mại.

2. Boeing là iều thuốc cho thâm hụt thương mại

Một trong những nỗi ám ảnh lớn nhất của Tổng thống Trump là thâm hụt thương mại của Mỹ với các quốc gia khác. Đây chính là lý do ông đã sử dụng để áp đặt các mức thuế quan trừng phạt.

Bằng cách ký kết các hợp đồng mua sắm máy bay Boeing khổng lồ, các quốc gia có thể nhanh chóng và hiệu quả thể hiện thiện chí của mình trong việc giúp Mỹ giảm bớt thâm hụt thương mại. Một đơn hàng 36 tỷ USD từ Korean Air có sức nặng hơn rất nhiều so với việc mua thêm một vài tấn nông sản.

Bà Wendy Cutler, Phó Chủ tịch của Viện Chính sách Hiệp hội châu Á, nói thêm rằng những đơn đặt hàng giá trị cao này có thể giúp các quốc gia thể hiện sự thành ý trong việc giảm thặng dư thương mại với Mỹ, đây chính là lý do mà ông Trump đã đưa ra khi sử dụng quyền hạn khẩn cấp để áp đặt thuế quan.

3. Vật tế thần ít gây tranh cãi nhất

Không giống như thép hay nông sản, việc nhập khẩu máy bay Boeing gần như không tạo ra bất kỳ sự phản kháng chính trị nào trong nội bộ các nước đối tác. Ngành công nghiệp sản xuất máy bay dân dụng toàn cầu gần như là một sân chơi độc quyền của hai gã khổng lồ là Boeing (Mỹ) và Airbus (châu Âu).

Hầu hết các quốc gia đều không có ngành công nghiệp sản xuất máy bay nội địa để mà bảo hộ. Do đó, việc mua máy bay Boeing không làm tổn hại đến lợi ích của bất kỳ nhóm cử tri nào, giúp các nhà lãnh đạo dễ dàng đưa ra quyết định hơn so với việc phải mở cửa thị trường cho nông sản hay thép của Mỹ.

4. Gánh nặng tài chính trả góp

Theo công ty nghiên cứu thị trường Forecast International, một lợi thế khác của các đơn hàng máy bay là chúng không tạo ra áp lực tài chính ngay lập tức.

Với lượng đơn hàng khổng lồ, thời gian tồn đọng đơn hàng của Boeing lên tới 11,5 năm và của Airbus cũng khoảng 10,6 năm. Điều này có nghĩa là khi các hãng hàng không của các quốc gia công bố việc mua sắm, họ sẽ không phải chịu áp lực tài chính nặng nề ngay lập tức, dễ quản lý hơn nhiều.

5. Nhu cầu thực tế của thị trường

Cuối cùng, không thể phủ nhận rằng đây không chỉ là một màn kịch chính trị. Ngành hàng không toàn cầu đang trên đà phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, và các hãng bay thực sự cần những chiếc máy bay mới, tiết kiệm nhiên liệu hơn để đáp ứng nhu cầu đi lại ngày càng tăng cao.

Theo dự báo của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), lợi nhuận ròng của các hãng hàng không toàn cầu sẽ tăng từ 32,4 tỷ USD năm 2024 lên 36 tỷ USD vào năm 2025, biên lợi nhuận sẽ tăng lên 3,7%, và tổng doanh thu dự kiến đạt 9.790 tỷ USD, một mức cao kỷ lục. Trong bối cảnh đó máy bay Boeing với tư cách là một biểu tượng của ngành công nghiệp và công nghệ Mỹ, đã trở thành một lựa chọn gần như không thể thay thế trong các cuộc đàm phán thương mại cấp cao.

Sự kết hợp của các yếu tố chính trị, kinh tế và thực tiễn thị trường đã biến Boeing trở thành một công cụ ngoại giao độc đáo và đầy quyền lực trong kho vũ khí thương mại của chính quyền Trump.

×