Giữa lúc người dân loay hoay chọn mua thực phẩm “sạch” giữa một “rừng” sản phẩm không rõ nguồn gốc, Bộ Y tế đang lên kế hoạch siết lại kỷ cương quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm. Ngày 9/7, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan xác nhận đang nghiên cứu nâng mức xử phạt lên gấp 1,2 đến 2 lần hiện nay đối với các hành vi nguy hiểm như tự công bố sản phẩm sai quy định, sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc hay quảng cáo sai sự thật.

Thông tin được đưa ra trong văn bản trả lời cử tri TP Huế, gửi tới trước kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV - nơi hàng loạt vấn đề nhức nhối về thực phẩm bẩn và hàng giả tiếp tục được các đại biểu và cử tri cả nước đặc biệt quan tâm.

Không khó để bắt gặp những sản phẩm không nhãn mác, không nguồn gốc xuất xứ bày bán la liệt trước cổng trường học. Nhiều loại thực phẩm chức năng trôi nổi được livestream rao bán công khai, thậm chí có cả "mác ngoại", được người nổi tiếng quảng bá rầm rộ với những lời hứa như thuốc tiên.

Trong khi đó, các quy định về quản lý an toàn thực phẩm vẫn còn chồng chéo, vướng mắc và phân tán giữa nhiều bộ ngành, khiến việc giám sát trở nên rời rạc. Đây cũng chính là nội dung mà cử tri TP Huế đã nêu lên trong kiến nghị gửi Quốc hội.

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan thừa nhận, các chế tài xử lý hiện nay tuy đã tương đối đầy đủ, từ hình sự đến hành chính, song vẫn chưa đủ sức răn đe. Nhất là trong bối cảnh, cơ quan chức năng liên tục phát hiện các vụ sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả, kém chất lượng với quy mô ngày càng lớn và tinh vi.

Hiện theo quy định tại Nghị định 115/2018 và Nghị định 124/2021, mức phạt đối với các hành vi như sản xuất sản phẩm chưa đăng ký bản công bố, sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc dao động từ 30 triệu đến 80 triệu đồng, tùy cá nhân hay tổ chức.

Tuy nhiên, Bộ Y tế đang đề xuất nâng mức phạt gấp đôi, đồng thời bổ sung hình thức phạt theo giá trị vi phạm, có thể lên đến 2 lần trị giá hàng hóa. Những vi phạm nghiêm trọng có thể bị tước quyền quảng cáo, buộc thu hồi sản phẩm và công bố công khai để cảnh báo người tiêu dùng.

Đặc biệt, Bộ sẽ phối hợp với các nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới yêu cầu gỡ bỏ nội dung quảng cáo sai sự thật, khóa tài khoản vi phạm, đồng thời siết chặt kiểm duyệt đối với các quảng cáo liên quan đến sức khỏe.

Thực phẩm bẩn không còn là câu chuyện cá biệt. Từ đầu năm đến nay, hơn 34.000 vụ vi phạm đã bị phát hiện trên cả nước. Trong đó, có hơn 8.200 vụ buôn bán hàng cấm, 25.100 vụ gian lận thương mại và hơn 1.100 vụ sản xuất, buôn bán hàng giả.

Tổng số tiền nộp về ngân sách từ xử phạt lên đến 4.897 tỉ đồng, chưa kể gần 1.400 vụ án đã bị khởi tố, với hơn 2.100 đối tượng liên quan.

Luật sư Hoàng Văn Hà (Công ty luật ARC) cảnh báo: "Chúng ta đang phải đối mặt với thực phẩm bẩn thế hệ mới, không chỉ trôi nổi ở chợ mà còn ẩn nấp trên các nền tảng số, len lỏi vào từng căn bếp qua cú click chuột. Nếu không tăng chế tài và kiểm soát chặt hơn, người tiêu dùng sẽ là nạn nhân trực tiếp”.

Theo luật sư Hà, trong lúc chờ đợi những chế tài mới được ban hành và thực thi, người dân chỉ nên sử dụng thực phẩm, dược phẩm có nguồn gốc rõ ràng, có kiểm định, không mua hàng trôi nổi trên mạng xã hội, nhất là những sản phẩm được quảng cáo quá mức.

“Việc trở thành người tiêu dùng thông thái, biết kiểm tra, biết báo cáo khi gặp hàng giả, hàng nhái không chỉ bảo vệ chính mình mà còn góp phần đẩy lùi vấn nạn thực phẩm bẩn - một cuộc chiến chưa có hồi kết”, luật sư Hà nhận định.

×