Doanh nghiệp khấm khá nhưng giá cổ phiếu vẫn sụt giảm

“Banh xác” vì bluechips

Sau những biến động tăng, giảm thất thường, chỉ số VN-Index đã trở lại vạch xuất phát của ngày đầu năm 2018. Tuy vậy, nhiều cổ phiếu bluechips (vốn hóa lớn), cổ phiếu của doanh nghiệp hàng đầu các ngành đã giảm mạnh 25-75% mặc dù doanh thu, lợi nhuận vẫn tăng trưởng đều đặn hàng năm.

Trong vài năm gần đây, Coteccons ghi những dấu ấn vàng son cho ngành xây dựng Việt Nam. Công ty này vượt qua 2 đối thủ lớn trong ngành xây dựng Hàn Quốc là Lotte và Ssangyong để trúng thầu dự án Landmark 81 tầng cao 461m và nằm trong top 10 tòa nhà cao nhất thế giới hiện nay.

Tòa nhà cao nhất Việt Nam được cất nóc vào tháng 3/2018 nhưng cổ phiếu CTD của Coteccons đã giảm từ tháng 11/2017. Bất chấp quý 1 năm nay, thị trường chứng khoán Việt Nam tăng giá mạnh nhất thế giới nhưng CTD lao dốc không phanh cho đến cuối tháng 5 vừa qua. CTD khiến tài khoản nhà đầu tư “bốc hơi” 48%. Nếu sử dụng margin (giao dịch ký quỹ), có lẽ nhà đầu tư phải đóng tài khoản vì đồng vốn bị mất sạch. Từ đầu tháng 6 đến nay, CTD tăng trở lại 37% nhưng so với đỉnh hồi giữa tháng 11 năm trước, cổ phiếu này vẫn giảm 30%.

Giống như Coteccons, CTCP Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình và CTCP Xây dựng FLC Faros đều báo cáo doanh thu, lợi nhuận năm 2017 vượt trội so với năm 2016 và những năm trước đó nhưng cổ phiếu đều giảm giá mạnh. Sau khi đạt đỉnh vào 3/11/2017, đến nay, ROS đã mất 78%. May mắn hơn ROS, cổ phiếu HBC chỉ giảm 46% từ đỉnh ngày 13/10/2017.

Trong lĩnh vực chiếu xạ, CTCP Chiếu xạ An Phú (APC) chiếm 60% thị phần, kết quả kinh doanh luôn tăng trưởng nhưng sau khi lập đỉnh vào 18/12/2017, đến nay cổ phiếu APC đã bốc hơi 65%.

Sabeco chiếm 40% thị phần ngành bia, tốc độ tăng trưởng lợi nhuận 39%/năm trong 5 năm qua. Từ lúc tỷ phú Thái mua 53,59% vốn điều lệ Sabeco từ Bộ Công thương, cổ phiếu giảm 34% khiến vốn hóa giảm 72.111 tỷ đồng, tài sản của tỷ phú Thái mất 33.677 tỷ đồng.

Vì sao là số 1, cổ phiếu vẫn giảm giá

Trưởng nhóm FinaPro, ông Trần Ngọc Báu cho biết: “Tình trạng những cổ phiếu tăng trưởng vẫn bị giảm giá, thậm chí trong một thời gian dài là điều thường xuyên gặp phải không chỉ tại thị trường Việt Nam mà ở các thị trường đã phát triển trên thế giới”.

Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn Chiến lược Đầu tư Công ty TNHH MTV Chứng khoán Maybank KimEng Việt Nam phân tích: Những năm trước, các cổ phiếu này đã tăng rất mạnh và chỉ số P/E (hệ số giá trên lợi nhuận một cổ phiếu) của nó nằm top đầu ở thị trường chứng khoán. Kỳ vọng doanh nghiệp tăng trưởng đã được phản ảnh vô giá cổ phiếu.

Nhà đầu tư mua cổ phiếu năm 2017 đã dự báo thu nhập của doanh nghiệp trong năm 2018. Khi doanh nghiệp đạt được hiệu quả giống như dự báo, kỳ vọng của nhà đầu tư đã được phản ánh vô giá cổ phiếu. Trừ trường hợp doanh thu, lợi nhuận vượt dự báo, giá có thể tăng tiếp.

Những tháng vừa qua, thị trường bất động sản có xu hướng suy yếu. Nhà đầu tư lo ngại xu hướng này ảnh hưởng tới các công ty xây dựng nên cổ phiếu CTD, HBC, ROS giảm gần 1 năm qua là điều không quá ngạc nhiên.

Ông Trần Ngọc Báu cho rằng, triển vọng trong tương lai so với định giá thì nhiều cổ phiếu không còn đủ hấp dẫn. Đây là tình huống mà CTD, MWG, VNM… và những doanh nghiệp đầu ngành đang gặp phải, đặc biệt với những lĩnh vực mang tính chu kỳ cao như xây dựng, bất động sản thì tình trạng này lại càng phổ biến.

“Trong những doanh nghiệp đầu ngành ở trên có vài doanh nghiệp gặp vấn đề không tích cực trong quản trị. Đây là tình huống ở APC, một cổ phiếu tăng trưởng không thể chối cãi. Tuy nhiên, khi cả thị trường đang đánh giá rất cao APC thì hàng loạt “chiêu trò” của ban lãnh đạo doanh nghiệp bị phanh phui, cổ phiếu APC lao dốc không phanh. Bây giờ, lợi nhuận APC có tăng trưởng thế nào, nhà đầu tư vẫn sợ quá khứ sẽ ùa về”, ông Trần Ngọc Báu chia sẻ thêm.

Chọn cổ phiếu tốt và thời điểm mua

CTCP Chứng khoán VNDIRECT nhận định, việc chọn cổ phiếu thuộc dòng bluechips, mid-cap (vốn hóa trung bình) hay penny (vốn hóa nhỏ) để “xuống tiền” đều không quan trọng mà nhà đầu tư phải chọn các doanh nghiệp có câu chuyện cơ bản tốt. Tuy vậy, nhà đầu tư nên ưu tiên lựa chọn cổ phiếu bluechips vì đây thường là những doanh nghiệp có hệ thống quản trị tốt và minh bạch hơn.

Ông Phan Dũng Khánh cho rằng, nhà đầu tư muốn có lợi nhuận đột biến thì phải dự báo trước những xu hướng trong tương lai. Dòng tiền sẽ hướng về những cổ phiếu có tiềm năng trong tương lai nhiều hơn là hiện tại. Ví dụ, hiện nay thời đại công nghệ 4.0 thì trong thời gian tới dòng tiền sẽ đổ về doanh nghiệp được hưởng lợi từ cuộc cách mạng này.

Những nhà đầu tư xuất sắc có thể quan sát được nhu cầu, xu hướng, dòng tiền của thị trường như thế nào. Bởi vì, mỗi giai đoạn, ngành dẫn dắt thị trường chứng khoán có thể khác nhau.

Theo VNDIRECT, nhà đầu tư nên chọn các doanh nghiệp có hoạt động cốt lõi tăng trưởng và được các bên phân tích định giá còn hấp dẫn để cho vào danh sách quan tâm, sau đó tìm điểm mua theo phân tích kỹ thuật. Phương pháp phân tích kỹ thuật có thể đánh giá được xu hướng của cổ phiếu đang đi lên hay xu hướng thoái trào. Nhà đầu tư ưu tiên quan tâm tới các cổ phiếu có xu hướng đi lên, tránh tư duy bắt đáy các cổ phiếu thoái trào. Chỉ giao dịch những cổ phiếu đạt cả tiêu chí cơ bản như trên và phân tích kỹ thuật đang xu hướng lên, nhà đầu tư mới tăng xác suất chiến thắng và giảm rủi ro thua lỗ.

 Như Nguyễn