Theo TOI, cuộc chiến công nghệ và tài nguyên giữa hai siêu cường Mỹ - Trung vừa chứng kiến bước ngoặt quan trọng. Chỉ hơn một tuần sau khi Bắc Kinh tung ra con át chủ bài đất hiếm, Washington đã có đòn đáp trả nhanh chóng và đầy sức nặng. Tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Úc Anthony Albanese đã ký kết thỏa thuận mang tính lịch sử, chính thức thành lập liên minh khoáng sản chiến lược, động thái được xem là nỗ lực quyết liệt nhất từ trước đến nay nhằm phá vỡ thế độc quyền gần như tuyệt đối của Trung Quốc trong lĩnh vực này.

Cái bắt tay tỷ đô tại Nhà Trắng

Trong cuộc hội đàm chính thức đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo, trọng tâm không chỉ là các vấn đề ngoại giao thông thường. Điểm nhấn của cuộc gặp chính là việc ký kết "Thỏa thuận hợp tác về đất hiếm và khoáng sản quan trọng".

Theo các điều khoản được công bố, Mỹ và Úc cam kết sẽ cùng nhau đầu tư khoản tiền ban đầu lên tới 1 tỷ USD chỉ trong vòng 6 tháng tới. Đây là bước khởi động cho kế hoạch tham vọng hơn nhiều, xây dựng chuỗi cung ứng an toàn và bền vững với tổng vốn đầu tư dự kiến lên tới 8,5 tỷ USD. Đáng chú ý, thỏa thuận này còn mở ra khả năng hợp tác với một đồng minh chủ chốt khác trong khu vực là Nhật Bản, cho thấy nỗ lực hội đồng có hệ thống đang được hình thành.

"Chúng tôi là những người bạn tốt, cũng là những đồng minh quan trọng". Tổng thống Trump phát biểu, nhấn mạnh sự khăng khít trong mối quan hệ hai nước. Động thái này được xem là lời tuyên bố rõ ràng, Washington sẽ không đơn độc trong cuộc chiến tài nguyên này và sẵn sàng hợp tác với các đồng minh để tạo ra một đối trọng thực sự với Bắc Kinh.

Thỏa thuận về khoáng sản không phải là sự hợp tác riêng lẻ mà là một phần trong chiến lược lớn hơn nhiều, củng cố và nâng cấp liên minh an ninh. Cả hai nhà lãnh đạo đều nhấn mạnh rằng thỏa thuận này sẽ giúp nâng hợp tác quốc phòng Mỹ-Úc lên tầm cao mới.

Cụ thể, ông Trump tiết lộ rằng Mỹ đang đẩy nhanh quá trình xem xét và triển khai kế hoạch tàu ngầm hạt nhân trong khuôn khổ AUKUS (Đối tác An ninh ba bên Mỹ - Anh - Úc). "Mỹ sở hữu những chiếc tàu ngầm tiên tiến nhất thế giới, chúng tôi đã khởi động làn sóng xây dựng mới, hợp tác cùng Úc", ông nói.

Điều này cho thấy Washington đang gắn kết chặt chẽ an ninh kinh tế thông qua khoáng sản với an ninh quân sự thông qua AUKUS. Việc đảm bảo nguồn cung đất hiếm không chỉ quan trọng cho các ngành công nghệ dân sự mà còn là yếu tố sống còn để sản xuất các hệ thống vũ khí hiện đại. Bằng cách kết hợp hai lĩnh vực này, Mỹ và Úc đang tạo ra liên minh toàn diện và có chiều sâu.

Thông điệp gửi đến Bắc Kinh

Giữa những động thái cứng rắn, ông Trump cũng không quên để ngỏ cánh cửa ngoại giao. Ông đã áp dụng chiến lược vừa đấm vừa xoa điển hình.

Ông Trump không ngần ngại nhắc lại rằng, để đáp trả việc Bắc Kinh siết chặt xuất khẩu đất hiếm, Mỹ đã áp đặt mức thuế quan lên tới 100% lên hàng hóa Trung Quốc. Đây là lời cảnh báo trực diện, cho thấy Washington sẵn sàng sử dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế mạnh tay. Cùng lúc đó, ông lại thông báo rằng sẽ có cuộc gặp thượng đỉnh với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc chỉ trong vài tuần tới. Ông bày tỏ hy vọng về việc đạt được một thỏa thuận thương mại mạnh mẽ làm hài lòng cả hai bên.

Chiến thuật này cho thấy, dù đang tích cực xây dựng các phương án đối phó, Washington vẫn muốn duy trì kênh đối thoại và không muốn đổ vỡ hoàn toàn trong quan hệ với Bắc Kinh.

Cái bắt tay giữa Mỹ và Úc càng trở nên đáng chú ý khi xét đến bối cảnh kinh tế. Trung Quốc hiện vẫn là đối tác thương mại lớn nhất của Úc. Quyết định ngả về Mỹ trong một lĩnh vực nhạy cảm như khoáng sản chiến lược cho thấy Canberra đang thực hiện sự cân bằng tinh tế và có phần rủi ro, ưu tiên an ninh chiến lược dài hạn hơn là các lợi ích thương mại trước mắt.

Về phần mình, ông Trump cũng đang thành công trong việc gây áp lực lên các đồng minh. Việc Úc cam kết tăng ngân sách quốc phòng lên 50 tỷ đô la Úc trong vòng 10 năm tới là một minh chứng cho thấy các đồng minh đang lắng nghe và hưởng ứng lời kêu gọi của ông về việc chia sẻ gánh nặng an ninh. Có thể nói, cuộc chiến đất hiếm có thể mới chỉ bắt đầu, nhưng với thỏa thuận Mỹ - Úc, Washington đã chính thức đáp trả Trung Quốc.

×