Tác dụng giảm đau nhanh chóng thực chất đến từ việc trộn lén hoạt chất Corticoid, mở đường cho hàng loạt biến chứng nguy hiểm như suy tuyến thượng thận, hội chứng Cushing, nhiễm trùng huyết và thậm chí là tử vong.

Cái bẫy "thần dược" và sự thật về Corticoid

Đối mặt với cơn Gout cấp - một trong những trải nghiệm đau đớn dữ dội - nhiều bệnh nhân đã tìm đến các loại thuốc "gia truyền" trôi nổi trên mạng với lời hứa "giảm đau tức thì". Và quả thật, cơn đau thuyên giảm nhanh chóng, khiến người bệnh lầm tưởng đã tìm thấy phương thuốc thần kỳ.

Tuy nhiên, sự thật đằng sau hiệu quả "thần tốc" đó là một thủ đoạn nguy hiểm: Các cơ sở sản xuất trái phép đã trộn tân dược Corticoid (như Dexamethasone, Prednisone) vào sản phẩm. Corticoid là một chất kháng viêm cực mạnh, có khả năng dập tắt triệu chứng đau ngay lập tức, nhưng hoàn toàn không tác động vào nguyên nhân gốc rễ của bệnh Gout là nồng độ acid uric trong máu cao.

Một trường hợp điển hình là bệnh nhân nam 77 tuổi tại Bệnh viện Hữu Nghị. Mắc Gout mạn tính 15 năm, mỗi khi đau, ông lại tự mua "thuốc bột của thầy lang". Thuốc giúp ông giảm đau, ăn ngon, tăng cân. Nhưng sau một thời gian, các hạt tophi nổi lên nhiều hơn, khớp biến dạng, tần suất các cơn đau ngày càng dày đặc, đẩy ông đến nguy cơ tàn phế.

Thống kê từ Viện Gút TP HCM cho thấy một con số đáng báo động: 90% bệnh nhân Gout đã từng sử dụng các loại thuốc đông dược không rõ nguồn gốc chứa Corticoid.

Chuỗi biến chứng nghiêm trọng: Cái giá của việc lạm dụng Corticoid

Việc lạm dụng Corticoid kéo dài mà không có chỉ định y tế sẽ tàn phá cơ thể một cách âm thầm.

1. Suy tuyến thượng thận - Biến chứng phổ biến nhất

Khi cơ thể liên tục nhận Corticoid liều cao từ bên ngoài, tuyến thượng thận (cơ quan sản xuất các hormone thiết yếu của cơ thể) sẽ bị ức chế, teo dần và mất chức năng. Bệnh nhân sẽ phải phụ thuộc vào thuốc hormone thay thế suốt đời. Nguy hiểm hơn, việc ngưng thuốc đột ngột có thể gây ra cơn suy thượng thận cấp, dẫn đến trụy tim mạch, tụt huyết áp nặng và tử vong nhanh chóng nếu không được cấp cứu kịp thời. Các bệnh viện lớn như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Bãi Cháy mỗi tháng đều tiếp nhận hàng chục ca bệnh như vậy.

2. Hội chứng Cushing - Biến dạng ngoại hình

Lạm dụng Corticoid gây ra hội chứng Cushing với các biểu hiện đặc trưng: mặt tròn (thường gọi là "mặt trăng"), mỡ tích tụ ở gáy và bụng, trong khi tay chân teo cơ. Da trở nên mỏng, dễ bầm tím và xuất hiện các vết rạn da.

3. Rối loạn chuyển hóa và bệnh lý xương khớp

Corticoid gây rối loạn chuyển hóa nghiêm trọng, dẫn đến đái tháo đường, tăng huyết áp và loãng xương. Nghịch lý là, bệnh nhân dùng thuốc để chữa đau khớp lại làm nặng thêm tình trạng loãng xương, tăng nguy cơ gãy xương dù chỉ va chạm nhẹ, thậm chí gây hoại tử chỏm xương đùi – một biến chứng có thể dẫn đến tàn phế vĩnh viễn.

4. Suy giảm miễn dịch và nhiễm trùng chết người

Corticoid ức chế hệ miễn dịch, khiến cơ thể mất khả năng chống đỡ với vi khuẩn. Một trường hợp nghiêm trọng tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương là minh chứng rõ nét: bệnh nhân N.V.B (53 tuổi, Hà Nội), sau 14 năm dùng thuốc trôi nổi, đã để người bán thuốc tự ý chích rạch hạt tophi. Hậu quả là ông bị nhiễm trùng khớp gối nặng, suy kiệt và nhập viện trong tình trạng nguy kịch vì suy tuyến thượng thận và nhiễm trùng huyết.

Không chỉ Corticoid: Nguy cơ từ các hoạt chất bị cấm

Mối nguy không chỉ dừng ở Corticoid. Gần đây, Bệnh viện Bạch Mai đã phải phát đi cảnh báo khẩn cấp sau khi tiếp nhận một loạt ca dị ứng thuốc thể nặng, trong đó có 1 trường hợp tử vong và 3 ca nguy kịch do tự ý dùng thuốc chứa Phenylbutazone. Đây là hoạt chất chống viêm mạnh nhưng độc tính cao, đã bị Bộ Y tế Việt Nam cấm lưu hành từ năm 2001. Điều này cho thấy mức độ rủi ro khôn lường khi người bệnh phó mặc sức khỏe cho những sản phẩm trôi nổi.

Điều trị Gout đúng phác đồ: An toàn và bền vững

Các bác sĩ chuyên khoa khẳng định, Gout là bệnh mạn tính có thể kiểm soát hoàn toàn nếu điều trị đúng cách. Phác đồ điều trị chuẩn y khoa luôn nhắm đến hai mục tiêu song hành:

1. Cắt cơn đau cấp: Sử dụng các thuốc kháng viêm an toàn như NSAIDs, Colchicine dưới sự chỉ định chặt chẽ của bác sĩ. Corticoid chỉ được xem là lựa chọn cuối cùng, dùng trong thời gian rất ngắn và liều lượng được kiểm soát nghiêm ngặt.

2. Điều trị nền (quan trọng nhất): Sử dụng các thuốc hạ acid uric máu (như Allopurinol) hàng ngày để đưa nồng độ acid uric về mức an toàn, ngăn ngừa cơn đau tái phát và làm tan các hạt tophi. Bên cạnh đó, việc thay đổi lối sống, đặc biệt là chế độ ăn uống (hạn chế thịt đỏ, nội tạng, hải sản, rượu bia) và uống đủ nước là yếu tố then chốt trong quá trình điều trị.

Khuyến cáo khẩn cấp từ chuyên gia

Trước thực trạng đáng báo động, các chuyên gia y tế đưa ra lời khuyên khẩn thiết:

Tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng các loại thuốc trị Gout không rõ nguồn gốc, thành phần, được quảng cáo trên mạng xã hội hay truyền miệng.

Khi có triệu chứng đau khớp, người bệnh phải đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán và có phác đồ điều trị đúng đắn.

Đối với những người đã lỡ sử dụng các loại thuốc này, cần đến bệnh viện ngay lập tức để kiểm tra chức năng tuyến thượng thận và các biến chứng khác. Tuyệt đối không được tự ý dừng thuốc đột ngột vì có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Quá trình ngưng thuốc phải được thực hiện từ từ dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.

×