Các ngân hàng trung ương tăng cường mua vàng giữa lúc giao dịch bằng đồng nhân dân tệ tăng và đồng USD suy yếu.
Thị trường tài chính toàn cầu đang chứng kiến một xu hướng nổi bật, các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới đang đẩy mạnh việc tích trữ vàng với tốc độ chưa từng có, trong bối cảnh nỗ lực "phi đô la hóa" ngày càng được tăng cường. Động thái này không chỉ đẩy giá kim loại quý lên những đỉnh cao mới mà còn làm xuất hiện những vết nứt rõ rệt trong vị thế thống trị lâu đời của đồng USD.
Theo ghi nhận của thị trường tài chính quốc tế vào ngày 27/4, giá vàng giao ngay đã đạt mức kỷ lục 3.500,05 USD/ounce vào ngày 22/4, trước khi ổn định quanh ngưỡng 3.400 USD tính đến ngày hôm đó. Mức tăng trưởng của giá vàng là điều đáng kinh ngạc, theo Reuters, giá vàng đã tăng vọt tới 31% chỉ trong bốn tháng đầu năm nay.
Thỏi vàng được cất giữ trong phòng an toàn của Pro Arum Gold House ở Munich, Đức. Ảnh: Yonhap
Động lực chính thúc đẩy giá vàng tăng mạnh được cho là hoạt động mua vào mạnh mẽ từ các ngân hàng trung ương. Theo dữ liệu từ Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), các ngân hàng trung ương trên toàn cầu đã cùng nhau mua gần 710 tấn vàng trong quý đầu tiên năm nay. Con số này cho thấy khả năng cao quý I/2025 sẽ phá vỡ kỷ lục về lượng vàng mua vào trong một quý. Xu hướng này không phải là mới, trong quý 4 năm ngoái, các ngân hàng trung ương cũng đã mua tới 333 tấn vàng, tăng 54% so với cùng kỳ năm trước.
Vàng từ lâu đã được xem là một tài sản an toàn hàng đầu, chia sẻ vị thế với đồng USD trên thị trường tài chính quốc tế. Tuy nhiên, trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng, các chính sách thuế quan đầy bất ổn từ chính quyền Trump ở Mỹ, nguy cơ suy thoái kinh tế tiềm ẩn, các ngân hàng trung ương đang tìm kiếm các tài sản thay thế an toàn hơn. Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào đồng USD, họ đang tích cực đa dạng hóa dự trữ ngoại hối bằng cách tăng cường mua vàng và đồng nhân dân tệ của Trung Quốc.
Hậu quả trực tiếp của xu hướng mua vàng liên tục là vị thế của đồng USD đang bị lung lay đáng kể. Chỉ số đô la (DXY), thước đo giá trị của đồng bạc xanh so với sáu đồng tiền chủ chốt khác, đã có những biến động đáng chú ý. Sau khi tăng lên 102 vào năm 2019, DXY đã giảm xuống khoảng 91 vào cuối năm 2024 và chỉ dao động quanh mức 92 trong năm nay, cho thấy sự suy yếu rõ rệt.
Bloomberg trích dẫn các chuyên gia, giải thích rằng cuộc chiến Nga-Ukraine và việc Mỹ đóng băng tài sản ở nước ngoài của Nga đã khiến các ngân hàng trung ương nhận ra "rủi ro USD". Họ nhận thức được rằng các tài sản được nắm giữ trong hệ thống USD có thể bị đóng băng bất cứ lúc nào theo yêu cầu của chính phủ Mỹ. Điều này thúc đẩy họ tìm kiếm các giải pháp thay thế để giảm thiểu rủi ro chính trị.
Prabowo Subianto, Tổng thống Indonesia, đang kiểm tra các dịch vụ ngân hàng vàng thỏi do tập đoàn nhà nước Pegadaian cung cấp. Ảnh: Yonhap
Nhiều quốc gia lớn đã có những động thái cụ thể để "phi đô la hóa". Năm 2023, Trung Quốc và Ả Rập Xê Út đã ký thỏa thuận hoán đổi tiền tệ trị giá 50 tỷ nhân dân tệ, đồng thời tăng cường sử dụng đồng nhân dân tệ trong các giao dịch dầu mỏ. Brazil, một thành viên quan trọng của BRICS, cũng đã thiết lập hệ thống thanh toán bằng nhân dân tệ với Trung Quốc và tăng tỷ lệ thanh toán trực tiếp bằng đồng nội tệ (nhân dân tệ và real Brazil) thay vì USD trong kim ngạch thương mại song phương. Ngân hàng Trung ương Nga, cũng là một trụ cột của BRICS, đã đặt mục tiêu giảm tỷ lệ USD và euro trong dự trữ, đồng thời tăng tỷ lệ kết hợp của nhân dân tệ và vàng lên hơn 70%.
Các quốc gia thuộc Global South (Khối các nước đang phát triển ở Bán cầu Nam) cũng đã công khai mục tiêu thúc đẩy sử dụng đồng nội tệ trong thanh toán thương mại giữa các nước thành viên. Reuters đưa tin rằng họ đang xem xét các biện pháp cụ thể như thiết lập hệ thống thanh toán chung loại trừ USD và phát hành tiền kỹ thuật số riêng.
Trước những diễn biến này, các ngân hàng đầu tư toàn cầu đang có những dự báo lạc quan về giá vàng và bi quan về đồng USD trong thời gian tới. JP Morgan dự báo giá vàng có thể vượt mốc 4.000 USD/ounce vào quý II năm sau nếu xu hướng mua vàng của các ngân hàng trung ương tiếp tục. Goldman Sachs cũng đặt mục tiêu giá vàng cuối năm là 3.700 USD, viện dẫn sự suy yếu của đồng đô la và tốc độ tăng tốc của quá trình "phi đô la hóa".
Các chuyên gia kinh tế kết luận rằng cuộc cạnh tranh quyền lực Mỹ-Trung ngày càng sâu sắc, các chính sách khó đoán của chính quyền Trump và áp lực có thể có từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đang làm xói mòn lòng tin vào đồng USD. Bên cạnh đó, kỳ vọng về việc cắt giảm lãi suất tại Mỹ cũng làm giảm chi phí cơ hội khi nắm giữ vàng, từ đó gia tăng sức hấp dẫn của kim loại quý này như một kênh đầu tư và trú ẩn an toàn trong bối cảnh kinh tế và địa chính trị nhiều biến động.
Giá vàng thế giới sáng nay đột ngột giảm mạnh, xuống dưới ngưỡng quan trọng 3.300 USD/ounce, phản ánh sự dịch chuyển tâm lý thị trường sau những diễn biến địa chính trị.
Thị trường vàng Trung Quốc đang rất nóng với cơn sốt mua vàng thỏi. Giá vàng biến động mạnh cùng nhu cầu tăng đột biến khiến vàng thỏi cháy hàng, người mua xếp hàng dài chờ đợi.
Giá vàng trong nước sáng nay (25/4) đồng loạt tăng mạnh, vàng miếng SJC lên mức 121,5 triệu đồng/lượng, tăng 1 triệu đồng ở chiều mua. Vàng nhẫn cũng tăng thêm 500 nghìn đồng/lượng.
Tổng thống Trump cân nhắc điều chỉnh thuế ô tô nhập khẩu và phụ tùng nước ngoài. Động thái nhằm giảm gánh nặng cho ngành công nghiệp ô tô Mỹ, khuyến khích chuyển dịch chuỗi cung ứng.
Thách thức cả rào cản thuế quan Mỹ, robot thông minh Trung Quốc đang "làm mưa làm gió" trên thị trường toàn cầu nhờ lợi thế cạnh tranh về giá và công nghệ vượt trội.
Chiến tranh thuế quan Mỹ-Trung thúc đẩy làn sóng quảng cáo hàng giả, hàng nhái giá rẻ từ Trung Quốc trực tiếp tới người tiêu dùng Mỹ qua mạng xã hội, gây lo ngại cho các thương hiệu.
Giá vàng thế giới sáng nay đột ngột giảm mạnh, xuống dưới ngưỡng quan trọng 3.300 USD/ounce, phản ánh sự dịch chuyển tâm lý thị trường sau những diễn biến địa chính trị.
Thị trường châu Âu đang tràn ngập hàng triệu gói hàng Trung Quốc hưởng ưu đãi miễn thuế. Pháp tiên phong áp dụng biện pháp cứng rắn để bảo vệ doanh nghiệp nội địa.
