Bạn đọc Liên Hoa Phong (Hà Tĩnh) gửi câu hỏi: “Tôi kinh doanh hàng tạp hóa quy mô nhỏ tại thị trấn. Nghe thông tin từ 1/6 phải sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền mới. Vậy có trường hợp nào không bắt buộc áp dụng hình thức này không?”.

Để giải đáp thắc mắc này, chúng tôi đã liên hệ với luật sư Hoàng Văn Hà - Giám đốc Công ty Luật ARC Hà Nội, chuyên gia trong lĩnh vực pháp lý thuế và doanh nghiệp.

Luật sư Hoàng Văn Hà cho biết: "Không phải tất cả hộ và cá nhân kinh doanh đều bắt buộc phải xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền".

Cụ thể, theo quy định tại Nghị định số 70/2025/NĐ-CP – sửa đổi, bổ sung Nghị định số 123/2020/NĐ-CP – có 4 nhóm đối tượng được miễn áp dụng hình thức này.

Trước hết, luật sư Hà cho biết: “Nếu hộ hoặc cá nhân kinh doanh đã sử dụng hóa đơn điện tử (có mã hoặc không mã) theo phương thức thông thường trước ngày 1/6/2025 và muốn tiếp tục sử dụng, thì không bắt buộc phải chuyển sang hình thức hóa đơn điện tử từ máy tính tiền”.

Điều này có nghĩa, những ai đã quen với quy trình cũ, không phát sinh rủi ro trong việc kê khai và nộp thuế, thì hoàn toàn có thể tiếp tục duy trì hình thức xuất hóa đơn trước đây, miễn là đúng quy định.

Tiếp theo, theo hướng dẫn tại Thông tư số 40/2021/TT-BTC, các hộ kinh doanh có doanh thu trong năm dưới 1,2 tỷ đồng và không thuộc diện khai thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ, sẽ được miễn áp dụng máy tính tiền.

Tuy nhiên, điều kiện là doanh thu này phải được tính dựa trên năm dương lịch trước liền kề, không phải chỉ riêng trong một thời điểm. Nếu doanh thu năm 2024 của hộ dưới ngưỡng 1,2 tỷ, thì năm 2025 không bắt buộc dùng máy tính tiền để lập hóa đơn điện tử.

Ngoài ra, luật sư cũng nhấn mạnh: “Tại những khu vực vùng sâu, vùng xa, hoặc chưa đảm bảo hạ tầng CNTT, các cơ sở kinh doanh có thể được cơ quan thuế xác nhận bằng văn bản để miễn áp dụng máy tính tiền”.

Việc đánh giá khu vực khó khăn do cơ quan thuế chủ trì, không phải người nộp thuế tự nhận định. Do đó, cần có văn bản xác nhận cụ thể để tránh hiểu nhầm và vi phạm quy định.

Cuối cùng, một trường hợp đặc biệt khác là: nếu người nộp thuế chưa nhận được văn bản thông báo chuyển đổi từ cơ quan thuế, dù thuộc diện tiềm năng, thì chưa bắt buộc phải áp dụng hình thức hóa đơn điện tử từ máy tính tiền.

Tuy nhiên, theo luật sư Hà, điều này không có nghĩa là được “chờ đến khi có thông báo mới thực hiện”. Trên thực tế, rất nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh bị động do không theo dõi thông tin từ ngành thuế. Vì vậy, cần chủ động tra cứu thông tin, tránh để rơi vào tình huống “vi phạm mà không biết”.

Mặc dù được miễn sử dụng máy tính tiền, nhưng nghĩa vụ lập hóa đơn điện tử vẫn được giữ nguyên. Theo quy định tại Thông tư số 32/2025/TT-BTC, từ ngày 1-6-2025, tất cả các loại hình kinh doanh đều phải sử dụng hóa đơn điện tử đúng loại, đúng thời điểm, tùy theo mô hình hoạt động.

Luật sư Hà nhấn mạnh: “Không có chuyện bán hàng rồi thu tiền mà không xuất hóa đơn. Dù không dùng máy tính tiền, người kinh doanh vẫn phải lập và lưu trữ hóa đơn điện tử hợp pháp, nếu không sẽ bị xử phạt nặng”.

Để không vi phạm quy định thuế, luật sư Hoàng Văn Hà khuyến nghị hộ kinh doanh và doanh nghiệp cần: Kiểm tra kỹ điều kiện kinh doanh của mình so với quy định mới; Chủ động hỏi cơ quan thuế địa phương về lộ trình triển khai và thông báo chuyển đổi; Dùng đúng loại hóa đơn phù hợp, không tự ý chọn mẫu hay áp dụng sai cách; Lưu trữ hóa đơn điện tử tối thiểu 10 năm theo quy định tại Thông tư 32/2025/TT-BTC; Tham khảo ý kiến chuyên gia nếu có ý định mở rộng kinh doanh hoặc chuyển đổi mô hình.

“Việc sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền là bước tiến lớn trong hiện đại hóa quản lý thuế tại Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng bắt buộc áp dụng hình thức này. Nắm rõ các trường hợp được miễn không chỉ giúp người kinh doanh giảm thiểu chi phí, mà còn tránh được rủi ro pháp lý và xử phạt hành chính”, luật sư Hà chia sẻ.

×