Khi trí tuệ nhân tạo bước vào nội các, AI đã đi bao xa?
Trong vài năm trở lại đây, trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ hiện diện trong doanh nghiệp mà còn bắt đầu xuất hiện ở những vị trí vốn được xem là chỉ dành cho con người.
hoặc
Vui lòng nhập thông tin cá nhân
hoặc
Vui lòng nhập thông tin cá nhân
Nhập email của bạn để lấy lại mật khẩu
ChatGPT đang trở thành công cụ quen thuộc với sinh viên, nhưng ranh giới giữa việc hỗ trợ học tập và hành vi gian lận vẫn còn nhiều tranh cãi trong môi trường đại học.
Với nhiều sinh viên, ChatGPT giờ đây quen thuộc chẳng khác gì giáo trình hay máy tính bỏ túi. Công cụ này được dùng để chỉnh sửa ngữ pháp, sắp xếp tài liệu ôn tập, thậm chí tạo thẻ ghi nhớ.
Theo báo cáo mới công bố của Viện Chính sách Giáo dục Đại học (HEPI, Anh), có tới 92% sinh viên sử dụng AI tạo sinh ở một mức độ nào đó, tăng mạnh so với 66% của năm trước.
Magan Chin, học viên cao học ngành Chính sách công nghệ tại Đại học Cambridge, cho biết: “Ban đầu, nhiều người nghĩ dùng ChatGPT là gian lận. Nhưng giờ nó giống như một người bạn đồng hành trong học tập, giúp ta tiến bộ nhờ trao đổi và phản biện”. Trên TikTok, cô thường chia sẻ các mẹo học tập với AI, như tổ chức buổi học tương tác hoặc dùng lệnh để lọc ghi chú thông minh.
Các nhà giáo dục khuyến khích sinh viên tận dụng AI như công cụ tự học. Chẳng hạn, nhập ghi chú bài giảng để hệ thống tạo câu hỏi ôn tập, hoặc trò chuyện như với giảng viên để đào sâu vấn đề.
Jayna Devani, Trưởng bộ phận giáo dục quốc tế của OpenAI, cho biết: “Sinh viên có thể tải lên slide môn học và nhờ AI tạo câu hỏi trắc nghiệm. Điều này giúp chia nhỏ nhiệm vụ phức tạp, làm rõ khái niệm khó”.
Tuy vậy, nguy cơ phụ thuộc quá mức vào AI vẫn tồn tại. Để hạn chế, Chin gợi ý áp dụng “phương pháp phản biện ngược”: khi AI đưa ra câu trả lời, hãy thử hình dung người khác sẽ phản hồi thế nào. Cách này giúp sinh viên mở rộng tư duy, coi AI chỉ là một góc nhìn chứ không phải kết luận duy nhất.
Bên cạnh những ứng dụng tích cực, giới học thuật bày tỏ lo ngại về tình trạng lạm dụng AI. Giáo sư Graham Wynn, Phó Hiệu trưởng phụ trách giáo dục tại Đại học Northumbria (Anh), cho rằng: “AI có thể hỗ trợ sinh viên lên khung bài tập, nhưng không thể thay thế hoàn toàn. Việc dựa dẫm vào nội dung do AI tạo ra tiềm ẩn rủi ro với tài liệu giả mạo, tham khảo bịa đặt”.
Một số trường đại học đã triển khai biện pháp kiểm soát. Northumbria áp dụng công cụ phát hiện AI để đánh dấu bài tập có dấu hiệu phụ thuộc quá mức. Tại Đại học Nghệ thuật London (UAL), sinh viên thậm chí phải ghi lại nhật ký sử dụng AI nhằm đảm bảo tính minh bạch.
Người phát ngôn của UAL nhấn mạnh: “Hiểu biết về AI là kỹ năng cốt lõi của sinh viên. Hãy tiếp cận nó với sự tò mò, nhưng cũng phải rất tỉnh táo”.
Các chuyên gia đồng tình rằng, giống như nhiều công nghệ mới, AI sẽ sớm trở thành một phần trong môi trường làm việc sau này. Do đó, việc tiếp cận sớm là cần thiết.
Tuy nhiên, đại học không chỉ hướng đến kết quả học tập, mà còn là trải nghiệm và khả năng tư duy phản biện. Thông điệp được giới giáo dục nhấn mạnh: hãy để AI hỗ trợ sinh viên học tập, chứ không thay thế họ.