Biểu đồ giá vàng thế giới những ngày qua giống như một chiếc tàu lượn siêu tốc, liên tục xô đổ mọi kỷ lục và lao về những cột mốc không tưởng. Tại thị trường quốc tế, giá vàng tương lai trên sàn COMEX vào ngày 2 trong phiên đã chạm mức cao nhất là 3922,7 USD, giá vàng giao ngay tại London cao nhất đạt 3895,38 USD/ounce, tiến sát mốc 3900 USD. Điều này ngay lập tức lan đến Trung Quốc, đẩy giá vàng nước này lên những đỉnh cao mới và châm ngòi cho một cuộc di cư dòng tiền đầy kịch tính.

Khi giá vàng phá vỡ mọi giới hạn

Cơn sốt vàng được thể hiện rõ nhất qua những con số biết nói. Theo CCTV, Giá vàng trang sức tại các thương hiệu đình đám như Chow Tai Fook, Chow Sang Sang đã chính thức vượt mốc 1.100 NDT/gram (hơn 4 triệu VNĐ). Đây là một mức giá mà chỉ vài tháng trước không ai dám nghĩ tới. Nhưng sự "điên rồ" không dừng lại ở các con số mà còn ở chính tâm lý và hành vi của người tiêu dùng.

Một chủ tiệm vàng họ Chu ở thành phố Hàng Châu đã vẽ nên một bức tranh toàn cảnh về sự thay đổi này. "Giá vàng trang sức tăng phi mã, gần 15% chỉ trong tuần trước. Khách mua nữ trang giảm hẳn nhưng khách mua vàng thỏi để đầu tư lại tăng đột biến. Bây giờ, vàng thỏi mới là thứ bán chạy nhất", ông Chu nói.

Sự thay đổi này cho thấy một tâm lý rất rõ ràng, người dân không còn mua vàng để làm đẹp, họ đang mua vàng để tích trữ, để trú ẩn. Vàng đã quay trở lại với vai trò nguyên thủy nhất của nó, một loại tài sản an toàn tuyệt đối.

Bỏ qua lãi ngân hàng, vàng mới là "chân ái"

Tại sao lại có cuộc tháo chạy khỏi tiền mặt và đổ xô vào vàng? Câu chuyện của một người phụ nữ họ Trần tại khu chợ vàng nổi tiếng Thủy Bối, thành phố Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông đã nói lên tất cả.

"Tiền bây giờ mà gửi ngân hàng thì lãi suất quá bèo bọt, chẳng đáng là bao. Tôi còn phải nuôi hai đứa con nên cứ có tiền dư là tôi lại mua một ít vàng tích trữ. Cứ mua dần thôi, tháng nào có nhiều mua nhiều, có ít mua ít. Sau này con trai tôi có lấy vợ hay không, có cần vàng cưới hay không cũng chẳng sao. Cùng lắm thì số vàng này sẽ là vốn cho chúng nó khởi nghiệp", cô Trần chia sẻ.

Theo ghi nhận của Sina, câu chuyện của cô Trần không phải là cá biệt. Nó phản ánh một nỗi lo chung của tầng lớp trung lưu, sự mất giá của đồng tiền và sự mất niềm tin vào các kênh đầu tư truyền thống. Trong mắt họ, những thỏi vàng lấp lánh kia mới chính là sự đảm bảo chắc chắn nhất cho tương lai của con cái mình.

Gen Z sợ hãi, lo lắng vì lỡ vận đổi đời

Cơn sốt vàng cũng kéo theo một hội chứng tâm lý quen thuộc, hội chứng FOMO (Fear Of Missing Out) hay còn gọi là nỗi sợ bị bỏ lỡ. Trên các mạng xã hội Trung Quốc, không khí bàn luận về vấn đề này còn sôi động hơn cả giá vàng. Đáng ngạc nhiên, giới trẻ là những người quan tâm nhiều hơn cả đến chủ đề này. Hàng loạt những lời than thở, tiếc nuối và lo lắng được chia sẻ với tốc độ chóng mặt.

Có lẽ, những người cảm nhận sức nóng và sự tàn khốc của cơn bão giá vàng này một cách sâu sắc nhất lại chính là thế hệ trẻ. Đối với họ, vàng không chỉ là một kênh đầu tư sinh lời, nó còn là thước đo của sự trưởng thành, là biểu tượng của những cột mốc quan trọng nhất đời người, cưới xin và an cư. Giờ đây, những cột mốc ấy đang trở nên xa vời hơn bao giờ hết.

"Trời ơi, vàng lại tăng nữa, tăng mãi! Sáng ngủ dậy thấy giá thu mua đã lên một tầm cao mới rồi!", "Bắt đầu thấy lo rồi. Liệu đến năm 2026, giá vàng có thành 'giá trên trời' không?", "Biết thế này đã mua thêm từ sớm. Đã bỏ lỡ quá nhiều cơ hội 'lên thuyền' rồi!", "Mức tăng của vàng thật sự quá đáng sợ! Tôi đã định mua vào cuối năm ngoái rồi sợ đu đỉnh nên chờ đầu năm nay, thế rồi đầu năm chưa xuống được bao nhiêu lại thấy lập kỷ lục mới. Thế này khỏi cưới xin gì luôn, không thể mua nổi một bộ sính lễ đơn giản"...

Trên các diễn đàn và mạng xã hội, bên cạnh những lời than thở về việc "lỡ tàu" đầu tư là vô vàn những tiếng kêu than của những người trẻ đang ở độ tuổi kết hôn. "Lương thì ba cọc ba đồng, không tăng. Vàng thì tăng như tên lửa. Tiền đâu mà sắm sính lễ bây giờ?. Cứ cái đà này, chắc tôi ế tới già mất", một chàng trai bình luận chua chát.

Câu nói nửa đùa nửa thật ấy đã chạm vào nỗi đau chung của cả một thế hệ. Ở nhiều nền văn hóa Á Đông như Trung Quốc và Việt Nam, sính lễ bằng vàng không chỉ là một thủ tục, nó là sự thể hiện cam kết, là sự đảm bảo cho tương lai, là "bộ mặt" của cả hai gia đình. Nhưng khi giá vàng tăng phi mã, món sính lễ ấy bỗng trở thành một gánh nặng không thể kham nổi. Những chỉ vàng lấp lánh giờ đây như những ngọn núi đè nặng lên vai người trẻ, những người vốn đã phải vật lộn với áp lực công việc, giá nhà đất và chi phí sinh hoạt leo thang.

Nỗi sợ hãi bao trùm, các cô gái trẻ lo lắng rằng yêu cầu về sính lễ của gia đình sẽ vô tình trở thành rào cản, khiến họ lỡ mất duyên lành. Các chàng trai thì cảm thấy bất lực và tự ti khi nỗ lực làm việc của họ dường như không bao giờ có thể đuổi kịp tốc độ tăng giá của kim loại quý này. "Yêu nhau là một chuyện, cưới được nhau hay không lại là chuyện khác. Nhìn giá vàng mỗi sáng mà chỉ muốn khóc. Bố mẹ mình sẽ nghĩ gì nếu nhà trai không lo đủ sính lễ? Liệu tình yêu của chúng mình có đủ lớn để vượt qua áp lực này không?", một cô gái chia sẻ.

Cơn sốt vàng không chỉ là một câu chuyện kinh tế. Nó đang âm thầm bào mòn những giá trị xã hội, gieo rắc sự hoang mang và lo lắng vào tương lai của cả một thế hệ. Giấc mơ về một đám cưới trọn vẹn, về một mái ấm gia đình có vẻ đang bị nghiền nát dưới sức nặng của những thỏi vàng.

Đối với nhiều người trẻ, việc giá vàng tăng không mang lại cơ hội làm giàu. Nó chỉ mang lại sự nuối tiếc vì đã không "lên thuyền" sớm hơn, và một nỗi sợ hãi hữu hình về một tương lai mà ngay cả những hạnh phúc giản đơn nhất cũng trở nên quá đắt đỏ để có thể chạm tới.

Trên mạng xã hội Xiaohonghu, nhiều người trẻ chia sẻ họ có cảm giác bất lực đến tê dại khi phải đứng nhìn "chuyến tàu đổi đời" đang lao vun vút qua trước mắt còn mình thì tay trắng. Với những người trẻ vừa mới chân ướt chân ráo vào đời, đồng lương khởi điểm ít ỏi chỉ vừa đủ để trang trải tiền nhà, tiền ăn và những chi phí sinh hoạt tối thiểu, hai chữ "tích lũy" vẫn còn là một khái niệm quá xa xỉ. Họ chưa kịp có một khoản tiết kiệm đáng kể, chưa kịp nghĩ đến việc đầu tư thì cơn bão giá vàng đã ập đến, nhanh và mạnh đến mức không cho họ một cơ hội nào để phản ứng.

Tại Việt Nam, trên các trang mạng xã hội như Threads hay Facebook/IG cũng không thiếu những câu chuyện, những tâm sự đầy nuối tiếc khi đọc tin về giá vàng. Không ít gen Z chia sẻ, mỗi sáng thức dậy, lướt điện thoại và thấy biểu đồ giá vàng dựng đứng, thấy những câu chuyện "chốt lời" tiền tỷ của thế hệ đi trước, họ không khỏi cảm thấy một sự cay đắng và tiếc nuối. "Biết thế...", hai chữ ấy trở thành nỗi ám ảnh. Biết thế đã không mua chiếc điện thoại mới, biết thế đã bớt đi vài buổi cà phê, vài chuyến du lịch. Nhưng cơ hội dường như đã vuột khỏi tầm tay, không phải vì họ không nhìn thấy, mà vì họ không có "vũ khí" trong tay để nắm bắt.

Chuyến tàu vàng không chỉ chở theo kim loại quý, nó còn chở theo hy vọng về một lối thoát, một con đường tắt để vượt qua những khó khăn của hiện tại và khi cánh cửa tàu đang dần khép lại, tất cả những gì còn lại với họ chỉ là cảm giác bị bỏ lại phía sau, mắc kẹt trên một sân ga mờ mịt, không biết chuyến tàu tiếp theo sẽ đến khi nào và liệu mình có khả năng lên tàu hay không?

Lời cảnh báo từ các chuyên gia

Vậy đỉnh của cơn sốt này ở đâu? Các chuyên gia tài chính hàng đầu thế giới cũng đang chia phe. Trong ngắn hạn, giá vàng sẽ tiếp tục "nhảy múa" ở vùng giá cao. Mọi biến động đều phụ thuộc vào các dữ liệu kinh tế Mỹ và chính sách của Fed. Nếu có thêm các yếu tố bất ổn như chính phủ Mỹ đóng cửa hay xung đột địa chính trị leo thang, kịch bản vàng chạm mốc 4.000 USD là hoàn toàn có thể.

Về dài hạn, các dự báo còn táo bạo hơn, Ngân hàng UBS tin rằng vàng sẽ chạm mốc 4.200 USD vào giữa năm 2026. Gã khổng lồ Goldman Sachs thậm chí còn đưa ra một kịch bản cực đoan, giá vàng có thể vọt lên 5.000 USD, nếu chỉ cần 1% dòng vốn đang trú ẩn trong trái phiếu kho bạc Mỹ quyết định "chuyển nhà" sang vàng.

×