Trong bối cảnh cuộc đua công nghệ toàn cầu đang nóng lên từng ngày các quốc gia đang làm mọi cách để thu hút về cho mình những bộ óc xuất sắc nhất. Trung Quốc vừa tung ra một nước cờ đầy tham vọng, chính thức giới thiệu thị thực loại "K" hay Visa K một tấm vé vàng được thiết kế riêng để trải thảm đỏ chào đón các tài năng trẻ trong lĩnh vực STEM từ khắp nơi trên thế giới. Theo Tân Hoa Xã, Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Lý Cường đã ký Sắc lệnh Quốc vụ viện số 814, công bố "Quyết định của Quốc vụ viện về việc sửa đổi <Điều lệ quản lý xuất nhập cảnh của người nước ngoài tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa>".

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Quách Gia Côn cho biết, Visa K ra đời để thúc đẩy giao lưu và hợp tác giữa các nhân tài khoa học công nghệ trẻ Trung Quốc và nước ngoài. Đây không chỉ là một thay đổi về chính sách xuất nhập cảnh mà còn là một tín hiệu mạnh mẽ cho thấy quyết tâm của Bắc Kinh trong việc trở thành một siêu cường công nghệ, sẵn sàng cạnh tranh sòng phẳng với Thung lũng Silicon của Mỹ và các trung tâm đổi mới sáng tạo khác.

Visa K là gì và tại sao lại "hot" đến vậy?

Về cơ bản, Visa K là một loại thị thực hoàn toàn mới, được thêm vào hệ thống 12 loại visa phổ thông hiện có của Trung Quốc. Điểm đặc biệt của Visa K là nhắm thẳng vào một nhóm đối tượng cụ thể và có giá trị, nhân tài khoa học công nghệ trẻ nước ngoài.

Vậy, ai sẽ là người đủ điều kiện để sở hữu "tấm vé vàng" này? Theo những thông tin ban đầu, đối tượng mục tiêu của visa K là:

Sinh viên mới tốt nghiệp: Những người đã tốt nghiệp từ các trường đại học, viện nghiên cứu danh tiếng (cả Trung Quốc và quốc tế) với bằng cử nhân trở lên trong các lĩnh vực thuộc khối STEM – Khoa học (Science), Công nghệ (Technology), Kỹ thuật (Engineering) và Toán học (Mathematics).

Nhà nghiên cứu, giảng viên trẻ: Những người đang hoạt động trong lĩnh vực giáo dục hoặc nghiên cứu khoa học thuộc các ngành STEM tại các tổ chức uy tín.

Chính sách này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/10/2025, nhưng việc công bố từ sớm cho thấy Trung Quốc đang muốn tạo ra một làn sóng quan tâm và chuẩn bị kỹ lưỡng cho cuộc "săn đầu người" quy mô lớn này.

Điểm khác biệt "ăn tiền": Tự do hơn, linh hoạt hơn

Điều gì khiến Visa K trở nên khác biệt và hấp dẫn so với các loại visa làm việc (Z visa) hay visa tài năng (R visa) hiện có? Theo India Today, câu trả lời nằm ở hai chữ: Linh hoạt. Điểm đột phá lớn nhất của Visa K là không yêu cầu người nộp đơn phải có một đơn vị tuyển dụng hoặc thư mời làm việc tại Trung Quốc.

Đây là một thay đổi mang tính cách mạng. Với các loại visa làm việc truyền thống, bạn phải tìm được một công ty ở Trung Quốc bảo lãnh cho mình, một quá trình có thể rất phức tạp và tốn thời gian. Nhưng với Visa K, cánh cửa cơ hội đang rộng hơn bao giờ hết. Một kỹ sư phần mềm trẻ vừa tốt nghiệp từ MIT, một nhà khoa học dữ liệu từ Oxford hay một chuyên gia AI từ Singapore có thể xin Visa K để đến Trung Quốc, sau đó mới bắt đầu tìm kiếm cơ hội việc làm, tham gia các dự án khởi nghiệp, kết nối với các nhà đầu tư, hoặc đơn giản là dành thời gian để khám phá hệ sinh thái công nghệ đang phát triển vũ bão tại đây.

Nó giống như một "visa khám phá" dành cho giới tinh hoa công nghệ. Chính phủ Trung Quốc đang đặt cược rằng, một khi những tài năng này đã đặt chân đến Thâm Quyến, Thượng Hải hay Bắc Kinh và tận mắt chứng kiến cơ hội, họ sẽ quyết định ở lại và đóng góp cho sự phát triển của đất nước.

Ngoài ra, Visa K còn hứa hẹn mang lại nhiều ưu đãi khác về thời hạn hiệu lực, số lần nhập cảnh và thời gian lưu trú, giúp những người trẻ này có đủ không gian và thời gian để hòa nhập và phát triển sự nghiệp.

Nước cờ chiến lược: Cuộc săn nhân tài công nghệ thế kỷ 21

Tờ Chosun nhận định, việc ra mắt Visa K không phải là một động thái ngẫu nhiên. Tuần trước, Mỹ đã công bố mức phí thường niên lên đến 100.000 USD cho các đơn xin thị thực H-1B, gây lo ngại cho lao động công nghệ và các công ty dịch vụ công nghệ thông tin khắp thế giới. Sau thông báo của chính quyền Tổng thống Donald Trump, Trung Quốc đã nắm bắt cơ hội và đơn giản hóa lộ trình cấp thị thực. Động thái này được các nhà quan sát gọi là phiên bản H-1B tại Trung Quốc, được thiết kế để thu hút nhân tài có tay nghề cao vào thời điểm các quốc gia trên thế giới đang thắt chặt hoặc điều chỉnh lại các quy định về thị thực lao động.

Visa K nằm trong một chiến lược lớn hơn của Trung Quốc nhằm tự chủ về công nghệ và giảm sự phụ thuộc vào phương Tây, đặc biệt trong các lĩnh vực cốt lõi như trí tuệ nhân tạo (AI), chất bán dẫn, công nghệ sinh học và năng lượng tái tạo.

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại và công nghệ với Mỹ, Trung Quốc luôn nhận định rằng nhân tài chính là tài nguyên quý giá nhất. Việc thu hút các chuyên gia trẻ tuổi, những người mang trong mình kiến thức mới nhất và tư duy đột phá sẽ là liều "doping" cực mạnh cho các ngành công nghiệp mũi nhọn.

Động thái này cũng cho thấy sự thay đổi trong tư duy thu hút nhân tài của Trung Quốc. Thay vì chỉ tập trung vào các giáo sư, chuyên gia hàng đầu đã có tên tuổi (đối tượng của R visa), họ đang mở rộng vòng tay chào đón cả thế hệ kế cận, những người có thể sẽ trở thành những Elon Musk hay Jensen Huang của tương lai.

Cơ hội và thách thức: Liệu thảm đỏ có đủ sức hấp dẫn?

Visa K rõ ràng là một lời mời hấp dẫn: được đặt chân vào thị trường khổng lồ, tham gia các dự án công nghệ táo bạo với nguồn vốn dồi dào, điều mà bất kỳ bạn trẻ tài năng nào cũng phải suy nghĩ.

Tuy vậy, con đường này không hề dễ dàng. Để thu hút nhân tài quốc tế, đặc biệt là từ phương Tây, Trung Quốc còn phải đối mặt với nhiều trở ngại: từ rào cản ngôn ngữ, khác biệt văn hóa, phong cách làm việc cho đến những căng thẳng chính trị. Đây đều là những lý do khiến nhiều người do dự trước khi quyết định.

Liệu sự linh hoạt của Visa K và những cơ hội nghề nghiệp có đủ sức nặng để vượt qua những rào cản đó hay không? Câu trả lời sẽ phụ thuộc rất nhiều vào cách Trung Quốc triển khai chính sách này trong thực tế và xây dựng một môi trường thực sự cởi mở, thân thiện và đáng sống cho các chuyên gia nước ngoài.

Dù thế nào đi nữa, sự xuất hiện của Visa K đã mở màn cho một cuộc cạnh tranh gay gắt hơn trong việc giành giật chất xám toàn cầu, cho thấy Trung Quốc quyết tâm theo đuổi giấc mơ trở thành siêu cường công nghệ.

×