Tuyến bài đặc biệt Những câu chuyện ẩn sau tên bão sẽ dẫn dắt bạn đi từ lịch sử, quy trình đặt tên, cho đến những bài học cảnh tỉnh từ thiên tai. Không chỉ là thông tin khí tượng, mỗi cái tên bão còn là một thông điệp văn hóa, một lời nhắc nhớ về sức mạnh của thiên nhiên và ý chí của con người.

Hãy đọc để hiểu hơn, để sống chủ động hơn trước mỗi mùa bão lũ.

Bão số 9 Ragasa: Thông điệp từ tên gọi và bài học cảnh giác

Trong các bản tin dự báo những ngày qua, cái tên Ragasa - mang ý nghĩa "thần tốc" - liên tục được nhắc đến bên cạnh cụm từ quen thuộc "Bão số 9".

Sự song hành này không phải ngẫu nhiên mà phản ánh một quy trình khoa học và truyền thông bài bản, ẩn chứa những thông điệp quan trọng về một cơn bão được dự báo là mạnh và phức tạp.

Vì sao một cơn bão lại có hai tên: Ragasa và Bão số 9?

Sự xuất hiện đồng thời của tên quốc tế Ragasa và tên gọi trong nước Bão số 9 trong cùng một bản tin là một quy chuẩn truyền thông khoa học, giúp việc theo dõi và ứng phó với thiên tai được hiệu quả hơn.

Theo quy định của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), mọi xoáy thuận nhiệt đới hình thành ở Tây Bắc Thái Bình Dương đều được đặt tên để dễ dàng nhận diện và theo dõi xuyên suốt trên phạm vi toàn cầu.

Ragasa là tên do Philippines đề xuất trong danh sách 140 tên được sử dụng luân phiên. Ý nghĩa của từ "ragasa" trong tiếng Tagalog chính là "thần tốc", rất phù hợp với diễn biến nhanh chóng của cơn bão này.

Đáng chú ý, đây là cái tên được đưa vào để thay thế cho Hagibis - cơn bão đã bị "khai tử" sau khi gây ra thảm họa đặc biệt nghiêm trọng trong mùa bão trước.

Khi cơn bão này tiến vào khu vực Biển Đông, thuộc phạm vi theo dõi chính thức của Việt Nam, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia đã chính thức đánh số thứ tự cho nó.

Tên gọi Bão số 9 ra đời như vậy, trở thành cơn bão thứ 9 ảnh hưởng trực tiếp đến nước ta trong mùa bão năm 2025. Cách gọi này giúp người dân, đặc biệt là những người không quen với tên quốc tế, dễ dàng nhận biết thứ tự và mức độ nguy hiểm của các cơn bão trong mùa.

Việc sử dụng song hành cả hai tên gọi tạo ra sự thống nhất thông tin, giúp công chúng trong nước dễ dàng đối chiếu với các nguồn tin quốc tế, nhất là trong bối cảnh mạng xã hội lan truyền tin tức nhanh chóng và nhiều cơn bão có thể cùng hoạt động một lúc.

Từ ý nghĩa “thần tốc” đến những cảnh báo ứng phó cụ thể

Việc đặt tên bão, vì thế, không dừng lại ở một thủ tục hành chính. Nó là một công cụ truyền thông và quản lý rủi ro thiên tai hết sức quan trọng. Cái tên Ragasa (thần tốc) tự thân nó đã là một lời cảnh báo về tốc độ di chuyển và diễn biến khó lường của cơn bão, đòi hỏi sự ứng phó phải thật sự khẩn trương và chủ động.

Sức tàn phá của Ragasa đã được chứng minh tại các khu vực nó đi qua. Tại Đài Loan (Trung Quốc), bão gây ra sạt lở nghiêm trọng, khiến hơn 60 triệu tấn nước từ một hồ chắn tự nhiên vỡ tràn, làm sập cầu, phá hủy nhà cửa và cướp đi sinh mạng của ít nhất 14 người.

Ở Trung Quốc đại lục, hàng triệu người đã phải sơ tán khẩn cấp. Những diễn biến này là bài học cảnh báo rõ rệt cho Việt Nam, ngay cả khi Ragasa suy yếu thành áp thấp nhiệt đới, nguy cơ từ mưa lũ, ngập úng và gió giật vẫn rất lớn.

Để chủ động ứng phó, công tác phòng tránh cần được triển khai quyết liệt. Về phía chính quyền địa phương, nhiệm vụ trọng tâm là khẩn trương kiểm tra, gia cố các khu vực trọng điểm và sẵn sàng phương án sơ tán dân tại các vùng thấp trũng, ven biển, những nơi có nguy cơ sạt lở cao.

Đối với người dân, việc theo dõi sát sao các bản tin chính thức từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia là ưu tiên hàng đầu. Bên cạnh đó, người dân cần chủ động gia cố nhà cửa, chằng chống cây cối và tàu thuyền; chuẩn bị sẵn các vật dụng thiết yếu như lương thực, nước sạch, đèn pin, pin dự phòng, thuốc men; và tuyệt đối tuân thủ các chỉ đạo, lệnh sơ tán từ cơ quan chức năng.

Bài học từ Ragasa cho thấy, không được phép chủ quan trước bất kỳ cơn bão nào, dù nó đã suy yếu, bởi hậu quả từ mưa lũ và sạt lở đất có thể kéo dài nhiều ngày sau đó. Việc truyền thông rõ ràng, sử dụng cả tên quốc tế và số thứ tự trong nước, chính là bước tiến quan trọng trong nâng cao nhận thức cộng đồng và năng lực ứng phó thiên tai của Việt Nam.

Đón đọc Bài 2. Từ Ragasa đến Bualoi: Hành trình tên gọi và mạch đặt tên khu vực

×