Khi FIFA công bố án phạt hôm 26/9, nhiều người Malaysia vẫn tin rằng mọi chuyện chỉ là hiểu lầm. Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) khi đó khẳng định không có hành vi gian lận, mà chỉ là “lỗi nhập liệu” trong hồ sơ cầu thủ nhập tịch. Dư luận trong nước tạm thời dịu lại, tin rằng tổ chức lâu đời này sẽ được minh oan sau khi gửi bản giải trình đến FIFA.

Một số cổ động viên thậm chí cho rằng “FIFA có thể đã nhầm” hoặc “đây chỉ là lỗi kỹ thuật nhỏ”. Nhưng niềm tin ấy nhanh chóng tan vỡ. Chỉ 10 ngày sau, FIFA công bố bản báo cáo, kèm bằng chứng chi tiết cho thấy FAM không chỉ sai sót, mà đã vi phạm có hệ thống khi làm giả nguồn gốc của bảy cầu thủ.

19 trang tài liệu vạch trần gian lận

Theo tài liệu dài tới 19 trang mà FIFA công bố, bảy cầu thủ bị kết luận gian lận gồm Hector Hevel, Gabriel Palmero, Facundo Garces, Rodrigo Holgado, Imanol Machuca, Joao Figueireido và Jon Irazabal. Trong hồ sơ FAM nộp, họ được liệt kê “có gốc Malaysia”, nhưng bằng chứng mà FIFA thu thập từ Argentina, Tây Ban Nha, Hà Lan và Brazil cho thấy điều ngược lại.

Giấy khai sinh gốc của ông bà Hector Hevel được xác nhận sinh tại The Hague (Hà Lan), không phải Malacca. Ông bà của Gabriel Palmero bị ghi “có gốc Penang”, nhưng thực tế sinh ở Santa Cruz de la Palma (Tây Ban Nha). Trường hợp Facundo Garces cũng tương tự: thay vì sinh ở Penang, gia đình anh được xác minh sinh tại Santa Fe de la Cruz (Argentina).

Những cầu thủ còn lại gồm Rodrigo Holgado, Imanol Machuca, Joao Figueireido và Jon Irazabal, đều có thân nhân sinh tại Nam Mỹ hoặc châu Âu, hoàn toàn không liên quan đến Malaysia. Toàn bộ giấy tờ đều được cơ quan hộ tịch bốn nước xác nhận, khiến mọi lời biện minh về “lỗi nhập liệu” trở nên vô nghĩa.

Nếu lần đầu FAM bị bẽ mặt vì sơ suất, thì lần này là đòn đánh trực diện vào uy tín của cả hệ thống. Bảy cầu thủ, cùng một kiểu sai phạm, cùng hướng gian lận, là bằng chứng cho thấy đây không thể là “sai sót ngẫu nhiên” mà là hành vi có tổ chức.

Vết nhơ lịch sử của bóng đá Malaysia

Sau khi FIFA công bố bằng chứng, khả năng lật ngược tình thế của FAM gần như bằng không. Theo quy trình, họ có thể gửi đơn kháng cáo lên Tòa án Trọng tài Thể thao quốc tế (CAS) tại Thụy Sĩ. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng cánh cửa này đã “đóng sập”.

Thứ nhất, FIFA dựa vào bằng chứng pháp lý gốc - giấy khai sinh do chính quyền bốn quốc gia cấp, được xác nhận hợp lệ. CAS chỉ xem xét kháng cáo khi có sai sót về thủ tục, chứ không phán lại về bản chất sự việc. Trong trường hợp này, quy trình tố tụng của FIFA được thực hiện đầy đủ, minh bạch và có sự đồng thuận của cả Ủy ban Kỷ luật lẫn Ủy ban Đạo đức.

Thứ hai, để lật ngược bản án, FAM phải chứng minh rằng các giấy khai sinh mà FIFA sử dụng là giả, điều gần như không thể, bởi đó là hồ sơ hộ tịch quốc gia có xác nhận chính phủ. Mọi nỗ lực giải trình thêm của FAM giờ chỉ còn mang tính hình thức.

Một “cọng rơm cứu mạng” mà FAM có thể trông cậy là mối quan hệ với Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC), tổ chức đặt trụ sở ngay tại Kuala Lumpur. Trong nhiều năm, FAM được xem là “thành viên thân tín” của AFC. Tuy nhiên, vụ bê bối lần này khiến cả AFC cũng khó can thiệp. Nếu lên tiếng bảo vệ, AFC sẽ bị nghi ngờ bao che cho gian lận, ảnh hưởng uy tín của toàn bộ khu vực.

Điều đó đồng nghĩa, Malaysia nhiều khả năng sẽ phải chấp nhận án phạt: bị trừ điểm hoặc thậm chí loại khỏi giải đấu quốc tế. Cùng lúc, FAM đối mặt làn sóng chỉ trích trong nước, khi người hâm mộ cảm thấy bị phản bội và hình ảnh bóng đá Malaysia bị tổn thương nghiêm trọng.

Trong hơn nửa thế kỷ qua, Malaysia từng được coi là nền bóng đá có tổ chức, kỷ luật và chuyên nghiệp bậc nhất Đông Nam Á. Nhưng vụ gian lận nguồn gốc cầu thủ đã phá hủy hình ảnh ấy chỉ trong vài tuần.

Từ “sai sót nhập liệu” ban đầu, FAM giờ bị lột mặt nạ là tổ chức gian lận có hệ thống, sử dụng cầu thủ nước ngoài nhưng khai man là “có gốc Malaysia” để hợp thức hóa tư cách thi đấu. Hành động này không chỉ vi phạm quy định FIFA mà còn phản lại tinh thần thể thao mà Malaysia từng tự hào.

Giới chuyên môn nhận định, đây là vụ bê bối lớn nhất lịch sử bóng đá Đông Nam Á, và cũng là lần hiếm hoi FIFA “vạch mặt” một liên đoàn quốc gia với bằng chứng cụ thể đến vậy. Không chỉ đội tuyển chịu hậu quả, mà danh dự của cả nền bóng đá Malaysia cũng bị kéo xuống đáy.

×