Rạng sáng 3/4 (theo giờ Việt Nam), Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ban hành Sắc lệnh về thuế đối ứng áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào nước này. Việt Nam nằm trong nhóm các nước bị áp mức thuế cao nhất với thuế suất là 46%. Mức thuế này được đưa ra nhằm "đối ứng" với thuế nhập khẩu Việt Nam đang áp với hàng hóa Mỹ, tức là khoảng 90%, theo cách tính của nước này.

Bộ Công Thương đã có công hàm đề nghị Mỹ tạm hoãn áp thuế

Ông Tạ Hoàng Linh, Vụ trưởng Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương) cho biết Bộ Công Thương lấy làm tiếc khi Mỹ thông báo áp thuế 46% đối với tất cả hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, có hiệu lực từ ngày 9/4.

Ngay sau khi Mỹ công bố áp thuế, Bộ trưởng Công Thương đã có công hàm đề nghị phía Mỹ tạm hoãn quyết định áp thuế để dành thời gian trao đổi, tìm giải pháp hợp lý.

Theo ông Linh, Việt Nam và Hoa Kỳ là hai nền kinh tế mang tính chất bổ trợ, cơ cấu xuất khẩu và ngoại thương của hai nước không cạnh tranh trực tiếp mà có sự bổ sung cho nhau, phù hợp với nhu cầu nội tại của mỗi nước. Hàng hóa Việt Nam xuất sang Hoa Kỳ chủ yếu là cạnh tranh với các nước thứ ba, không cạnh tranh trực tiếp với doanh nghiệp Hoa Kỳ trên thị trường Hoa Kỳ. Ngược lại, hàng hóa Việt Nam xuất sang Hoa Kỳ còn tạo điều kiện để người tiêu dùng của Hoa Kỳ được sử dụng hàng hóa giá rẻ.

Trong thời gian vừa qua, Chính phủ và các bộ, ngành đã xử lý hàng loạt các khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp Hoa Kỳ tại Việt Nam, Ban hành Nghị định hạ thuế MFN, trong đó 13 nhóm hàng có lợi thế của Hoa Kỳ được hưởng lợi. Ngoài ra có rất nhiều dự án của Hoa Kỳ tại Việt Nam được quan tâm, giải quyết và tháo gỡ khó khăn vướng mắc.

Theo Thông báo của Nhà Trắng, các mức thuế đối ứng mà Hoa Kỳ áp với các đối tác thương mại nhằm khắc phục bất công thương mại toàn cầu, đưa sản xuất trở lại nước này và củng cố an ninh quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Các mức thuế sẽ được duy trì cho tới khi Hoa Kỳ xác định được mối đe dọa do thâm hụt thương mại và sự thiếu công bằng trong thương mại được giải quyết, được khắc phục hoặc giảm nhẹ.

Chính vì vậy, Bộ Công Thương cho rằng, giữa hai bên còn không gian để trao đổi, đàm phán, để đi tới một kết quả hai bên cùng có lợi.

Vụ trưởng Phát triển thị trường nước ngoài cũng khuyến cáo, các doanh nghiệp xuất khẩu cần tận dụng thế mạnh của 17 hiệp định thương mại tự do với trên 60 quốc gia, vùng lãnh thổ và 70 cơ chế hợp tác song phương. Các doanh nghiệp xuất khẩu cần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu khi vẫn còn cơ hội khai thác 87% thị trường còn lại của thế giới.

Để hỗ trợ các doanh nghiệp, Bộ Công thương tiếp tục thúc đẩy đàm phán các hiệp định thương mại với các thị trường mới Trung Đông, Mỹ La tinh, Trung Á và các thị trường mới nổi khác; tăng cường công tác xúc tiến thương mại, cải thiện cơ sở hạ tầng logistics nhằm giảm chi phí vận chuyển, nâng cao khả năng cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam.

Bộ Tài chính nói gì về mức thuế đối ứng Mỹ áp với Việt Nam?

Tại cuộc họp báo thường kỳ quý I/2025 của Bộ Tài chính chiều 3/4, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh, Việt Nam đã rất chủ động trong việc rà soát, điều chỉnh mức thuế nhập khẩu đối với nhiều mặt hàng, đặc biệt là hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ. Việc này không chỉ để đáp ứng phù hợp với chính sách thuế mới của Hoa Kỳ mà còn nhằm hướng tới một cán cân thương mại bền vững hơn.

"Chúng ta cần kiên trì tìm kiếm giải pháp, tiếp tục trao đổi với Hoa Kỳ để đạt được một sự cân bằng thương mại hợp lý, nhưng nên theo hướng cùng phát triển chứ không phải thu hẹp thương mại. Quan trọng nhất là đảm bảo lợi ích của doanh nghiệp và người tiêu dùng hai nước", Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi chia sẻ.

Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi, mức thuế mà Hoa Kỳ công bố mới đây là mức tối đa có thể áp dụng, còn mức cụ thể với từng mặt hàng và lộ trình thực hiện vẫn chưa được làm rõ.

"Cuối tuần này, lãnh đạo Chính phủ Việt Nam sẽ có chuyến làm việc tại Hoa Kỳ, được kỳ vọng sẽ giúp hai bên hiểu rõ hơn về tác động của chính sách thuế mới và có bước đi hỗ trợ phù hợp", lãnh đạo Bộ Tài chính thông tin.

Ông Trương Bá Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính) cho biết thêm, thời gian qua, Bộ Tài chính đã chủ động linh hoạt kịp thời với diễn biến thế giới. Bộ Tài chính đã rà soát tổng thể thuế xuất nhập khẩu, tham mưu Chính phủ để điều chỉnh phù hợp, trong đó có Nghị định 73/2025 giảm mức thuế xuất nhập khẩu với mặt hàng được đối tác quan tâm.

Mục tiêu lớn nhất của Nghị định 73 là nhằm cân bằng cán cân thương mại với các đối tác lớn, giúp doanh nghiệp và người tiêu dùng tiếp cận thông tin đa dạng hơn và mức thuế thấp hơn; cụ thể là điều chỉnh giảm thuế 16 mặt hàng như các mặt hàng liên quan đến sản phẩm nông nghiệp, ô tô, điện, than, ethanol, gỗ, một số thực phẩm đông lạnh…

Tuy nhiên, mức thuế được Hoa Kỳ công bố sáng 3/4, công thức tính thuế dựa trên thâm hụt - nghĩa là chuyển từ thuế theo ngành sang thuế quốc gia, dựa trên tỉ lệ thâm hụt thương mại song phương, Việt Nam là 90% và thuế đối ứng là 46%. Như vậy, có nghĩa là Mỹ áp thuế đối ứng lên tới 46% đối với 90% tổng lượng hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam vào Mỹ.

Theo ông Tuấn, mức thuế suất nhập khẩu bình quân của Việt Nam khá thấp, phần lớn hàng hóa Hoa Kỳ xuất khẩu sang Việt Nam chịu mức thuế khoảng 15% trở xuống. Vậy chúng ta cần nghiên cứu ngoài yếu tố thuế còn có lý do gì mà Hoa Kỳ cân nhắc, tính toán đưa ra con số 90%, để từ đó có giải pháp phù hợp.

"Chúng tôi sẽ nghiên cứu thêm để tham mưu cho Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền về giải pháp phù hợp trong thời gian tới", ông Tuấn nói.

×