Thực tế báo động

Mỗi buổi sáng, Taylor Lyttle đều đến tiệm làm đẹp địa phương để nằm tắm nắng trong 15 phút. Sau khi hoàn thiện làn da rám nắng màu nâu đỏ với chi phí 13 bảng Anh (466 nghìn đồng), cô gái 21 tuổi này lướt TikTok để kiểm tra xem da mình có sẫm màu hơn những người bạn cũng sử dụng giường tắm nắng hay không.

“Nếu tôi thấy ai đó trên mạng xã hội có da sẫm màu hơn tôi, tôi sẽ thấy khó chịu. Tôi thích vẻ ngoài của mình khi rám nắng. Nó giúp tôi tự tin hơn, cảm thấy mình hấp dẫn hơn”, cô nói.

Taylor là một thợ làm tóc đến từ Belfast. Cô cho biết bản thân nhận thức được những rủi ro khi sử dụng giường tắm nắng, bao gồm cả ung thư da, nhưng không quá lo lắng.

“Tôi rất khỏe mạnh. Tôi ăn uống đầy đủ, tích cực chăm sóc bản thân. Tôi chưa bao giờ gặp vấn đề gì kể từ khi bắt đầu sử dụng giường tắm nắng cách đây 5 năm. Tôi coi đó là thời gian dành cho bản thân. Nó giúp tôi thư giãn và giảm căng thẳng”, cô chia sẻ.

Giống như vô số cô gái gen Z khác trong độ tuổi 13–28, Taylor dành hàng giờ để lướt các bài đăng trên TikTok với các hashtag như #tanned, #sunnyd và #whatmakesyouhappy để tìm hình ảnh người dùng giường tắm nắng như mình.

Trong khi đó, những người có sức ảnh hưởng trên nền tảng này khẳng định giường tắm nắng có nhiều tác dụng từ tăng cường mức vitamin D đến cải thiện sức khỏe tinh thần của người dùng.

Không chỉ nhiều tuyên bố trong số này chưa được chứng minh, một số còn hoàn toàn sai sự thật. Các tổ chức lo ngại rằng việc tiếp thị việc tắm nắng như một xu hướng làm đẹp đang khiến các cô gái thuộc gen Z gặp nhiều nguy cơ về sức khỏe, thậm chí tử vong do ung thư da.

Taylor đã sử dụng giường tắm nắng từ năm 16 tuổi, mặc dù việc này là bất hợp pháp đối với người dưới 18 tuổi tại Anh.

“Không ai kiểm tra tuổi của tôi cả. Tôi chỉ trả tiền và vào trong. Mẹ tôi biết tôi đang làm điều đó nhưng bà không bận tâm. Ngày nào tôi cũng dùng giường tắm nắng, đã chi hơn 200 bảng Anh (7 triệu đồng) mỗi tháng để có được làn da rám nắng. Đây cũng là một hoạt động giao lưu. Chúng tôi thường gặp nhau ở tiệm tắm nắng rồi sau đó cùng nhau uống cà phê hoặc ăn trưa”, Taylor nói.

Chuyên gia cảnh báo

Theo The Scottish Sun, tiến sĩ Björn Thomas, bác sĩ tư vấn da liễu và là người đứng đầu khoa ung thư hắc tố tại Bệnh viện Guys và St Thomas, London, đang tiếp nhận ngày càng nhiều bệnh nhân trẻ tuổi.

“Chúng tôi không còn ngạc nhiên khi thấy một người ở độ tuổi 19 hoặc 20 mắc bệnh ung thư hắc tố nữa. Thông thường, họ đã tiếp xúc nhiều với giường tắm nắng. Đây là xu hướng ngày càng tăng ở các thế hệ trẻ”, ông nói.

Tiến sĩ Thomas cho biết có rất ít bằng chứng cho thấy giường tắm nắng có UV có lợi cho người dùng. “Thực tế là giường tắm nắng không an toàn”, ông khẳng định.

“Tác động gây ung thư có thể cao hơn đáng kể so với việc bạn ra ngoài tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. U hắc tố là một loại ung thư rất phổ biến. Nó có khả năng lây lan và giết chết bệnh nhân. Đây là một chẩn đoán rất nghiêm trọng và hậu quả của nó đối với cuộc sống của bạn có thể rất thảm khốc”, tiến sĩ Thomas nói thêm.

Georgia Edwards đến từ Horley được chẩn đoán mắc bệnh u hắc tố khi cô mới 19 tuổi, sau khi phát hiện một nốt ruồi máu trên đùi. Cô đã sử dụng giường tắm nắng trong 3 năm.

Georgia, hiện 27 tuổi kể lại: “Tôi thực sự còn trẻ và thích được rám nắng mà không phải bận tâm đến việc sử dụng kem rám nắng giả. Tôi và bạn bè sẽ cùng dùng giường tắm nắng trong 10 phút. Bạn sẽ cảm thấy như mình đã đến Tây Ban Nha và quay trở lại. Nó thật sự gây nghiện”.

Cũng giống như Taylor, Georgia chưa bao giờ bị yêu cầu xuất trình thẻ căn cước khi dùng dịch vụ này.

Cô đã cho bác sĩ gia đình xem nốt ruồi vào tháng 3/2017. Sau khi sinh thiết, cô được chẩn đoán mắc bệnh ung thư hắc tố giai đoạn 2 vào tháng 5 cùng năm.

Ngay sau đó, cô được chuyển đến Bệnh viện Royal Marsden ở London để điều trị. Georgia đã trải qua 2 cuộc phẫu thuật để cắt bỏ khối ung thư vì nó chưa di căn.

Cô cho biết: “Tôi có một vết sẹo dài 12cm ở chân. 8 năm sau phẫu thuật, tôi vẫn phải kiểm tra thường xuyên vì nguy cơ tái phát rất cao. Những người có sức ảnh hưởng quảng cáo giường tắm nắng không hề biết đến những nguy hiểm. Họ không nhận ra rằng nó có thể cướp đi mạng sống của một ai đó”.

Mất chị gái vì sử dụng giường tắm nắng

Jessica Crowe, đến từ Bắc Ireland, hiểu rất rõ nỗi đau mà giường tắm nắng có thể mang lại. Chị gái cô, Tazmyn, được chẩn đoán mắc bệnh ung thư da vào năm 2014 và qua đời vào tháng 3/2023 khi mới 31 tuổi. Tazmyn sử dụng giường tắm nắng 2 lần/ngày khi còn trẻ.

“Khi chúng tôi còn là thiếu niên, Tazmyn thường xuyên sử dụng chúng. Tôi thi thoảng đi cùng chị gái nhưng sau đó dừng lại vì không thích điều đó. Sau khi được chẩn đoán ung thư da, chị gái tôi đã lập tức ngừng sử dụng giường tắm nắng và hối hận vì đã dùng nó quá nhiều”, Jessica, 31 tuổi, trợ lý chăm sóc sức khỏe nhớ lại.

Jessica cho biết cô thấy buồn khi thấy những bài đăng trên mạng xã hội ủng hộ việc sử dụng giường tắm nắng và các sản phẩm tăng cường rám nắng.

“Điều đó khiến tôi tức giận. Họ làm như thể việc nằm tắm nắng là vô hại trong khi thực tế không phải vậy. Mọi thứ mà Tazmyn đã trải qua đều bắt đầu bằng việc sử dụng giường tắm nắng”, Jessica bày tỏ. Cô cũng cho biết sẽ không bao giờ cho phép con gái sử dụng giường tắm nắng và sẽ quản lý nghiêm ngặt việc con dùng TikTok cũng như Instagram.

Tổ chức từ thiện Melanoma Focus mới đây tiết lộ rằng gần 1/3 số người từ 16 tuổi trở lên ở Anh sử dụng giường tắm nắng. Con số này tăng lên 52% ở những người từ 18–21 tuổi.

“Điều đáng lo ngại hơn là chỉ có 47% nhóm tuổi đó hiểu rằng giường tắm nắng làm tăng nguy cơ ung thư da và 20% thậm chí tin rằng nó có thể làm giảm nguy cơ này. Những con số này thực sự đáng báo động.

Có một loạt thông tin sai lệch trên mạng xã hội. Thay vì tốt cho sức khỏe và tăng mức vitamin D như một số người có sức ảnh hưởng tuyên bố, hầu hết các giường tắm nắng chủ yếu phát ra bức xạ UVA, gây tổn hại đến DNA trong tế bào da.

Bức xạ UVA cường độ cao có thể dẫn đến những thay đổi và đột biến di truyền theo thời gian, làm tăng nguy cơ ung thư da”, Susanna Daniels, Giám đốc điều hành của Melanoma Focus cho biết.

Susanna cũng giải thích: “Năm 2009, Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế đã phân loại bức xạ UV từ giường tắm nắng thương mại là chất gây ung thư loại 1, cùng loại với hút thuốc".

Mặc dù đã nghe câu chuyện của Tazmyn, thợ làm tóc Taylor cho biết cô không có kế hoạch từ bỏ làn da rám nắng TikTok của mình trong thời gian tới.

“Đôi khi tôi lo lắng về rủi ro này và kiểm tra nốt ruồi nhưng tôi còn trẻ nên không để tâm đến điều đó nữa. Mọi người uống rượu, hút thuốc, hút thuốc lá điện tử hoặc ăn đồ ăn vặt. Nhiều thứ chúng ta làm là xấu nhưng chúng ta vẫn làm. Đối với tôi, rám nắng là điều đáng để mạo hiểm”, Taylor thú nhận.

Trong khi đó, Jessica, người có chị gái mất vì ung thư da gửi thông điệp tới những phụ nữ trẻ:

“Hãy ngừng sử dụng giường tắm nắng và bỏ qua những người có sức ảnh hưởng quảng cáo chúng. Cuộc sống của bạn đáng giá hơn một làn da rám nắng”.

×