Ô nhiễm không khí làm giảm mạnh trí thông minh

Theo nghiên cứu mới, ô nhiễm không khí làm giảm sự thông minh "rất lớn” và thiệt hại của không khí độc hại cho xã hội còn sâu xa hơn những tác động lớn về sức khỏe thể chất.

Nghiên cứu được tiến hành ở Trung Quốc nhưng có liên quan trên toàn thế giới, với 95% dân số toàn cầu hít thở không khí không an toàn. Nghiên cứu phát hiện ra rằng mức độ ô nhiễm cao dẫn đến điểm kiểm tra ngôn ngữ và toán học giảm đáng kể, với tác động trung bình tương đương với việc mất một năm học tập của con người.

"Ô nhiễm không khí có thể khiến mọi người giảm mức độ giáo dục của họ xuống một năm, đó là ảnh hưởng rất lớn", ông Xi Chen - chuyên gia tại Trường về Y tế công cộng (Đại học Yale, Mỹ), một thành viên của nhóm nghiên cứu cho biết.

“Nhưng chúng tôi cũng biết, hậu quả nặng nề hơn đối với người già, đặc biệt là những người trên 64 tuổi, cả nam giới và với những người có trình độ học vấn thấp. Nếu chúng ta tính toán (sự sụt giảm trình độ giáo dục) cho những người này, có thể mất một vài năm đào tạo” - ông Xi Chen nhấn mạnh.

Nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng ô nhiễm không khí làm giảm khả năng nhận thức ở học sinh, nhưng đây là lần đầu tiên đánh giá được tác động của ô nhiễm không khí đối với mọi người ở mọi lứa tuổi và sự khác biệt giữa nam và nữ.

Thiệt hại về trí thông minh là nghiêm trọng nhất đối với những người trên 64 tuổi, với những hậu quả đáng lo ngại. "Chúng ta thường đưa ra những quyết định tài chính quan trọng nhất vào tuổi già” - Chen cho biết.

Ô nhiễm không khí gây ra 7 triệu ca tử vong sớm mỗi năm nhưng ảnh hưởng của nó đến tinh thần của mọi người ít được biết đến hơn. Một nghiên cứu gần đây cho thấy không khí độc hại có liên quan đến “tỷ lệ tử vong rất cao” ở những người bị rối loạn tâm thần và công việc trước đó liên quan đến bệnh tâm thần gia tăng ở trẻ em. Trong khi một phân tích khác cho thấy, những người sống gần những con đường đông đúc có nguy cơ mắc chứng mất trí.

Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Proceedings của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia đã phân tích các bài kiểm tra ngôn ngữ và toán học được thực hiện như một phần của Nghiên cứu Hội đồng Gia đình Trung Quốc đối với hơn 20.000 người trên toàn quốc trong giai đoạn 2010-2014. Các nhà khoa học so sánh kết quả xét nghiệm với các kỷ lục về ô nhiễm nitơ đioxit và lưu huỳnh đioxit.

Các nhà khoa học cũng phát hiện những người tiếp xúc với không khí bẩn lâu hơn thì thiệt hại về trí thông minh càng lớn, với khả năng ngôn ngữ bị tổn hại nhiều hơn khả năng toán học, và đàn ông bị tổn hại nhiều hơn phụ nữ. Các nhà nghiên cứu cho rằng điều này có thể là kết quả của sự khác biệt về cách thức hoạt động của bộ não nam và nữ.

Derrick Ho tại Đại học Bách khoa Hồng Kông cho biết tác động của ô nhiễm không khí đối với nhận thức là quan trọng và nhóm của ông có những phát hiện sơ bộ tương tự trong công việc của họ. "Ô nhiễm không khí cao có thể liên quan đến căng thẳng oxy hóa, viêm thần kinh và sự thoái hóa thần kinh của con người", ông nói.

Chen cho biết ô nhiễm không khí có nhiều khả năng là nguyên nhân việc giảm trí thông minh, thay vì chỉ đơn giản là một mối tương quan. Nghiên cứu này đã theo dõi những cá nhân giống như ô nhiễm không khí thay đổi từ một năm tới năm tiếp theo.

Ô nhiễm không khí được cho là có ảnh hưởng ngắn hạn đến trí thông minh và Chen cho biết điều này có thể có những hậu quả nghiêm trọng, ví dụ như đối với những sinh viên phải thi tuyển vào những ngày ô nhiễm.

"Nhưng không có “đường tắt” để giải quyết vấn đề này. Chính phủ thực sự cần phải có biện pháp cụ thể để giảm ô nhiễm không khí. Điều đó có thể có lợi cho nguồn nhân lực, một trong những động lực quan trọng nhất của tăng trưởng kinh tế. Ở Trung Quốc, ô nhiễm không khí đang giảm nhưng vẫn cao gấp 3 lần giới hạn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)” – Chen nhấn mạnh.

Thiệt hại về trí thông minh có khả năng gia tăng, với mức tăng 1mg ô nhiễm trong ba năm tương đương với việc mất hơn một tháng đào tạo. Các hạt ô nhiễm nhỏ được biết đến là đặc biệt gây hại.

Mai Đan

Tổng hợp từ Guardian