Hành trình từ một món tráng miệng truyền thống của Thái Lan trở thành tên gọi quốc tế của một cơn bão tiềm ẩn nhiều rủi ro phản ánh một hệ thống đặt tên bài bản, nơi mỗi cái tên đều mang một câu chuyện và trách nhiệm cảnh báo riêng.

Bualoi: Từ món tráng miệng Thái Lan đến tên bão quốc tế

Chỉ vài ngày sau khi Ragasa (bão số 9) gây ám ảnh, cái tên Bualoi bắt đầu xuất hiện trên các bản tin thời tiết quốc tế. Bualoi, do Thái Lan đề xuất, là tên gọi của một món tráng miệng truyền thống - những viên bánh trôi nước nhỏ trong nước cốt dừa.

Cái tên nghe có vẻ hiền hòa này thực chất là sự thay thế cho Rammasun - cái tên đã bị "khai tử" sau khi gây ra thiệt hại thảm khốc trong mùa bão năm 2014.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, áp thấp nhiệt đới hình thành phía Đông Philippines đã mạnh lên thành bão và được đặt tên quốc tế là Bualoi khi đạt sức gió đủ tiêu chuẩn.

Mặc dù đang trong giai đoạn phát triển, Bualoi ngay lập tức trở thành tâm điểm chú ý vì khả năng trở thành cơn bão số 10 ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam trong năm nay.

Trên thực tế, sức mạnh của Bualoi đã được cảm nhận rõ rệt tại Philippines. Khi quét qua quần đảo này, cơn bão đã khiến hơn 73.000 người phải sơ tán, gây ra ít nhất 4 trường hợp tử vong tại tỉnh Masbate do cây đổ và sập tường.

Các cảnh báo về lũ quét, sạt lở đất và ngập úng nghiêm trọng đã được ban bố rộng rãi. Diễn biến này cho thấy Bualoi không chỉ là một cái tên mới, mà là một mối đe dọa thực sự, yêu cầu sự theo dõi sát sao khi nó hướng vào Biển Đông.

“Danh bạ” 140 tên bão và dấu ấn của Việt Nam

Sự xuất hiện luân phiên của các cái tên như Ragasa rồi đến Bualoi không phải là ngẫu nhiên. Chúng đều nằm trong "danh bạ" 140 tên bão được sử dụng luân phiên bởi Ủy ban Bão (Typhoon Committee) thuộc Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO).

Mỗi thành viên (14 quốc gia và vùng lãnh thổ) đóng góp 10 cái tên, được lựa chọn kỹ lưỡng để dễ phát âm, ngắn gọn và mang ý nghĩa văn hóa, thiên nhiên.

Việt Nam là một thành viên tích cực trong hệ thống này. Trong danh sách chung, chúng ta dễ dàng bắt gặp những cái tên mang đậm bản sắc dân tộc do Việt Nam đề xuất như: Sơn Ca, Sơn Tinh, Trà Mi, Cỏ May, Ba Vì,...

Sự hiện diện của các tên này không chỉ khẳng định vị thế mà còn tạo ra "cầu nối" thông tin quan trọng. Khi một cơn bão có tên Việt xuất hiện, người dân trong nước cảm thấy gần gũi, dễ nhớ, đồng thời cộng đồng quốc tế cũng dễ dàng nhận diện và tra cứu.

Cơ chế "khai tử" tên bão (như trường hợp của Rammasun) là một điểm đặc biệt, phản ánh tính nhân văn và trách nhiệm. Khi một cơn bão gây thiệt hại quá lớn về người và tài sản, tên của nó sẽ được thay thế để tránh gợi lại những ký ức đau buồn và để đánh dấu sự kiện đặc biệt đó. Điều này cũng cho thấy tác động ngày càng khắc nghiệt của thiên tai trong bối cảấn biến đổi khí hậu.

Bài học cảnh giác từ tên gọi

Sự nối tiếp gần như liên tục từ Ragasa đến Bualoi là một lời cảnh báo rõ ràng về một mùa bão phức tạp. Nó cho thấy, trong bối cảnh biến đổi khí hậu, các hiện tượng thời tiết cực đoan có thể xảy ra dồn dập, đòi hỏi tinh thần sẵn sàng cao độ.

Việc song hành sử dụng tên quốc tế (Bualoi) và số thứ tự trong nước (Bão số 10) một lần nữa chứng tỏ đây là chiến lược truyền thông hiệu quả. Nó đảm bảo thông tin được thống nhất, minh bạch, giúp người dân từ các nước và vùng lãnh thổ khác nhau đều có thể tiếp cận và hiểu đúng về mối đe dọa.

Điều quan trọng nhất là mỗi cái tên bão, dù nghe lạ lẫm hay quen thuộc, cũng phải được người dân và chính quyền đón nhận như một lời cảnh báo sớm. Sự chủ động phòng ngừa, theo dõi sát sao các bản tin chính thức và tuân thủ chỉ đạo của cơ quan chức năng chính là chìa khóa để giảm thiểu thiệt hại.

Khi Bualoi tiếp tục hành trình, cái tên ấy sẽ không chỉ còn là một món đồ ăn ngọt ngào, mà là một hồi chuông nhắc nhở về sự khắc nghiệt của thiên nhiên và tầm quan trọng của sự đoàn kết, chủ động trong ứng phó.

×