Trong dòng người ấy, nếu “tình cờ” phỏng vấn bất kì một người rằng “Bạn yêu nước chứ?” thì tin chắc, không một ai cần suy nghĩ mà trả lời ngay “Tất nhiên rồi”… Vậy nhưng liệu có bao nhiêu phần trăm trong đó có cách cư xử xứng đáng với tình yêu ấy?

Len lỏi giữa những tiếng hoan ca, những lời hay ý đẹp vẫn còn tồn tại những ngôn ngữ nặng nề, những hành động thô bạo, sẵn sàng “tương tác” nhau giữa đám đông. Phải chăng khi tức giận, người ta chợt quên mình đang yêu nước, mình đang xếp hàng ở đây để chờ đợi giây phút thiêng liêng “80 năm mới có 1 lần”. Khi lợi ích có dấu hiệu bị đe dọa, họ tấn công hoặc phản kháng để bản thân chiến thắng trước còn yêu nước thì… tính sau.

Nếu bạn nghĩ họ yêu nước không có nghĩa họ phải yêu tất cả những người xung quanh… thì có lẽ bạn nên suy nghĩ lại. 5 điều Bác Hồ dạy, đầu tiên là Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào. Nếu không đủ bao dung, yêu thương đồng bào thì sao gọi là “yêu nước”… Vậy đất nước là gì? Chẳng phải là con người, dân tộc hay sao?

Những ngày vừa qua, không khó để bắt gặp hình ảnh người dân “xuống đường” trong những bộ merchandise “yêu nước”. Mặc áo in tiêu ngữ, đội mũ cờ đỏ sao vàng, túi in địa danh đất nước, tay phải cầm cờ Tổ quốc, tay trái cầm lightstick,… Dân mạng cho rằng, phải như vậy mới đúng chuẩn style đi đu “concert quốc gia”.

Trend thời trang hot nhất mùa thu 2025 chắc chắn là quần áo, phụ kiện có họa tiết cờ đỏ sao vàng hoặc khẩu hiệu “Tôi yêu Việt Nam”, “Tự hào Việt Nam”…

Nắm bắt được xu hướng này, các “nhà kinh doanh” đã nhanh chóng nắm bắt thời cơ và chỉ trong thời gian ngắn, hàng loạt sản phẩm mẫu mã đã xuất hiện trên thị trường với lượng mua “khủng”.

Điển hình là sản phẩm khăn cờ đỏ sao vàng do “chị đẹp” Hương Ly quảng cáo đã bán được hơn 56 nghìn chiếc thông qua nền tảng TikTok.

Hay như Đình Tú – một nam diễn viên quen mặt trong các bộ phim của VFC cũng là một trong những seller năng nổ nhất dịp lễ vừa qua. “Chuẩn bị mùng 2 tháng 9 rồi mà, chúng ta cần phải có những vật dụng để chúng ta thể hiện tình yêu nước…” – đó là nguyên văn những gì Đình Tú đã nói để mở đầu cho clip bán áo của mình.

Hóa ra, phải mặc lên mình những bộ đồ như vậy mới thể hiện được lòng yêu nước…

Không phủ nhận việc mặc đẹp cũng là cách trân trọng sự kiện A80, lan tỏa những hình ảnh tích cực. Đất nước Việt Nam nhiều lần được truyền thông quốc tế khen ngợi vì tình yêu lá cờ Tổ quốc, chỉ trực chờ có dịp sẽ mang ra khoe. Vậy nhưng, kinh doanh dựa trên thông điệp yêu nước có lẽ không phải một điều nên làm. Chưa kể nhiều thương hiệu tranh thủ thời gian này cho ra mắt các bộ sưu tập đặc biệt với giá cao ngất ngưởng. Muốn sở hữu 1 bộ đủ khăn – áo – mũ – phụ kiện đi kèm, bạn có thể phải trả liên tới cả triệu đồng… Yêu nước theo cách này, phải chăng hơi đắt?

Nếu người buôn bán mong muốn đắt hàng dịp 2/9 này thì những người làm nội dung trên mạng xã hội lại chỉ muốn “đắt” view.

Không ít người coi ngày Quốc khánh như dịp để “tích view”, đăng clip khoe yêu nước online nhiều hơn là hành động thực tế. Có người sẵn sàng ngủ trên vỉa hè 2 ngày để tranh 1 chỗ đẹp ngồi ngắm dàn khí tài và các đoàn diễu binh đi qua để ghi lại những thước phim đẹp nhất đăng lên mạng xã hội với caption “thắng đời 1-0”. Nhưng nếu bất chợt hỏi thông tin về 1 chiếc xe tăng vừa đi qua hay 1 đoàn quân chuẩn bị đi tới, chưa chắc những người này đã trả lời được. Với họ, vui thôi là đủ…

Và chính vì sự ham vui một cách cảm tính, hàng loạt các clip trêu chọc các chiến sĩ đang làm nhiệm vụ ra đời. Thậm chí những câu đùa cợt vô duyên, nhạy cảm khiến người nghe phải đỏ mặt lại phát ra từ những gen Z – thế hệ đáng ra phải làm gương trong cách cư xử văn minh và chuẩn mực.

Gây sốc nhất có lẽ là hình ảnh Thượng úy Lê Hoàng Hiệp – Chiến sĩ Khối Tác chiến điện tử bị đám đông vây kín, chụp ảnh, xin chữ ký, “dí” điện thoại sát mặt để quay clip,… thậm chí đụng chạm thân thể.

Nhân danh tình yêu nước để tạo ra những trò giải trí vô tri, làm khó những người đang thực thi nhiệm vụ nhưng núp bóng sự yêu quý… Một đại lễ lớn trang nghiêm của dân tộc bỗng biến thành bức tranh lộn xộn và tình yêu nước bỗng trở nên méo mó, giả tạo.

Tất cả những hành động trên không phải yêu nước, những người đó chỉ đang nhân danh tình yêu nước để bao che cho các hành động của chính mình. Họ chưa yêu nước, họ chỉ yêu bản thân mình. Họ muốn chiến thắng trong cuộc cãi vã, trong cuộc đua giành chỗ, trên thương trường và trên cả các clip triệu view…

Vì sao lòng yêu nước dễ bị lợi dụng?

Đằng sau những biểu hiện méo mó trong dịp Quốc khánh vừa qua là nhiều nguyên nhân mang tính xã hội và tâm lý, phản ánh thói quen ứng xử của một bộ phận người dân.

Trước hết, tâm lý đám đông khiến nhiều người dễ dàng bị cuốn theo phong trào. Khi lòng yêu nước trở thành một dạng “mốt”, không ít người tham gia chỉ để hòa mình vào dòng người, để có vài tấm ảnh check-in đăng mạng xã hội, thay vì xuất phát từ tình cảm thực sự dành cho Tổ quốc. Yêu nước trong trường hợp này giống một loại “vé thông hành” giúp họ không bị lạc lõng giữa cộng đồng.

Bên cạnh đó, sự hời hợt trong nhận thức cũng là một nguyên nhân đáng bàn. Một bộ phận vẫn coi yêu nước như một khẩu hiệu dễ hô hào hơn là trách nhiệm cần thực hành. Họ có thể nói những lời hay ý đẹp về Tổ quốc, nhưng lại ngại thể hiện bằng hành động cụ thể, nhỏ nhất như xếp hàng văn minh hay giữ gìn vệ sinh nơi công cộng.

Không thể bỏ qua ảnh hưởng của mạng xã hội. Trong thời đại số, mọi thứ dễ dàng quy đổi thành lượt like, share. Chính vì thế, nhiều người đã biến lòng yêu nước thành chất liệu giải trí để câu tương tác: livestream đám đông, hô vang khẩu hiệu, khoe khoảnh khắc “yêu nước online” mà ít quan tâm đến chiều sâu của sự kiện.

Cuối cùng, thói quen hưởng lợi cũng góp phần làm méo mó khái niệm yêu nước. Trong bất kỳ sự kiện nào, vẫn có những cá nhân tìm cách “kiếm chác” – cho thuê ghế, thuê thang, bán chỗ ngồi, bán sản phẩm in hình cờ – mà không nghĩ đến giá trị tinh thần, thậm chí biến niềm tự hào dân tộc thành cơ hội kinh doanh.

Tất cả những nguyên nhân ấy cộng hưởng lại, khiến lòng yêu nước vốn là thứ tình cảm thiêng liêng bị biến dạng thành phong trào bề nổi, dễ phai nhạt và khó bền lâu.

Thế nào mới là yêu nước đúng nghĩa?

Yêu nước không thể chỉ là mặc áo cờ đỏ, treo cờ trước ngõ hay hô vang khẩu hiệu. Yêu nước càng không thể là chen lấn, gây chia rẽ, buôn bán lòng tự hào dân tộc. Nếu hành xử thiếu văn minh, chúng ta vô tình làm tổn thương chính giá trị thiêng liêng mà mình đang nhân danh.

Yêu nước đúng nghĩa phải gắn với tinh thần đoàn kết, kỷ luật và trách nhiệm. Đó không phải là cảm xúc bùng nổ ngắn hạn trong vài ngày lễ, mà là thái độ sống thường trực: tôn trọng cộng đồng, giữ gìn môi trường, làm tốt công việc, góp phần vào sự phát triển đất nước.

Có nên chia tình yêu ấy thành nhiều mức độ để mỗi người tự soi chiếu và biết mình đang ở đâu?

Nhìn từ góc độ tâm lý - hành động, có thể chia lòng yêu nước thành bốn mức độ:

Mức độ 1 - Bề nổi (hình thức): Treo cờ, mặc áo đỏ sao vàng, chụp ảnh, đăng status tự hào. Đây là cách dễ thấy nhất, lan tỏa nhanh nhất, nhưng cũng dễ rơi vào khoe mẽ.

Mức độ 2 - Thực hành (ý thức – kỷ luật): Xếp hàng ngay ngắn khi đi xem diễu binh, không chen lấn, không xả rác, không làm phiền người khác. Đây là bước nâng tầm từ biểu tượng sang hành động văn minh.

Mức độ 3 - Trách nhiệm (đóng góp – xây dựng): Yêu nước bằng việc làm tốt công việc của mình, sáng tạo, lao động, tuân thủ pháp luật, góp phần vào sự phát triển chung. Một kỹ sư viết phần mềm an toàn, một bác sĩ cứu sống bệnh nhân, một người dân giữ gìn trật tự – tất cả đều là yêu nước.

Mức độ 4 - Cao cả (hy sinh – lý tưởng): Đây là mức độ mà các thế hệ cha anh đã thể hiện: sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân, thậm chí tính mạng, để bảo vệ Tổ quốc. Nó ít lời nói, nhiều hành động, và để lại giá trị bền lâu.

Lòng yêu nước của bạn đang ở mức độ nào?

Mức độ càng cao, lòng yêu nước càng cần sự lặng thầm và trách nhiệm, thay vì phô trương, khoe mẽ.

Đại lễ 2/9 là dịp để chúng ta tưởng nhớ lịch sử, bày tỏ niềm tự hào dân tộc. Nhưng cũng từ đó, cần nhìn lại cách mình thể hiện tình yêu nước. Nếu yêu nước chỉ dừng ở bề nổi, hoặc bị biến thành công cụ kinh doanh, khoe mẽ, thì đó không còn là tình cảm cao đẹp, thiêng liêng

Yêu nước đúng nghĩa là biết đoàn kết thay vì tranh giành, biết sẻ chia thay vì trục lợi, biết tôn trọng thay vì gây phiền hà. Yêu nước không chỉ trong ngày lễ trọng đại, mà trong từng hành động nhỏ của đời thường.

Hãy để mỗi lần nhân danh lòng yêu nước là một lần chúng ta thực sự sống xứng đáng với hai chữ “Việt Nam”.

×