Trong bối cảnh cuộc chiến thuế quan căng thẳng chưa từng có, Mỹ và Trung Quốc vừa có bước đi quan trọng khi khởi động cuộc đàm phán chính thức đầu tiên về vấn đề thương mại tại Thụy Sĩ trong tuần này. Đây là một tín hiệu rất đáng chú ý, mặc dù giới phân tích nhận định rằng khả năng đạt được những kết quả đột phá như giảm thuế ngay lập tức là không cao, do cả hai bên vẫn giữ lập trường cứng rắn và cảnh giác cao độ.

Theo thông tin từ Bộ Thương mại Trung Quốc, Phó Thủ tướng Hà Lập Phong sẽ là đại diện chính của Trung Quốc trong cuộc gặp với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent tại Thụy Sĩ. Cuộc gặp này đánh dấu lần đầu tiên hai nước có cuộc đàm phán thương mại chính thức kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đẩy mạnh việc áp đặt các mức thuế bổ sung lên hàng hóa Trung Quốc. Hà Lập Phong, một nhân vật quan trọng trong bộ máy kinh tế Trung Quốc, dự kiến sẽ có mặt tại Thụy Sĩ trong 12 ngày, bắt đầu từ ngày 9/5, dù lịch trình cụ thể cho cuộc gặp với ông Bessent chưa được công bố.

Phía Trung Quốc nhấn mạnh rằng cuộc gặp lần này diễn ra theo yêu cầu từ Mỹ. Người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết: "Gần đây, các quan chức cấp cao của Mỹ liên tục lan truyền tin đồn về việc điều chỉnh các biện pháp thuế quan và đã truyền đạt cho Trung Quốc thông qua nhiều kênh rằng họ mong muốn đối thoại về các vấn đề thuế quan". Trung Quốc cho biết đã cân nhắc kỹ lưỡng thông điệp từ phía Mỹ và quyết định đồng ý đối thoại sau khi "cân nhắc đầy đủ kỳ vọng của cộng đồng toàn cầu, lợi ích của Trung Quốc và lời kêu gọi từ các ngành công nghiệp và người tiêu dùng Mỹ".

Cuộc chiến thuế quan giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã leo thang thành một vấn đề danh dự với việc Mỹ áp thuế 145% và Trung Quốc đáp trả bằng 125%. Chính quyền Trump liên tục nhấn mạnh rằng Trung Quốc là bên khao khát đàm phán. Thậm chí, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Marco Rubio còn tuyên bố Trung Quốc đang liên hệ và "muốn gặp gỡ và nói chuyện" với Mỹ. Tuy nhiên, Trung Quốc bác bỏ hoàn toàn, khẳng định Mỹ phải thể hiện thiện chí bằng cách rút lại các biện pháp thuế quan đơn phương.

Khi Mỹ và Trung Quốc bắt đầu cuộc gặp cấp cao đầu tiên trong bối cảnh chiến tranh thương mại, sự chú ý của toàn cầu đổ dồn vào Thụy Sĩ. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định khó có thể có những đột phá lớn ngay lập tức. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Bessent trong một cuộc phỏng vấn với Fox News cho biết trọng tâm của cuộc gặp sẽ là "giảm căng thẳng hơn là một cuộc đàm phán thương mại quy mô lớn". Ông thừa nhận tình hình hiện tại "không bền vững, đặc biệt đối với Trung Quốc" và gọi mức thuế 145% và 125% là "tương đương các biện pháp cấm vận". Ông Bessent khẳng định Mỹ "không muốn tách rời" mà tìm kiếm "thương mại công bằng".

Về phía Trung Quốc, chính phủ nước này cũng phát đi tín hiệu rõ ràng sẽ không dễ dàng nhượng bộ. Người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố: "Để Mỹ giải quyết các vấn đề thông qua đàm phán, nước này phải nhận ra những tác động tiêu cực nghiêm trọng của các biện pháp thuế quan đơn phương đối với chính mình và thế giới, thể hiện sự chân thành trong đối thoại bằng cách công nhận các quy tắc kinh tế và thương mại quốc tế, sự công bằng, công lý, và tiếng nói hợp lý từ tất cả các lĩnh vực".

Người phát ngôn Trung Quốc cảnh báo thêm: "Nếu lời nói và hành động khác nhau và nếu các mối đe dọa và đe dọa tiếp tục dưới vỏ bọc đàm phán, Trung Quốc sẽ không bao giờ đáp trả". Bắc Kinh khẳng định sẽ không đánh đổi "các nguyên tắc và sự công bằng và công lý quốc tế" để đạt được thỏa thuận. Đây cũng là lời cảnh báo gửi tới các quốc gia khác đang đàm phán thuế quan với Mỹ, kêu gọi họ "giữ vững sự công bằng và công lý để bảo vệ lợi ích quốc gia" thay vì "nhượng bộ".

Mặc dù triển vọng đạt được thỏa thuận lớn còn bỏ ngỏ, việc Mỹ và Trung Quốc ngồi lại đàm phán đã được thị trường đón nhận tích cực. CNBC của Mỹ đánh giá rằng cuộc gặp giữa ông Bessent và ông Hà Lập Phong là một "diễn biến quan trọng trong việc bắt đầu đàm phán để có thể giải quyết cuộc chiến thương mại".

×