Khán giả chán ngán công thức quen thuộc của Hollywood

Hollywood, đặc biệt là các phim siêu anh hùng như Captain America: Brave New World, dường như đang đối mặt với hiện tượng "mệt mỏi siêu anh hùng" (superhero fatigue). Sau đỉnh cao của Avengers: Endgame, Marvel liên tục ra mắt các dự án mới nhưng không duy trì được sự sáng tạo hay đột phá.

Captain America 4 bị phê bình vì kịch bản sáo rỗng, tập trung quá nhiều vào hành động hoành tráng mà thiếu chiều sâu nội dung. Khán giả ngày càng khó tính, đòi hỏi những câu chuyện mới mẻ thay vì lặp lại công thức cũ: siêu anh hùng đấu phản diện, cứu thế giới.

Ngược lại, Na Tra 2 của Trung Quốc mang đến một câu chuyện thần thoại được làm mới, kết hợp kỹ xảo mãn nhãn và ý nghĩa văn hóa sâu sắc, tạo sự khác biệt và thu hút đông đảo khán giả châu Á.

Cải biên gây tranh cãi và mất bản sắc

Snow White (2025) là một ví dụ điển hình cho việc Hollywood cố gắng hiện đại hóa các tác phẩm kinh điển nhưng lại gây phản ứng ngược. Việc biến Bạch Tuyết thành một nhân vật "mạnh mẽ, độc lập" và loại bỏ nhiều yếu tố cổ tích truyền thống như hoàng tử hay vai trò của bảy chú lùn khiến phim mất đi sự quyến rũ vốn có. Thêm vào đó, những tranh cãi quanh diễn viên chính Rachel Zegler (về ngoại hình và phát ngôn chê bai phiên bản gốc) càng làm khán giả quay lưng. Việc nhồi nhét các giá trị hiện đại như nữ quyền hay đa dạng văn hóa một cách khiên cưỡng cũng khiến câu chuyện trở nên thiếu tự nhiên.

Trong khi đó, các phim Trung Quốc như Na Tra 2 hay Phong Thần 2 giữ được bản sắc văn hóa dân tộc, dựa trên thần thoại quen thuộc với khán giả châu Á, đồng thời nâng cấp bằng kỹ xảo và cách kể chuyện hiện đại.

Thị hiếu khán giả thay đổi và sự cạnh tranh khu vực

Thị trường điện ảnh toàn cầu năm 2025 cho thấy khán giả không còn ưu tiên tuyệt đối các bom tấn Hollywood. Tại châu Á, nơi chiếm phần lớn dân số thế giới, các phim Trung Quốc như Na Tra 2 (doanh thu hơn 2 tỷ USD) thắng lớn nhờ khai thác thị trường nội địa khổng lồ và lan tỏa sang các nước láng giềng. Hollywood, dù có lợi thế quảng bá toàn cầu, lại không được đón nhận nồng nhiệt ở Trung Quốc – thị trường lớn thứ hai thế giới – do khác biệt văn hóa và sự cạnh tranh từ phim nội địa.

Ở Việt Nam, phim ma như Quỷ Nhập Tràng (doanh thu gần 130 tỷ đồng) hay Đèn Âm Hồn (doanh thu hơn 105 tỷ đồng) tận dụng tốt thời điểm khán giả trong nước ủng hộ phim nội địa, đặc biệt là vào các dịp lễ Tết. Những bộ phim này có chi phí sản xuất thấp hơn nhiều so với Hollywood nhưng lại đạt hiệu quả cao nhờ đánh đúng tâm lý và thị hiếu địa phương.

Bên cạnh dự thành công của dòng phim kinh dị, mùa phim Tết 2025 tại Việt Nam thành công nhờ đánh trúng tâm lý khán giả dịp lễ nhờ những bộ phim hài, tình cảm. Ngôi vương phòng vé 3 tháng đầu năm 2025 thuộc về thương hiệu đạo diễn và diễn viên Trấn Thành với Bộ tứ báo thủ (doanh thu hơn 320 tỷ đồng). Kế đến là Nụ hôn bạc tỷ của diễn viên Thu Trang với doanh thu 212 tỷ đồng. Cả hai phim đều thuộc dòng hài - lãng mạn (rom-com), nhẹ nhàng, vui vẻ, hợp tâm lý khán giả dịp lễ. Bộ tứ báo thủ nhấn vào tình huống bi hài, còn Nụ hôn bạc tỷ khai thác tình cảm gia đình và tình tay ba, dễ gây đồng cảm.

Tết 2025 với kỳ nghỉ 5 ngày tạo cơ hội vàng cho phim Việt. Cả hai phim đều đánh đúng nhu cầu giải trí nhẹ nhàng, vượt qua cạnh tranh từ phim ngoại như Captain America, khẳng định sức hút của phim nội địa dịp Tết.

Chi phí sản xuất cao và áp lực hòa vốn

Các phim Hollywood như Captain America: Brave New World có kinh phí sản xuất khổng lồ (ước tính gần 380 triệu USD sau quay bổ sung), chưa kể chi phí quảng bá. Với doanh thu toàn cầu chỉ khoảng 371 triệu USD, phim không thể hòa vốn, trở thành "bom xịt" tài chính. Điều này cho thấy áp lực từ chi phí cao khiến Hollywood khó chấp nhận rủi ro sáng tạo, dẫn đến việc bám vào các công thức cũ kỹ.

Ngược lại, phim Trung Quốc và Việt Nam có chi phí sản xuất thấp hơn đáng kể nhưng vẫn đạt doanh thu ấn tượng nhờ nhắm đúng đối tượng khán giả. Na Tra 2 dù đầu tư lớn về kỹ xảo vẫn tối ưu hóa được lợi nhuận nhờ thị trường nội địa mạnh mẽ, trong khi phim ma Việt Nam như Quỷ Nhập Tràng hay thể loại phim hài tình cảm như Nụ hôn bạc tỷ, Bộ tứ báo thủ chỉ cần vài chục tỷ đồng để sản xuất nhưng thu về gấp nhiều lần.

Thiếu nhất quán trong chất lượng và hiệu ứng truyền miệng

Captain America: Brave New World nhận điểm CinemaScore B- thấp kỷ lục trong MCU, cùng đánh giá lẫn lộn từ khán giả và giới phê bình, cho thấy hiệu ứng truyền miệng yếu. Snow White cũng không tạo được tiếng vang cần thiết để kéo khán giả ra rạp. Hollywood dường như đang mất dần khả năng tạo ra những tác phẩm gây sốt như trước đây.

Trong khi đó, Na Tra 2 được khen ngợi về cốt truyện và kỹ xảo, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ ở châu Á. Phim ma Việt Nam, dù không phải ai cũng đánh giá cao về chất lượng, lại gây tò mò và bàn tán nhờ yếu tố kinh dị độc đáo, từ đó kéo dài sức hút tại phòng vé.

Sự thất bại của Captain America và Snow White (2025) phản ánh những vấn đề lớn của Hollywood: thiếu sáng tạo, cải biên không phù hợp, chi phí cao và mất kết nối với khán giả toàn cầu. Trong khi đó, phim Trung Quốc và phim ma Việt Nam thành công nhờ nắm bắt thị hiếu, giữ bản sắc văn hóa và tối ưu hóa nguồn lực. Điều này cho thấy Hollywood cần thay đổi chiến lược nếu muốn lấy lại vị thế trước sự trỗi dậy của các nền điện ảnh khu vực.

×