Xử lý nghiêm vụ “ép” đàn ông đi… chuyển giới

Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau vừa có văn bản chỉ đạo chủ tịch UBND huyện Cái Nước nghiêm túc rút kinh nghiệm vụ công dân Lâm Thị Mỹ Châu xin được điều chỉnh giấy tờ đúng với tên thật và giới tính thật.

Nam 100% nhưng giấy tờ là nữ

Đó là trường hợp của anh Lâm Văn Châu (SN 1983; ngụ xã Phú Hưng, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau). Điều lạ là từ khi anh Châu làm giấy CMND cũng không ai phát hiện ra người "phụ nữ" này là đàn ông. Do không biết chữ, nhà lại nghèo nên anh Châu cứ đinh ninh tên trong CMND Lâm Thị Mỹ Châu là đúng tên mình, cứ vậy mà sử dụng hàng chục năm. Các giấy tờ hộ tịch liên quan đến anh Châu như: Hộ khẩu, giấy khai sinh đều ghi tên Lâm Thị Mỹ Châu, giới tính (nữ) dù rằng anh đàn ông 100%.

Chỉ đến khi anh Châu đưa giấy CMND cho người cháu vợ tên Phan Văn Sơn nhờ đi làm lại giùm thì sự việc trái khoáy này mới được phát hiện. "Biết tôi định làm lại giấy CMND nên dượng Châu đưa giấy CMND nhờ tôi làm lại giùm. Thấy giấy CMND của dượng Châu ghi là Lâm Thị Mỹ Châu, giới tính là nữ ai cũng cười. Bởi ai cũng biết dượng Châu là đàn ông 100%, chồng của cô tôi mà. Tìm hiểu thêm thì biết hộ khẩu cũng ghi giống như vậy", anh Sơn cho biết.

Thấy vậy, vào đầu tháng 3-2018, anh Sơn cùng anh Châu đến bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của huyện Cái Nước để làm thủ tục cải chính lại hộ tịch. Anh Châu đề nghị xin chuyển lại cho đúng giới tính "nam" và tên là Lâm Văn Châu. Tuy nhiên, đến đây, cán bộ không tiếp nhận mà đề nghị gia đình làm các thủ tục giống như… chuyển giới.

Tại bộ phận một cửa của huyện Cái Nước, cán bộ hướng dẫn anh Châu đến Trung tâm Pháp y tỉnh Cà Mau khám để có cơ sở điều chỉnh từ "chị" sang "anh". Nghe lời, anh Sơn cùng anh Châu đến Trung tâm Pháp y tỉnh. Theo lời anh Sơn, nơi đây trả lời nếu là "nữ" chuyển sang "nam" thì trung tâm sẽ làm, còn chỉ cải chính sai giấy tờ thì cơ sở này không đủ thủ tục để làm.

Sau đó, người nhà anh Châu lại về huyện thì cán bộ yêu cầu phải đi lên TP HCM làm giấy xác định giới tính mới nhận hồ sơ. Anh Sơn liên hệ theo hướng dẫn "chuyển giới" của cán bộ phòng một cửa thì chi phí lên đến gần 30 triệu đồng.

Kiểm điểm hàng loạt cán bộ

Ngày 2-3, Văn phòng UBND tỉnh Cà Mau có văn bản "hỏa tốc" gửi chủ tịch UBND huyện Cái Nước đề nghị trả lời về vấn đề phản ánh của anh Châu. Ngày 5-3, Phó Chủ tịch UBND huyện Cái Nước Nguyễn Quốc Tuấn ký thay chủ tịch văn bản trả lời với nội dung khẳng định cán bộ bộ phận một cửa hướng dẫn là đúng. Cụ thể văn bản nêu: "Do thủ tục hành chính cấp huyện không có thủ tục xác định lại giới tính, mà chỉ có thủ tục thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch, xác định lại dân tộc. Ngoài ra, công dân Lâm Thị Mỹ Châu cũng không có giấy tờ chứng minh mình giới tính "nam". Do đó, công chức bộ phận một cửa không tiếp nhận hồ sơ và hướng dẫn công dân Lâm Thị Mỹ Châu đến cơ sở y tế có thẩm quyền (ở TP HCM) để xác định lại giới tính theo quy định tại Nghị định số 88/NĐ-CP ngày 5-8-2008 của Chính phủ".

Văn bản của chủ tịch UBND huyện Cái Nước cũng hướng dẫn thêm: "Sau khi có giấy xác định lại giới tính của cơ sở y tế mang đến UBND xã Phú Hưng để ghi vào sổ hộ tịch việc xác định lại giới tính theo quy định… Sau đó làm đơn xin cải chính, thay đổi hộ tịch gửi đến bộ phận một cửa của huyện để được giải quyết".

Ngày 24-3, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau có công văn yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Cái Nước Phạm Phúc Giang nghiêm túc rút kinh nghiệm sâu sắc. "Thời gian tới, tiếp tục tăng cường công tác quản lý, siết chặt hơn nữa, đặc biệt là đối với lĩnh vực tư pháp trên địa bàn huyện. Ngoài ra, cần lựa chọn, sắp xếp, bố trí công chức đáp ứng đầy đủ điều kiện về chuyên môn, nghiệp vụ trực tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND huyện, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện", công văn nêu.

Ngoài ra, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đề nghị tiếp tục chỉ đạo, kiểm điểm trách nhiệm của cá nhân, tổ chức có liên quan trong quá trình hướng dẫn, từ chối tiếp nhận hồ sơ của công dân Lâm Thị Mỹ Châu và kết quả thẩm tra, báo cáo chưa đầy đủ của UBND huyện Cái Nước. Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau yêu cầu Sở Tư pháp tăng cường công tác quản lý ngành, thường xuyên hỗ trợ tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho công chức tư pháp cấp huyện và cấp xã. "Đề nghị Sở Tư pháp thực hiện ngay việc ban hành văn bản để hướng dẫn UBND các huyện, TP theo hướng cần xác định, phân biệt rõ quy trình giải quyết thủ tục cải chính hộ tịch và xác định lại giới tính cho công dân khi có vụ việc phát sinh, tránh tình trạng xảy ra tương tự", công văn của Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau nêu rõ.

DUY NHÂN