Trung Quốc không còn là nước nhập khẩu gạo số 1 của Việt Nam

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, trong 2 tháng đầu năm 2019, khối lượng gạo Việt Nam xuất sang Trung Quốc chỉ đạt hơn 9.500 tấn, trị giá khoảng 4,5 triệu USD, giảm 95,14% về lượng và 95,48% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Với số liệu này, Trung Quốc đã không còn là thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam trong nhiều năm liền.

Theo đó, Philippines trở thành quốc gia nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam tính từ đầu năm 2019, với tổng lượng nhập khoảng 315.000 tấn, trị giá trên 125 triệu USD, tăng 80,92% về lượng và 60,63% về giá trị. Đứng thứ 2 là Bờ Biển Ngà với tổng lượng nhập trên 65.000 tấn, trị giá trên 30 triệu USD, tăng hơn 672% về lượng và 508% về giá trị so với năm 2018. Malaysia chiếm vị trí thứ 3 với khối lượng đạt gần 38.000 tấn, giảm 47,92% về lượng; Hồng Kông, Ghana và Singapore lần lượt là ba thị trường giữ vị trí lớn thứ 4, 5 và 6 trong nhập khẩu gạo của Việt Nam.

Ông Nguyễn Văn Đôn, Giám đốc Công ty TNHH Việt Hưng cho biết, từ năm 2019, Trung Quốc sẽ kiểm soát chặt chẽ hơn đối với việc nhập khẩu gạo từ Việt Nam và các nước ASEAN. Theo đó, Trung Quốc đã có những chính sách để hạn chế việc nhập khẩu gạo qua đường tiểu ngạch. Nước này ra quyết định áp thuế cao, lên đến 50% với gạo nhập bằng đường tiểu ngạch để chuyển sang nhập chính ngạch. Tuy nhiên việc xuất theo đường chính ngạch cũng không còn dễ dàng như thời điểm trước.

Cụ thể, gạo Việt Nam muốn vào thị trường này phải bảo đảm các quy định như thời gian xông trùng (khử trùng) phải đạt 120 giờ; mẫu kiểm tra phải được đưa đến cơ sở của Trung Quốc kiểm nghiệm; bao bì, nhãn mác phải ghi đầy đủ thông tin về xuất xứ hàng hóa theo thông lệ quốc tế và phải được cơ quan kiểm nghiệm của quốc gia này đóng dấu. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp nhập khẩu gạo vào Trung Quốc phải đáp ứng những đòi hỏi của họ, bao gồm việc tất cả các lô gạo phải được cơ quan chức năng của Trung Quốc kiểm tra chất lượng, từ vùng trồng, nhà máy sản xuất cho đến kho bãi và công tác khử trùng... trước khi gạo được xuất sang nước họ.

“Trường hợp không đáp ứng thì sẽ bị từ chối cấp chứng thư nhập khẩu” - ông Đôn cho biết.

Trong khi đó, đại diện Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) nhận định, những quy định như của Trung Quốc đã có ảnh hưởng lớn đến việc xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc.

Trần Hùng