Facebook, Google... sẽ phải trả tiền bản quyền tin tức

Luật Bản quyền cải cách vừa được Nghị viện châu Âu thông qua được xem là góp phần thiết lập trật tự mới trên không gian mạng. Những điều khoản mới trong Luật này là sự thích ứng với công nghệ số được giới công nghệ đánh giá làm thay đổi cách nghĩ, sử dụng internet không chỉ với người dùng ở Liên minh châu Âu (EU) mà còn cả với người dùng trên toàn thế giới.

Theo đó, các mạng xã hội, công cụ tìm kiếm... khi dùng nội dung thông tin cung cấp cho người dùng phải trả tiền bản quyền.

Nhiều ý kiến trái chiều

Theo Reuters, với 438 phiếu thuận, 226 phiếu chống và 39 phiếu trắng, các nghị sĩ châu Âu hôm 12/9 nhất trí thông qua gói cải cách nhằm buộc các hãng internet lớn phải chia sẻ doanh thu với các nhà sản xuất âm nhạc, video và tin tức ở châu Âu.

Ủy ban châu Âu (EC) và 28 nước thành viên của Liên minh châu Âu (EU) sẽ tiến hành các cuộc đàm phán nhằm thu hẹp những bất đồng và thống nhất quan điểm trước khi cập nhật đạo luật bản quyền hiện hành.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhận định kết quả bỏ phiếu là "tiến bộ lớn cho châu Âu".

Giám đốc kỹ thuật số của EC Andrus Ansip nói luật mới gửi tín hiệu cải cách mạnh mẽ và tích cực nhằm bảo vệ các nhà nghiên cứu, nhà văn, truyền thông và các tổ chức di sản văn hóa EU.

Mặc dù đã được thông qua ngày 12/9, song đây mới chỉ là cấp phê chuẩn tại Nghị viện châu Âu.

Ông Axel Voss, chính trị gia người Đức, thành viên Nghị viện châu Âu (MEP) cho rằng, đây là tín hiệu tốt lành cho các ngành công nghiệp sáng tạo tại châu Âu.

Bên cạnh đó, vẫn còn không ít những ý kiến phản đối cho rằng, tuy Luật này giúp các nhà sáng tạo nội dung hưởng lợi tài chính từ mạng internet mở, nhưng mặt khác cũng dẫn tới một tương lai "đóng" cửa mạng internet.

"Các nghị sĩ châu Âu quyết định hỗ trợ việc lọc thông tin bản quyền trên internet để mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp âm nhạc và xuất bản, bất chấp sự phản đối kịch liệt của công chúng", Siada El Ramly, Tổng Giám đốc Edima (một Hiệp hội thương mại đại diện cho các nền tảng trực tuyến như Facebook và Google) cho biết.

Nghị sĩ Julia Reda lên tiếng gay gắt hơn khi cho rằng quyết định này là "một cú đánh mạnh mẽ đối với internet tự do, cởi mở" và cơ quan lập pháp châu Âu đã đặt "lợi nhuận doanh nghiệp lên tự do ngôn luận" và quyết định này "chỉ đơn thuần mang tính tô vẽ bên ngoài".

Còn bỏ phiếu 1 lần nữa trước khi chính thức áp dụng

Theo Hãng tin Quartz (Mỹ), bước tiếp theo là từng quốc gia thanh viên EU bỏ phiếu Luật này trước khi quay trở lại Nghị viện châu Âu để bỏ phiếu "chốt" (dự kiến vào tháng 1/2019).

Theo trang The Verge, nhiều chuyên gia đánh giá khả năng rất lớn là Luật này sẽ được thông qua. Nếu được phê chuẩn, khi đó mỗi quốc gia thành viên EU sẽ triển khai cụ thể Luật Bản quyền cải cách thích ứng riêng với từng nước.

Một điều rõ ràng, nếu Luật Bản quyền cải cách của EU được phê chuẩn sẽ tạo ra ảnh hưởng lớn trên internet cả ở EU cũng như toàn thế giới. Đây được coi như tiền đề để các quốc gia còn lại trên thế giới xem xét siết chặt vấn đề bản quyền tin tức trên nền tảng xã hội, công cụ tìm kiếm...

Việc thực hiện Luật có thể khác nhau tại từng quốc gia của EU, song chắc chắn sẽ có sự thay đổi thế cân bằng "quyền lực" từ Luật này. Hiểu cách khác, các hãng công nghệ lớn nhất trên internet hiện nay sẽ giảm bớt quyền kiểm soát internet nắm giữ bấy lâu nay.

Theo Business Insider, từ tháng 1 đến tháng 6/2017, Facebook nhận được 377.400 khiếu nại về các vi phạm xảy ra trên nền tảng mạng xã hội của họ, trong đó hơn 60% liên quan tới vi phạm bản quyền.

Trong báo cáo minh bạch cuối năm 2017, Facebook cho biết loại bỏ 3 triệu nội dung đăng tải, trong đó có các video và quảng cáo vi phạm bản quyền trong nửa đầu năm 2017. Facebook cũng cung cấp các công cụ theo dõi giúp cảnh báo về các trường hợp nghi ngờ vi phạm xảy ra trên nền tảng này. Theo đó, chủ nhân thực sự có thể gửi yêu cầu tới Facebook để gỡ bỏ các nội dung sao chép bất hợp pháp.

Google cũng thường xuyên nhận được các yêu cầu gỡ bỏ nội dung khỏi các kết quả tìm kiếm do vi phạm bản quyền. Báo cáo minh bạch của Google cho hay đã nhận hơn 3,7 tỉ yêu cầu gỡ bỏ, trong đó có trên 150.000 yêu cầu của chủ sở hữu bản quyền có nội dung bị vi phạm..

Thanh Giang