Sabeco thua lỗ tại Vinashin và DongABank từ thời còn là doanh nghiệp Nhà nước

Tổng CTCP Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco, mã chứng khoán: SAB) vừa có thông tin về kết luận của Kiểm toán Nhà nước đối với khoản lợi nhuận chưa được phân phối đến cuối năm 2016 là 2.930 tỷ đồng vẫn chưa chia cổ tức cho cổ đông.

Có khả năng mất vốn vì DongABank và Vinashin

Sabeco cho biết, ngày 08.02.2018, Kiểm toán Nhà nước ban hành Báo cáo Kiểm toán năm 2016 tại Sabeco. Theo đó, Kiểm toán nhà nước có kiến nghị một số vấn đề liên quan đến phân chia lợi nhuận để lại đến 31.12.2016; việc trích lập dự phòng đối với 10 khoản đầu tư ngoài ngành có giá trị 444,7 tỷ đồng (đây là những khoản đầu tư tài chính phát sinh thời kỳ công ty Nhà nước từ trước tháng 4.2008, Sabeco đã trích lập dự phòng theo quy định từ 2008 đến 2017).

Về 10 khoản đầu tư ngoài ngành có giá trị 444,7 tỷ đồng, theo báo cáo tài chính quý IV.2017 của Sabeco, tính đến 31.12.2017, giá gốc là 736,9 tỷ đồng, trích lập 296,8 tỷ đồng. Đặc biệt, khoản đầu tư thứ 10 mà Sabeco rót vốn là mua trái phiếu Vinashin khiến tổng công ty phải trích lập dự phòng hơn 20,8 tỷ đồng, bằng 100% giá trị đầu tư.

Báo cáo kiểm toán cũng nhấn mạnh khoản đầu tư trị giá 136,2 tỷ đồng đầu tư vào Ngân hàng Đông Á (DongABank) của ông Trần Phương Bình. Tính đến cuối năm 2017, Sabeco đã phải trích lập 100% giá trị khoản đầu tư này.

Đại án DongABank về việc “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" và "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” thuộc diện Ban chỉ đạo trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo.

DongABank bị kiểm soát đặc biệt từ tháng 8.2015 và cổ phiếu của ngân hàng này đã bị cấm chuyển nhượng từ thời điểm đó. Ông Trần Phương Bình đã bị bắt và tính đến thời điểm này, vụ án đã khởi tố tổng cộng 22 bị can, kê biên và thu hồi tài sản có trị giá trên 2.000 tỷ đồng. Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang tiếp tục khẩn trương điều tra mở rộng vụ án và thu hồi tài sản của các bị can do phạm tội mà có.

Do tính chất của vụ án, Sabeco không thể bán được số cổ phần này để thu hồi vốn và buộc phải trích lập dự phòng 100% khoản đầu tư này.

Với thực trạng trên, Kiểm toán nhà nước đề nghị Bộ Công thương chỉ đạo Sabeco làm rõ nguyên nhân, xem xét trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan trong việc đầu tư góp vốn, mua trái phiếu tại 10 doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ nêu trên.

Tuy vậy, Sabeco giải trình đây là những khoản đầu tư từ trước tháng 4.2008, thời điểm này Sabeco vẫn là doanh nghiệp nhà nước. Tại sao Sabeco lại nhấn mạnh việc doanh nghiệp này có khoản đầu tư thua lỗ từ thời chưa cổ phần hoá?

Giữ 2.700 tỷ đồng vì thuế tiêu thụ đặc biệt

Ngoài ra theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước, trước khi bán vốn gần 54% cho đại gia Thái Lan, Sabeco còn hơn 2.700 tỷ đồng lợi nhuận chưa phân phối của các năm 2016 trở về trước.

Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ rõ vi phạm trong chi thưởng cho ban lãnh đạo Sabeco năm 2016, khi chi vượt mức Bộ Công Thương cho phép gần 13 tỷ đồng.

Với những sai phạm này, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị Sabeco phải nộp ngân sách gần 2.500 tỷ đồng và đề nghị Bộ Công thương chỉ đạo Sabeco làm rõ nguyên nhân, xem xét trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan.

Về vấn đề này, Sabeco giải trình là đối với một số vấn đề còn tồn tại chưa được xử lý dứt điểm đều đã được Sabeco công bố thông tin trước khi Bộ Công Thương bán phần vốn Nhà nước tại Tổng Công ty, trong đó có nội dung liên quan đến khoản thuế tiêu thụ đặc biệt giai đoạn 2007-2015 đã tạm nộp mà khi có quyết định chính thức của cấp có thẩm quyền có thể gây ảnh hưởng đến số liệu tài chính của Sabeco.

“Trên cơ sở đảm bảo tối đa lợi ích hợp pháp của cổ đông thì những nội dung mà Kiểm toán Nhà nước đã nêu ý kiến, Sabeco đã tuân thủ theo Luật doanh nghiệp, các quy định pháp luật hiện hành và xin ý kiến của các cơ quan có thẩm quyền hướng dẫn, phê duyệt trước khi thực hiện”, Sabeco lên tiếng.

Đồng thời cho biết đang triển khai thực hiện Kết luận kiểm toán, phối hợp các đơn vị liên quan có ý kiến với Kiểm toán Nhà nước một số vấn đề mà Kết luận đã nêu, đồng thời tiếp tục kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét hướng dẫn thực hiện, trong đó bao gồm việc xử lý dứt điểm vấn đề thuế tiêu thụ đặc biệt nộp bổ sung của giai đoạn 2007-2015 có thể ảnh hưởng đến việc phân phối lợi nhuận đến 31.12.2016.

Mặt khác, liên quan đến chi thưởng cho ban lãnh đạo của Sabeco trong năm 2016, Kiểm toán nhà nước đề nghị Bộ công thương chỉ đạo làm rõ, xem xét trách nhiệm đối với việc chi thưởng cho người quản lý trong năm 2015 tại công ty mẹ không hợp lý do với người lao động và không đảm bảo quy định.

Theo đó, trong báo cáo Kiểm toán nhà nước đã chỉ rõ Sabeco chi tiền thưởng của năm tài chính 2015 (chi trong năm 2016) cho Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Phó tổng giám đốc, trưởng ban kiểm soát và kế toán trưởng là hơn 15 tỷ đồng, bằng 20,3 tháng lương thực hiện bình quân của người quản lý. .

Trong khi đó, Kiểm toán nhà nước nhấn mạnh mức tối đa mà doanh nghiệp được thưởng theo quy định tại nghị định 71 năm 2013 chỉ là 1,5 tháng lương. Và mức thưởng Sabeco đã chi cao hơn mức khen thưởng mà Bộ Công thương chấp thuận tới hơn 12,7 tỷ đồng.

Mới đây, liên quan tới kết luận Kiểm toán Nhà nước trong đó nêu những sai phạm của Sabeco trong quản lý, đầu tư trước khi bán vốn cho đại gia nước ngoài, Bộ Công Thương cho biết, đã và đang chỉ đạo Sabeco thực hiện kết luận Kiểm toán Nhà nước. "Bộ Công Thương đồng thời phối hợp với các đơn vị chức năng rà soát, làm rõ các nội dung báo cáo các cấp có thẩm quyền".

Nguyễn Ngân