Quốc hội vào cuộc giám sát in SGK

Sáng 19-9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã họp cho ý kiến đối với báo cáo tổng hợp của Chính phủ, Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao và cá nhân có liên quan việc thực hiện nghị quyết của QH về giám sát chuyên đề và chất vấn tại kỳ họp, kết luận của UBTVQH về chất vấn tại phiên họp.

Có độc quyền trong phát hành SGK?

Trình bày báo cáo tổng hợp nội dung thẩm tra của Hội đồng Dân tộc, các ủy ban của QH, Tổng Thư ký QH Nguyễn Hạnh Phúc cho biết kết quả kỳ thi THPT quốc gia còn để xảy ra sai phạm ở một số địa phương, gây bức xúc trong nhân dân. "Công tác sửa đổi, phát hành sách giáo khoa (SGK) còn nhiều bất cập" - ông Phúc nhấn mạnh. Đáng chú ý, dự thảo đề án quy hoạch mạng lưới các cơ sở giáo dục đại học và đào tạo giáo viên giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn 2035 không được công khai để lấy ý kiến của người dân.

Cho ý kiến báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Phùng Xuân Nhạ rà soát lại quy trình tổ chức kỳ thi THPT quốc gia để ngăn chặn các tiêu cực phát sinh.

Cầm trên tay cuốn SGK, bà Lê Thị Nga bày tỏ lo lắng về sự lãng phí trong in ấn. Bà Nga cho biết cử tri đề nghị Bộ GD-ĐT và Chính phủ làm rõ nghi ngại xung quanh việc độc quyền trong hoạt động của Nhà Xuất bản Giáo dục. Tại sao SGK bây giờ khác các thế hệ trước, một bộ sách không dùng được 2-3 thế hệ?.

"Như cuốn sách toán lớp 1 tôi đang cầm trên tay, rất khác lạ. Trước đây, bài tập riêng, SGK riêng. Bây giờ, toán lớp 1 luyện tập chung với SGK. Các cháu làm bài tập, nối hình, kẻ thêm hình, ghi bài tập vào trong đó. Như thế này đương nhiên là khóa sau không dùng được. Mỗi một năm khoảng 100 triệu bản SGK, xã hội mất khoảng 1.000 tỉ đồng nhưng đến năm sau không dùng được nữa" - bà Nga đặt vấn đề.

Đồng tình, Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải đề nghị Bộ trưởng Bộ GD-ĐT quan tâm tới SGK vì mỗi cuốn sách chỉ có giá 10.000-12.000 đồng nhưng ảnh hưởng tới hàng triệu gia đình. "Đề nghị bộ trưởng tổ chức thanh tra ngay vấn đề này và làm rõ có hay không lợi ích nhóm giữa biên soạn và phát hành SGK?" - bà Hải nhấn mạnh và cho rằng việc sử dụng lại SGK cũng nhằm rèn luyện, uốn nắn học sinh đức tính tiết kiệm, cẩn thận.

Đặc biệt, Trưởng Ban Dân nguyện đề nghị Bộ GD-ĐT làm rõ việc phát hành sách tham khảo. "Có hay không việc ép học sinh mua sách tham khảo? Có phụ huynh nhắn tin cho tôi nói là sách tham khảo mua từ đầu năm đến cuối năm không dùng gì cả, còn mới tinh" - bà Hải nêu.

Bộ GD-ĐT cần có chính kiến

Liên quan tới thí điểm, thực nghiệm, Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cho rằng cần có tổng kết, đánh giá, tránh thí điểm, thực nghiệm quá lâu mà cử tri không biết việc đó tốt, xấu ở điểm nào.

Sau cùng, vấn đề bà Hải gửi đến người đứng đầu ngành GD-ĐT là chú trọng đến người phát ngôn. Để mỗi khi xảy ra vấn đề nóng, bộ có phát ngôn thể hiện chính kiến, dẫn dắt dư luận, tránh hoang mang. "Phụ huynh đi mua sách không biết sách công nghệ giáo dục bán ở đâu hay bán theo chương trình. Cá nhân tôi đi mua sách công nghệ giáo dục cũng không được dù ở Hà Nội có nhiều trường dạy chương trình này. Bộ trưởng phải quan tâm vấn đề SGK và có thái độ rõ ràng trong các vấn đề liên quan" - bà Hải nói.

Còn Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng (Ủy ban) Phan Thanh Bình thẳng thắn đánh giá ngành giáo dục thời gian qua có nhiều thành quả nhưng cũng gây xao động trong xã hội mà nổi cộm là SGK. Ông Bình đề nghị Bộ GD-ĐT công khai lộ trình triển khai các công việc để mọi người biết bộ đang giải quyết những vấn đề gì? Riêng Ủy ban đã giám sát vấn đề xuất bản SGK và cuối năm nay sẽ công bố kết quả. 

Bài và ảnh: Thế Dũng