Vụ việc đáng lo ngại liên quan đến an toàn thực phẩm vừa xảy ra tại tỉnh Akita, Nhật Bản, khi loại gạo nổi tiếng Akita Komachi do Liên hiệp Nông nghiệp Hợp tác xã Kumagai Noushin tại thị trấn Kosaka sản xuất bị phát hiện chứa hàm lượng kim loại nặng Cadmium vượt xa mức cho phép theo quy định của Luật vệ sinh thực phẩm nước này. Vụ việc không chỉ làm dấy lên quan ngại về sức khỏe và quyền lợi người tiêu dùng mà còn đặt dấu hỏi về quy trình quản lý nông nghiệp tại địa phương.

Gạo Akita Komachi bị phát hiện hàm lượng Cadmium cao bất thường

Theo thông tin được công bố, các mẫu gạo Akita Komachi thu hoạch năm ngoái của Kumagai Noushin cho kết quả kiểm nghiệm với hàm lượng Cadmium dao động từ 0.47 đến 0.87 phần triệu (ppm). Con số này cao hơn đáng kể, thậm chí gấp đôi, so với mức tiêu chuẩn an toàn tối đa là 0.4ppm do Luật vệ sinh thực phẩm Nhật Bản quy định.

Trước tình hình này, Liên hiệp Nông nghiệp Hợp tác xã Kumagai Noushin đang đối mặt với áp lực lớn. Được biết, tổng cộng khoảng 86 tấn gạo thuộc lô hàng này đã được xuất đi. Đáng lo ngại hơn, trong số đó, 59 tấn đã được phân phối đến tay người tiêu dùng thông qua các kênh bán lẻ và doanh nghiệp tại hai tỉnh đông dân cư là Kanagawa và Miyagi. Ngay sau khi có kết quả kiểm nghiệm, liên hiệp đã phải tiến hành một chiến dịch thu hồi sản phẩm quy mô lớn trên thị trường.

Lời xin lỗi và nguyên nhân ban đầu

Trong cuộc họp báo diễn ra vào ngày 4/4, ông Akira Kumagai, Chủ tịch Liên hiệp Nông nghiệp Hợp tác xã Kumagai Noushin, đã chính thức lên tiếng xin lỗi công chúng về sự cố nghiêm trọng này. Ông thừa nhận trách nhiệm và đưa ra nhận định ban đầu về nguyên nhân: "Chúng tôi cho rằng nguyên nhân là do thiếu nước. Điều này có nghĩa là việc quản lý giữ nước – một biện pháp quan trọng để ngăn chặn lúa hấp thụ Cadmium từ đất đã không được thực hiện đúng cách trên một số diện tích trồng trọt".

Lời giải thích này phần nào hé lộ những bất cập trong quy trình canh tác. Cục Nông nghiệp vùng Tohoku của Nhật Bản đã vào cuộc ngay khi nhận được thông báo vào tháng 3, yêu cầu Liên hiệp Nông nghiệp Hợp tác xã Kumagai Noushin lập tức ngừng xuất kho toàn bộ lô gạo bị nghi ngờ. Hiện tại, công tác điều tra chi tiết nguyên nhân và quá trình thu hồi sản phẩm vẫn đang được khẩn trương tiến hành. Rất may mắn, cho đến thời điểm này, chưa có báo cáo nào về trường hợp người dân bị ảnh hưởng sức khỏe do tiêu thụ loại gạo nói trên.

Bối cảnh đất đai và quy trình canh tác

Vụ việc lần này là tiếng chuông cảnh báo, bởi đây là lần đầu tiên kể từ năm 2004, gạo được sản xuất và lưu hành thương mại tại tỉnh Akita bị phát hiện nhiễm Cadmium vượt ngưỡng. Thực tế, đất đai tại thị trấn Kosaka, nơi Liên hiệp Nông nghiệp Hợp tác xã Kumagai Noushin hoạt động, vốn có hàm lượng Cadmium tự nhiên tương đối cao hơn so với các khu vực khác. Điều này đặt ra yêu cầu khắt khe hơn trong việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác để đảm bảo an toàn cho nông sản.

Một trong những biện pháp then chốt là quản lý ngập nước. Kỹ thuật này đòi hỏi nông dân phải duy trì mực nước ngập trong ruộng lúa liên tục trong khoảng ba tuần, vào giai đoạn then chốt trước và sau khi lúa trổ đòng. Việc giữ nước trong ruộng giúp hạn chế khả năng rễ lúa hấp thụ Cadmium hòa tan trong đất. Tuy nhiên, theo ông Kumagai, có vẻ như một số khu vực trồng lúa của liên hiệp đã không tuân thủ nghiêm ngặt quy trình này, có thể do rút ngắn thời gian ngập nước hoặc quản lý mực nước không đầy đủ, dẫn đến hậu quả là hàm lượng Cadmium trong hạt gạo thành phẩm tăng cao vượt mức cho phép.

Cadmium và rủi ro sức khỏe

Cadmium (Cd) là một kim loại nặng tồn tại tự nhiên trong môi trường. Con người có thể bị phơi nhiễm Cadmium qua thực phẩm, nước uống hoặc không khí ô nhiễm. Khi vào cơ thể, Cadmium có xu hướng tích tụ lâu dài, đặc biệt là ở thận. Việc tiêu thụ thực phẩm chứa nồng độ Cadmium cao trong thời gian kéo dài có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho sức khỏe, bao gồm rối loạn chức năng thận, các vấn đề về xương (như bệnh Itai-itai nổi tiếng trong lịch sử Nhật Bản) và các cơn đau dữ dội ở khớp gối, vai. Do đó, việc kiểm soát chặt chẽ hàm lượng Cadmium trong thực phẩm là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

×