Dừng ngay thu phí ô tô vào sân bay!

Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) mới đây đã không đồng ý đề xuất tạm dừng thu giá dịch vụ đường dẫn vào cảng hàng không của Cục Hàng không Việt Nam. Trong kết luận thanh tra đối với ACV do Phó Tổng Thanh tra Chính phủ (TTCP) Ngô Văn Khánh ký nêu rõ 21 chi nhánh cảng hàng không đang thu tiền sử dụng sân đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với ô tô đưa, đón trả khách là không đúng quy định, số tiền thu sai trong 3 năm (2012-2015) là gần 551 tỉ đồng.

Vi phạm luật đất đai

Nội dung kết luận của TTCP đã viện dẫn Luật Đất đai 2003 và 2013 để khẳng định khu vực đất xây dựng đường dẫn vào nhà ga không phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định. Cụ thể, theo khoản 6, điều 33 Luật Đất đai năm 2003, nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất trong các trường hợp sau: "Đất sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh; đất giao thông, thủy lợi; đất xây dựng các công trình văn hóa, y tế, giáo dục và đào tạo, thể dục - thể thao phục vụ lợi ích công cộng và các công trình công cộng khác không nhằm mục đích kinh doanh". Nội dung này cũng được quy định tại khoản 2, điều 54, Luật Đất đai năm 2013.

TTCP khẳng định ACV không phải nộp tiền sử dụng đất nên thực hiện việc thu tiền sử dụng sân đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với ô tô đưa, đón trả khách là không đúng quy định pháp luật về đất đai. Tuy nhiên, Bộ GTVT lại lấy cớ ACV là đơn vị được nhà nước giao quản lý hệ thống 21 cảng hàng không trên cả nước và được giao đầu tư đường tầng, đường giao thông nội cảng, sân đỗ ô tô nên việc ACV thu phí dịch vụ là cần thiết để bù đắp vốn đầu tư cũng như duy tu, bảo trì, quản lý hệ thống kết cấu hạ tầng phục vụ khai thác cảng hàng không.

Về cách giải thích này của Bộ GTVT, luật sư Tạ Văn Phú, Công ty Luật Ánh Sáng Việt (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), cho rằng đây là đất mà nhà nước giao cho ACV, không thu tiền sử dụng đất nên khi các đơn vị thu phí, lệ phí phải đăng ký khung bảng giá với cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Đặc biệt, phải nêu rõ tỉ lệ trích nộp vào ngân sách nhà nước là bao nhiêu và mục đích tái sử dụng đầu tư là gì.

Đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, cho biết ông đã làm việc với Cục Hàng không về vấn đề thu phí được dư luận rất quan tâm này. Theo ông, 21 cảng hàng không đang thu phí đường dẫn vào sân bay là hoàn toàn sai vì đây là khu vực đường dẫn từ đường dân sinh vào, không phải nằm trong sân bay. "Chưa có văn bản nào quy định việc thu phí đường dẫn vào sân bay. ACV lý giải thu bù đắp vốn đầu tư cũng như duy tu, bảo trì, quản lý hệ thống kết cấu hạ tầng phục vụ khai thác cảng hàng không là hoàn toàn sai, vì khu vực đường dẫn chỉ nối đến sân bay chứ không phải là phạm vi bên trong sân bay" - ông Vân khẳng định.

Vòng vo, ngụy biện

Luật sư Tạ Văn Phú cho rằng ACV nên dừng ngay việc thu phí và thực hiện đúng quy định của pháp luật theo nội dung kết luận của TTCP cũng như chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình. Luật sư Phú cũng nhấn mạnh đến trách nhiệm của Bộ GTVT vì Luật Hàng không dân dụng Việt Nam quy định khi thực hiện các hoạt động thu phí và lệ phí liên quan đến hoạt động hàng không, Bộ GTVT phải quy định liên quan đến khung giá và kết hợp với Bộ Tài chính. Tuy nhiên, liên quan đến vấn đề này, Bộ GTVT vẫn chưa có quy định nào cụ thể.

Anh Nguyễn Trần Tiến (ngụ quận Đống Đa, Hà Nội) phản ánh việc thu phí tại các cảng hàng không vẫn đang diễn ra mặc dù TTCP đã có kết luận sai phạm. "Khi chở người thân vào sân bay, dừng chưa đến 3 phút rồi đi ra đều phải trả phí 15.000 đồng/lượt. Người dân chở khách vào cho sân bay mà còn phải đóng phí, quá vô lý!" - anh Tiến bức xúc. Anh Tiến đề xuất dừng ngay việc thu phí sai quy định này và cơ quan chức năng cần có trả lời rõ ràng với người dân về khoản thu gần 551 tỉ đồng từ năm 2012-2015.

 Đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân băn khoăn khi việc thu phí sai quy định nhưng đã tồn tại rất nhiều năm qua, số tiền không hề nhỏ mỗi năm nhưng lại "vào túi" doanh nghiệp. Theo con số 551 tỉ đồng thu sai quy định trong vòng 3 năm thì trung bình mỗi ngày, 21 cảng hàng không trên cả nước thu hơn 500 triệu đồng phí ô tô vào đường dẫn.

Ông Lê Thanh Vân nêu thực tế người dân đã không ít lần phản ứng về việc thu phí ô tô vào đường dẫn sân bay nhưng các cơ quan chức năng cũng như ACV đều không có động thái dừng thu phí. "ACV đưa ra các lý do để giải thích cho việc thu phí là vòng vo, ngụy biện" - ông Vân khẳng định.

Chưa có kết luận dừng nên vẫn thu

Trao đổi với báo chí về việc TTCP đã ban hành kết luận khẳng định thu sai quy định pháp luật gần 3 tháng nhưng ACV vẫn không dừng thu, ông Lại Xuân Thanh, Chủ tịch HĐQT ACV, cho rằng trong kết luận thanh tra chỉ nêu ACV thu sai quy định nhưng lại không đưa vào kiến nghị xử lý. Theo ông Thanh, nếu có đưa vào kiến nghị thì ACV sẽ chấp hành dừng thu phí. Đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có cơ quan nào kết luận ACV phải dừng thu, nếu có quyết định dừng, ACV sẽ chấp hành.

Minh Chiến