Việc Mỹ và Trung Quốc đạt được thỏa thuận giảm đáng kể thuế quan đối với hàng hóa của nhau đã mang lại một sự tạm lắng đáng kể trong cuộc chiến thương mại căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Ngày 13/5 (giờ địa phương), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bày tỏ sự lạc quan và phấn khích, cho rằng Bắc Kinh sẽ mở cửa thị trường rộng hơn cho các doanh nghiệp Mỹ. Tuy nhiên, giới chuyên gia lại đưa ra những cảnh báo thận trọng, nhấn mạnh rằng các nguyên nhân sâu xa dẫn đến căng thẳng thương mại vẫn tồn tại, rủi ro leo thang trở lại sau giai đoạn 90 ngày là hoàn toàn có thể xảy ra.

Trên chuyên cơ Không lực Một trong chuyến công du Trung Đông, Tổng thống Trump chia sẻ sự hài lòng về kết quả đàm phán: "Chúng tôi có một nền tảng thỏa thuận rất, rất vững chắc với Trung Quốc. Nhưng phần thú vị nhất là... Trung Quốc mở cửa thị trường cho doanh nghiệp Mỹ. Tôi nghĩ, một trong những điều thú vị nhất đối với chúng tôi và Trung Quốc là chúng tôi đang cố gắng mở cửa Trung Quốc". Lời phát biểu này phản ánh kỳ vọng lớn của chính quyền Mỹ vào việc tiếp cận sâu hơn thị trường tiềm năng của Trung Quốc sau khi căng thẳng thuế quan tạm thời lắng dịu.

Gốc rễ căng thẳng vẫn tồn tại

Bất chấp tín hiệu tích cực từ thỏa thuận giảm thuế, giới phân tích vẫn bày tỏ quan ngại rằng những nguyên nhân cốt lõi gây ra xung đột thương mại Mỹ - Trung chưa được giải quyết triệt để. Mức thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc vẫn còn ở mức tương đối cao, đặc biệt là khoản thuế bổ sung 20% được ông Trump áp dụng trước đó với lý do liên quan đến cuộc khủng hoảng fentanyl. Đáng chú ý, mức thuế này không bị loại bỏ trong thỏa thuận giảm thuế mới nhất.

Trong khi Washington gợi ý về khả năng đạt được tiến bộ trong việc giải quyết vấn đề fentanyl, Bắc Kinh vẫn kiên quyết phủ nhận việc tiếp tay cho cuộc khủng hoảng này. Vào ngày 13/5, Trung Quốc đã cảnh báo Mỹ "ngừng bôi nhọ và đổ lỗi cho Trung Quốc" về vấn đề này, cho thấy sự khác biệt quan điểm sâu sắc vẫn còn.

Bất ổn sau giai đoạn tạm hoãn thuế quan 90 ngày

Các nhà phân tích kinh tế đặc biệt cảnh báo về sự bất ổn tiềm tàng sau khi giai đoạn tạm ngừng thuế quan 90 ngày kết thúc. Khả năng thuế quan leo thang trở lại vẫn hiện hữu, tạo ra sự không chắc chắn cho cả doanh nghiệp hai nước.

Bà Tô Nguyệt, chuyên gia kinh tế của Economist Intelligence Unit (EIU), nhận định: "Việc giảm thuế quan sâu hơn sẽ khó khăn, rủi ro leo thang trở lại vẫn còn đó". Điều này cho thấy rằng thỏa thuận hiện tại có thể chỉ là một biện pháp tạm thời để hai bên có thêm thời gian đàm phán, chưa phải là giải pháp lâu dài cho các vấn đề cấu trúc.

Cuộc chiến thuế quan kéo dài giữa Mỹ và Trung Quốc đã gây ra những thiệt hại đáng kể cho nền kinh tế của cả hai bên. Đặc biệt, các doanh nghiệp Mỹ có chuỗi cung ứng phụ thuộc vào Trung Quốc đã phải gánh chịu những chi phí tăng cao và sự gián đoạn. Việc tạm thời giảm thuế chỉ giúp xoa dịu một phần những khó khăn này.

Phía Trung Quốc cũng không tránh khỏi những áp lực kinh tế nội tại. Các quan chức Bắc Kinh thừa nhận nền kinh tế đang phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm cuộc khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản và sự yếu kém của chi tiêu tiêu dùng. Giờ đây, sự không chắc chắn về thương mại với Mỹ càng làm gia tăng gánh nặng.

Ông Lạc Minh Huy (Dylan Loh), Trợ lý Giáo sư tại Đại học Công nghệ Nam Dương ở Singapore, nhận xét: "Cả hai bên đều đã phải chịu đựng rất nhiều tổn thương kinh tế, họ vẫn có thể tiếp tục chịu đựng thêm nữa". Phát biểu này nhấn mạnh rằng mặc dù cả Mỹ và Trung Quốc đều hứng chịu thiệt hại, họ vẫn có khả năng tiếp tục kéo dài cuộc đối đầu nếu không tìm được giải pháp căn bản cho những khác biệt.

×