Từ làng quê Hà Bắc đến 'Phố Wall cõi âm': Cơn sốt đốt vàng mã cúng tổ tiên lan đến phương Tây

Một trào lưu vừa lạ lùng vừa bất ngờ đang lan tỏa mạnh mẽ trên các nền tảng mạng xã hội và thương mại điện tử ở châu Âu và Mỹ, đốt "Ancestor Money" (Tiền Tổ tiên). Điều đáng nói, "Ancestor Money" thực chất chính là tiền giấy vàng mã, một vật phẩm thờ cúng quen thuộc trong văn hóa Á Đông. Cơn sốt này không chỉ tạo ra một hiện tượng văn hóa độc đáo mà còn biến một ngôi làng nhỏ ở tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc, thành một "trung tâm tài chính của thế giới bên kia" theo đúng nghĩa đen.

'Thần khí cầu nguyện' và những câu chuyện khó tin

Đối với nhiều người phương Tây, tục lệ đốt vàng mã ban đầu là một nghi lễ bí ẩn và xa lạ. Tuy nhiên, nó đã nhanh chóng được "tái định nghĩa" thành một phương pháp để gửi "gói chuyển phát nhanh đến cõi âm", kết nối với tổ tiên và cầu xin may mắn, tài lộc. Có cô con gái đốt những lá thư giấy để truyền tải nỗi nhớ thương đến người mẹ đã khuất, cũng có người đốt những chiếc dao cạo râu bằng giấy, hy vọng ông nội của mình cũng có thể sử dụng ở thế giới bên kia. Trên các nền tảng như TikTok, YouTube và Amazon, hàng loạt video và bài viết của những người có ảnh hưởng (influencer) chia sẻ về "phép màu" của việc đốt "Tiền Tổ tiên" đã thu hút hàng triệu lượt xem.

Nhiều người dùng quả quyết rằng sau khi đốt tiền, vàng mã cho tổ tiên, họ đã gặp được những may mắn bất ngờ trong tài chính, công việc và cuộc sống. "Nó thực sự linh nghiệm! Tôi đã đốt hàng triệu đô la cho gia đình mình, sau đó tôi nhận được rất nhiều sự hỗ trợ về kinh tế", một người dùng chia sẻ. Những câu chuyện khó kiểm chứng nhưng đầy hấp dẫn này đã biến tiền giấy từ một vật phẩm tang lễ thành một "thần khí cầu nguyện" thời thượng.

Sự sùng kính của người phương Tây đối với nghi lễ này đôi khi còn vượt qua cả sự tưởng tượng. Nhiều người không chỉ đốt tiền mà còn nghiên cứu kỹ lưỡng các phong tục của Trung Quốc, như dùng tay trái để châm lửa, hay đặt tượng Ngọc Hoàng bên cạnh khi thực hiện nghi lễ, thể hiện một sự thành kính đáng kinh ngạc. Trên Amazon, những tập "Tiền Tổ tiên" được bán với giá từ 7 đến 20 USD, cao gấp nhiều lần so với giá trị thực của chúng.

Làng Mễ Bắc Trang: 'Phố Wall của thế giới bên kia'

Trung tâm của cơn sốt này chính là làng Mễ Bắc Trang, một ngôi làng nhỏ thuộc thị trấn Mễ Gia Vụ, huyện Hùng, thành phố Bảo Định, tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc. Nơi đây từ lâu đã là thủ phủ sản xuất vàng mã nhưng nhờ trào lưu toàn cầu, Mễ Bắc Trang đã vươn lên độc chiếm 90% thị trường tiền âm phủ thế giới. Theo thống kê của Phoenix Finance, cứ 10 tờ tiền giấy trên thị trường thì có đến 9 tờ xuất phát từ ngôi làng này.

Đối mặt với sự cạnh tranh và lợi nhuận ngày càng giảm ở thị trường nội địa, các xưởng sản xuất tại Mễ Bắc Trang đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội. Họ không chỉ xuất khẩu sản phẩm truyền thống mà còn "bản địa hóa" chúng để phù hợp với thị trường phương Tây. Hàng loạt phiên bản tiền giấy đô la, euro, bảng Anh, thậm chí cả những lá bùa "Tổ tiên phù hộ" in bằng tiếng Anh đã ra đời. Nhìn xa, trên một con phố dài chỉ một cây số, có tới hơn 500 cửa hàng đồ tang lễ chen chúc hai bên. Nước cờ thông minh này đã giúp họ biến những "đồng tiền cõi âm" thành những khoản ngoại hối khổng lồ bằng tiền thật.

Sự thành công của Mễ Bắc Trang đã tạo ra một làn sóng, khiến nhiều nhà máy ở các tỉnh ven biển như Phúc Kiến, Chiết Giang, Quảng Đông của Trung Quốc cũng bắt đầu tham gia vào lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu vàng mã, cho thấy một thị trường toàn cầu đầy tiềm năng cho một sản phẩm văn hóa tưởng chừng rất đỗi quen thuộc.