Tổng thống Trump cấm công dân 19 nước nhập cảnh, siết visa sinh viên Harvard

Hai sắc lệnh mới được công bố từ văn phòng Tổng thống Donald Trump đánh dấu sự trở lại của các biện pháp nhập cư cứng rắn, tập trung vào việc sàng lọc người nước ngoài vào Mỹ với lý do bảo vệ an ninh quốc gia.

Khôi phục lệnh cấm du lịch mở rộng

Sắc lệnh đầu tiên tuyên bố khôi phục và mở rộng lệnh cấm du lịch từng gây tranh cãi trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông Trump. Lệnh này áp dụng cho công dân đến từ 19 quốc gia, bao gồm cấm hoàn toàn đối với 12 quốc gia và hạn chế một phần đối với 7 quốc gia còn lại.

Nhà Trắng trong tuyên bố cho biết, quyết định này dựa trên một đánh giá an ninh quốc gia được ủy quyền, xác định rằng các quốc gia này có quy trình sàng lọc công dân "rõ ràng không đủ" hoặc thiếu hợp tác trong việc chia sẻ thông tin và tiếp nhận công dân bị trục xuất. Các yếu tố khác được viện dẫn bao gồm hoạt động khủng bố và tỷ lệ quá hạn visa cao.

12 quốc gia có công dân bị cấm nhập cảnh hoàn toàn bao gồm: Afghanistan, Myanmar, Cộng hòa Chad, Cộng hòa Congo, Equatorial Guinea, Eritrea, Haiti, Iran, Libya, Somalia, Sudan và Yemen. Những quốc gia này được coi là gây ra "rủi ro rất cao" cho an ninh Mỹ.

Danh sách 7 quốc gia bị hạn chế một phần bao gồm: Burundi, Cuba, Lào, Sierra Leone, Togo, Turkmenistan và Venezuela.

Tuy nhiên, sắc lệnh vẫn quy định các trường hợp ngoại lệ, cho phép những người có thẻ xanh (thường trú nhân hợp pháp), visa hợp lệ, người nộp đơn thuộc các diện đặc biệt hoặc những trường hợp được xem xét vì "lợi ích quốc gia" được miễn trừ khỏi lệnh cấm.

Các quan chức tiết lộ rằng mặc dù chính sách này đã nằm trong kế hoạch, nhưng một vụ tấn công chống Do Thái gần đây tại Boulder, Colorado, đã thúc đẩy ông Trump đẩy nhanh việc thực hiện, với lý do tình hình an ninh trong nước đang trở nên nghiêm trọng hơn.

"Chúng tôi sẽ khôi phục lệnh cấm du lịch, có người gọi đó là lệnh cấm du lịch của Trump, mục đích là để ngăn chặn những kẻ khủng bố Hồi giáo cực đoan xâm nhập vào nước ta", ông Trump nhấn mạnh, viện dẫn sự ủng hộ trước đây của Tòa án Tối cao đối với chính sách này.

Siết chặt visa đối với sinh viên đại học Harvard

Sắc lệnh thứ hai là một biện pháp chưa từng có tiền lệ, nhắm trực tiếp vào một cơ sở giáo dục đại học cụ thể. Ông Trump đã ký sắc lệnh tạm dừng toàn bộ việc xử lý và cấp visa nhập cảnh Mỹ cho các tân sinh viên của Đại học Harvard (những người nộp đơn xin visa F, M hoặc J).

Hơn nữa, sắc lệnh còn chỉ thị Bộ Ngoại giao cân nhắc khả năng thu hồi visa của một số sinh viên quốc tế hiện đang theo học tại Harvard nếu họ đáp ứng các tiêu chí nhất định. Lý do được đưa ra là "lý do an ninh quốc gia" và lo ngại về nguy cơ "xâm nhập" dưới danh nghĩa giao lưu học thuật.

Các biện pháp này không áp dụng cho sinh viên quốc tế tại các trường đại học Mỹ khác tham gia Chương trình SEVP, trừ khi có những trường hợp đặc biệt được xem là phù hợp với "lợi ích quốc gia".

Nhà Trắng đưa ra một loạt cáo buộc cụ thể để biện minh cho quyết định nhắm vào Harvard: Tỷ lệ tội phạm trong khuôn viên trường tăng đáng kể mà không có biện pháp xử lý kỷ luật rõ ràng; Trường báo cáo kém hiệu quả về hành vi vi phạm pháp luật hoặc nguy hiểm của sinh viên nước ngoài cho Bộ An ninh Nội địa (DHS); Harvard bị cáo buộc không trung thực hoặc không quản lý chặt chẽ hồ sơ kỷ luật của sinh viên quốc tế; Nhà trường có mối quan hệ phức tạp với "các quốc gia thù địch nước ngoài"; Thái độ thụ động của Harvard trong việc xử lý các vụ việc chống Do Thái, trong đó có sự tham gia của một số sinh viên nước ngoài; Harvard vẫn tập trung vào chính sách Đa dạng, Công bằng và Hòa nhập (DEI) trong tuyển sinh, mặc dù Tòa án Tối cao đã phán quyết việc xem xét chủng tộc là vi hiến, điều này được cho là đã tước đi cơ hội của nhiều ứng viên Mỹ.

Dựa trên những điểm này, chính phủ liên bang kết luận rằng Harvard không còn là một đối tác đáng tin cậy trong việc quản lý các chương trình sinh viên và khách trao đổi quốc tế.

Ông Trump khẳng định rằng ông không phản đối sinh viên quốc tế nói chung, mà chỉ muốn chào đón những người "yêu nước Mỹ và sẵn sàng tuân thủ các giá trị Mỹ". Ông bày tỏ sự thất vọng khi nhiều sinh viên Mỹ bị từ chối bởi các trường danh tiếng do sinh viên nước ngoài chiếm chỗ và nhấn mạnh đang chờ Harvard cung cấp danh sách sinh viên nước ngoài để xác định "những kẻ điên rồ cực đoan và gây rắc rối".