Ngày Quốc tế Đàn ông bắt nguồn từ sinh nhật của một người cha

Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Quốc tế Đàn ông

Ngày Quốc tế Đàn ông (International Men’s Day) không phải là một dịp lễ tự phát mà có nguồn gốc khá rõ ràng. Năm 1992, giáo sư Thomas Oaster của Đại học Missouri (Hoa Kỳ) lần đầu đưa ra ý tưởng tổ chức một ngày nhằm nâng cao nhận thức xã hội về vai trò của nam giới.

Đến năm 1999, Tiến sĩ Jerome Teelucksingh, học giả người Trinidad & Tobago – quốc gia Caribe, chọn 19/11 là ngày Quốc tế Đàn ông, đây là sinh nhật cha ông - người giản dị, trách nhiệm và được xem như chuẩn mực đạo đức.

Từ đó, ngày Quốc tế Đàn ông và nhanh chóng nhận được sự hưởng ứng của nhiều nước, trở thành dịp tôn vinh phái mạnh trên thế giới.

Mục tiêu ngày này xoay quanh việc tôn vinh đóng góp của nam giới, nâng cao nhận thức về sức khỏe thể chất và tinh thần, thúc đẩy bình đẳng giới theo hướng toàn diện và khuyến khích những hình mẫu đàn ông sống trách nhiệm, nhân văn.

Bên cạnh đó, ngày này hướng đến việc cải thiện sự thấu hiểu giữa các giới, đồng thời giảm bớt những định kiến buộc đàn ông phải luôn mạnh mẽ, gánh vác tài chính hay che giấu cảm xúc.

Vì sao ngày 19/11 mờ nhạt tại Việt Nam?

Dù mang ý nghĩa tích cực, ngày Quốc tế Đàn ông tại Việt Nam vẫn tồn tại như một “ngày lễ vô hình”.

Suốt nhiều thập kỷ, Việt Nam duy trì hai ngày dành cho phụ nữ: Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 và ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10. Đây là những ngày có lịch sử rõ ràng, gắn liền với bình đẳng giới và truyền thống tôn vinh vai trò người mẹ, người vợ. Các hoạt động tặng hoa, chúc mừng, tổ chức sự kiện đã diễn ra hàng chục năm và trở thành thói quen xã hội.

Tiếp nữa chính là định kiến xã hội, đàn ông luôn được kỳ vọng là người mạnh mẽ, ít thể hiện cảm xúc và “không cần được tặng quà”. Điều này cũng khiến nam giới không bộc lộ mong muốn được tôn vinh hay nhận sự quan tâm. Nếu phụ nữ có nhu cầu tình cảm lớn hơn, sẵn sàng chia sẻ và đón nhận thì đàn ông lại thường cho rằng thể hiện cảm xúc là yếu đuối, dẫn đến việc họ “tự rút mình” khỏi những ngày mang tính kỷ niệm.

Truyền thông và thị trường tiêu dùng cũng là một phần tác động không nhỏ đến việc tặng quà ngày Quốc tế Đàn ông. Những ngày như 8/3 hay 20/10 gắn liền với các chiến dịch khuyến mãi hoa, mỹ phẩm, thời trang, spa. Doanh nghiệp “đổ tiền” quảng bá, mạng xã hội ngập tràn hình ảnh chúc mừng khiến ngày lễ trở nên không thể bỏ qua. Trong khi đó, ngày 19/11, chỉ có một vài doanh nghiệp có chạy các chiến dịch quảng cáo nhưng không quá rầm rồ. Vì đàn ông ít mua sắm và các sản phẩm hướng đến họ như đồ công nghệ, phụ kiện, dụng cụ thể thao không phù hợp với mô hình tặng quà cảm xúc.

Ngoài ra, phần lớn cơ quan, trường học ở Việt Nam cũng không tổ chức hoạt động chính thức cho ngày 19/11. Còn vào ngày 8/3 và 20/10, luôn có văn nghệ, hoa, quà, hội họp hoặc các hoạt động tri ân rất rầm rộ.

Đặc biệt, chính sự kiệm lời của đàn ông, tức là ít khoe quà, ít đăng ảnh, ít viết lời chúc là một trong những nguyên nhân khiến cho ngày này càng ít xuất hiện trên mạng xã hội.

Thế giới tôn vinh đàn ông như thế nào?

Khác với Việt Nam, nhiều quốc gia đã coi ngày Quốc tế Đàn ông là dịp để thảo luận nghiêm túc về vai trò và sức khỏe của nam giới trong xã hội hiện đại.

Tại Anh, Úc và New Zealand, ngày lễ này được ghi nhận thông qua nhiều hoạt động cộng đồng như hội thảo về sức khỏe nam giới…. Ở một số nơi, các tổ chức giáo dục và cộng đồng cũng tổ chức chương trình ghi nhận đóng góp của nam giới, hoặc các hoạt động dành cho học sinh – sinh viên nhằm khuyến khích thảo luận về bình đẳng giới và trách nhiệm xã hội của phái mạnh.

Tại Ấn Độ, ngày 19/11 được hưởng ứng rõ nét hơn với nhiều chương trình thảo luận, diễn đàn về bình đẳng giới, hoạt động truyền thông về sức khỏe tinh thần nam giới và nâng cao nhận thức về bạo lực đối với nam giới.

Tại Mỹ và Canada, ngày Quốc tế Đàn ông không nằm trong nhóm ngày lễ phổ biến rộng rãi nhưng lại được các tổ chức sức khỏe nam giới, bệnh viện, hội đồng sức khỏe cộng đồng và các tổ chức phi chính phủ duy trì thường xuyên. Các hoạt động chủ yếu tập trung vào giáo dục và nâng cao nhận thức về trầm cảm, tự tử, ung thư nam giới và áp lực tâm lý trong công việc.

Đặc biệt, tại Trinidad & Tobago – quê hương của ngày Quốc tế Đàn ông, ngày này được tổ chức một cách quy mô và rõ nét. Tại đây, các tổ chức cộng đồng, trường học, truyền thông và cơ quan nhà nước tổ chức các hoạt động như vinh danh nam công dân tiêu biểu, hội thảo giáo dục giới, các chương trình nâng cao nhận thức về trách nhiệm gia đình và sức khỏe nam giới…