Hà Nội: Đề nghị cấm xe máy xăng trong Vành đai 1 từ 1/7/2026

UBND TP Hà Nội vừa có Tờ trình gửi HĐND thành phố, đề nghị ban hành Nghị quyết về các chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông sang năng lượng sạch. Nội dung đáng chú ý nhất trong dự thảo là việc thiết lập "vùng phát thải thấp" (LEZ) và các quy định siết chặt phương tiện chạy nhiên liệu hóa thạch theo lộ trình 3 giai đoạn cụ thể.

Giai đoạn đầu tiên dự kiến bắt đầu từ ngày 1/7/2026, thí điểm tại một số khu vực thuộc Vành đai 1, bao gồm 9 phường trung tâm gồm: Hai Bà Trưng, Cửa Nam, Hoàn Kiếm, Ô Chợ Dừa, Văn Miếu – Quốc Tử Giám, Ba Đình, Giảng Võ, Ngọc Hà, Tây Hồ.

Đến ngày 1/1/2028, thành phố sẽ mở rộng vùng phát thải thấp bao phủ toàn bộ Vành đai 1 và một số khu vực trong Vành đai 2, nâng tổng phạm vi lên 14 phường. Giai đoạn 3 được thực hiện từ ngày 1/1/2030, áp dụng cho 36 phường, xã bên trong Vành đai 3.

Sau năm 2031, bất kỳ khu vực nào có tình trạng ùn tắc mức độ D-F hoặc chỉ số ô nhiễm không khí cao cũng sẽ phải áp dụng quy định này.

Tại các vùng phát thải thấp nói trên, cơ quan chức năng sẽ áp dụng những biện pháp hạn chế mạnh tay. Cụ thể, xe máy chạy xăng sẽ bị cấm lưu thông theo khung giờ hoặc theo từng khu vực; xe máy chạy dịch vụ qua ứng dụng (xe ôm công nghệ) cũng không được phép hoạt động nếu vẫn sử dụng động cơ xăng.

Đối với ô tô, những xe không đạt chuẩn khí thải mức 4 sẽ bị hạn chế, tiến tới cấm lưu thông tùy từng giai đoạn. Thành phố cũng đặt mục tiêu đến năm 2030, toàn bộ xe máy dùng nhiên liệu hóa thạch phải chuyển đổi xanh.

Để hiện thực hóa lộ trình này, hạ tầng trạm sạc được Hà Nội xác định là yếu tố then chốt. Dự thảo quy định các bãi đỗ, sân đỗ trong chung cư, tòa nhà thương mại, bệnh viện và công trình công cộng trong khu vực Vành đai 3 buộc phải lắp đặt tối thiểu 15% trạm sạc. Thời hạn hoàn thành việc chuyển đổi trước ngày 1/1/2030. Nếu những công trình nêu trên xây dựng mới phải bố trí tối thiểu 30% tổng chỗ đỗ xe có lắp đặt trạm tiếp năng lượng sạch công cộng.

Tương tự, hạ tầng đường bộ (các tuyến đường, cầu, hầm, bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ..) đang khai thác trong khu vực vành đai 3 nếu có bố trí chỗ đỗ xe phải thực hiện chuyển đổi, lắp đặt trạm tiếp năng lượng sạch công cộng tối thiểu 15%, trước ngày 1/1/2030. Nếu hạ tầng đường bộ đầu tư mới phải bố trí tối thiểu 30% tổng chỗ đỗ xe có lắp đặt trạm tiếp năng lượng sạch công cộng.

Nhằm thúc đẩy xã hội hóa đầu tư hạ tầng, TP Hà Nội đề xuất nhiều chính sách ưu đãi hấp dẫn cho doanh nghiệp. Thành phố dự kiến hỗ trợ 30% tiền lãi vay trong thời hạn tối đa 5 năm, hỗ trợ 50% chi phí giải phóng mặt bằng và miễn hoàn toàn tiền thuê đất trong 5 năm đầu cho các dự án trạm sạc công cộng. Đặc biệt, các dự án trạm tiếp năng lượng sạch công cộng sẽ được phép bỏ qua bước lập chủ trương đầu tư, giúp rút ngắn đáng kể thời gian triển khai thủ tục hành chính.