Giá vàng bay cao đạt 3.432 USD, chứng khoán Mỹ lao dốc, áp lực đè nặng lên Fed

Phiên giao dịch đầu tuần và sáng ngày 22/4 chứng kiến những biến động mạnh mẽ trên thị trường tài chính toàn cầu, phản ánh sự lo ngại ngày càng tăng của giới đầu tư trước những diễn biến phức tạp của nền kinh tế thế giới. Giá vàng, vốn được coi là kênh trú ẩn an toàn trong thời kỳ bất ổn, đã liên tiếp xô đổ các kỷ lục, trong khi thị trường chứng khoán Mỹ sụt giảm mạnh, đặc biệt là các cổ phiếu công nghệ.

Giá vàng thiết lập đỉnh lịch sử, đạt mốc 3.432 USD/ounce

Kết thúc phiên giao dịch ngày 21/4, giá vàng giao ngay trên thị trường thế giới đã tăng vọt 96 USD, chốt ở mức 3.423 USD/ounce. Đà tăng tiếp tục được duy trì sang phiên sáng ngày 22/4, đưa giá vàng đạt mức cao kỷ lục mới: 3.432 USD/ounce. Nguyên nhân chính đẩy giá vàng đi lên được cho là sự suy yếu của đồng USD và nhu cầu trú ẩn an toàn tăng cao khi căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc leo thang.

Đồng USD đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm so với các đồng tiền chủ chốt khác trên thế giới. Sự suy yếu của đồng bạc xanh khiến vàng trở nên hấp dẫn hơn đối với những người mua sử dụng các loại tiền tệ khác, từ đó thúc đẩy nhu cầu và đẩy giá đi lên.

Sự sụt giảm niềm tin vào nền kinh tế Mỹ là một yếu tố quan trọng khiến đồng USD mất giá. Bên cạnh đó, căng thẳng thương mại Mỹ-Trung Quốc vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Bắc Kinh liên tục cáo buộc Washington đang sử dụng các cuộc đàm phán thuế để ép buộc các quốc gia khác đạt được những thỏa thuận thương mại bất lợi cho Trung Quốc. Điều này tạo ra một môi trường kinh tế toàn cầu đầy bất định, khiến giới đầu tư tìm đến vàng như một biện pháp trú ẩn an toàn.

Ông David Meger, Giám đốc Giao dịch Kim loại quý tại High Ridge Futures, nhận định: "Khi căng thẳng thương mại tiếp tục gia tăng, giá vàng sẽ đi lên. Thỉnh thoảng chúng ta có thể thấy các phiên bán ra để chốt lời, nhưng xu hướng chung vẫn là tăng".

Kể từ đầu năm đến nay, giá vàng thế giới đã liên tục thiết lập các đỉnh mới, tăng tổng cộng hơn 700 USD. Kim loại quý này đã vượt qua mốc 3.000 USD vào tháng trước và vượt qua mốc 3.300 USD chỉ cách đây một tuần.

Chứng khoán Mỹ chìm trong sắc đỏ, chìm sâu nhất là nhóm cổ phiếu công nghệ

Ngược lại với đà tăng phi mã của giá vàng, thị trường chứng khoán Mỹ lại chứng kiến một phiên giao dịch đầu tuần đầy ảm đạm, các chỉ số chính đồng loạt giảm mạnh. Chỉ số công nghiệp Dow Jones (DJIA) giảm tới 971 điểm, tương đương 2,48%. Chỉ số S&P 500 mất 2,36% giá trị và chỉ số Nasdaq Composite, tập trung vào các cổ phiếu công nghệ, cũng giảm mạnh 2,55%.

Nhóm cổ phiếu công nghệ lớn là động lực chính kéo các chỉ số đi xuống. Cổ phiếu của hãng xe điện Tesla giảm 5,8%, trong khi nhà sản xuất chip Nvidia mất 4%. Gã khổng lồ thương mại điện tử Amazon và tập đoàn công nghệ Meta Platforms (công ty mẹ của Facebook) cùng giảm 3%. Ngay cả cổ phiếu của Caterpillar, một công ty sản xuất máy móc công nghiệp, cũng đóng cửa với mức giảm 2,8%.

Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm của thị trường chứng khoán Mỹ được cho là sự lo ngại của nhà đầu tư về tính độc lập của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) khi cơ quan này liên tục bị Tổng thống Trump công kích. Sự can thiệp chính trị vào chính sách tiền tệ, vốn được coi là lĩnh vực hoạt động độc lập của Fed, làm dấy lên những nghi ngờ về khả năng quản lý nền kinh tế của chính quyền hiện tại.

Ngoài ra, niềm tin của nhà đầu tư vào triển vọng thương mại toàn cầu suy giảm cũng góp phần vào sự đi xuống của Phố Wall. Đặc biệt là sau khi Trung Quốc đưa ra cảnh báo về việc các quốc gia khác nên thận trọng khi đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ. Điều này tạo ra một môi trường kinh doanh không chắc chắn, ảnh hưởng đến lợi nhuận và triển vọng tăng trưởng của các doanh nghiệp, đặc biệt là những công ty có hoạt động kinh doanh toàn cầu.

Tính từ ngày 2/4, thời điểm ông Trump công bố áp thuế đối ứng với toàn bộ đối tác thương mại, thị trường chứng khoán Mỹ đã chịu tổn thất nặng nề. Chỉ số S&P 500 đã giảm 9%, Nasdaq mất gần 10% và DJIA cũng giảm 9,6%.

Robert Haworth, chiến lược gia đầu tư tại US Bank, nhận xét: "Môi trường vẫn còn thiếu chắc chắn, vì chúng ta không biết vấn đề thuế nhập khẩu sẽ đi đến đâu. Thị trường vẫn đang cố gắng làm rõ điều này và chưa đi đến kết luận cuối cùng".

Áp lực không ngừng lên Chủ tịch Fed

Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn đang tiếp tục gia tăng sức ép lên Chủ tịch Fed Jerome Powell liên quan đến chính sách tiền tệ. Trên mạng xã hội Truth Social vào ngày 21/4, ông Trump lặp lại lời chỉ trích gay gắt, gọi ông Powell là "kẻ thất bại lớn" và nhấn mạnh sự cần thiết phải giảm lãi suất "ngay lập tức" để tránh nền kinh tế Mỹ chậm lại. Ông lấy ví dụ về việc Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã hạ lãi suất 7 lần và cho rằng ông Powell đang quá chậm chạp.

Tổng thống Mỹ khẳng định rằng nhiều người đang kêu gọi cắt giảm lãi suất để phòng ngừa rủi ro, đồng thời nhấn mạnh tình trạng lạm phát hiện tại ở Mỹ gần như bằng không với giá năng lượng và hầu hết các sản phẩm đều đang giảm.

Giới phân tích cho rằng ông Trump đang muốn thúc đẩy việc cắt giảm lãi suất để giảm thiểu tác động tiêu cực có thể xảy ra từ việc tăng trưởng kinh tế chậm lại, vốn được dự báo là hậu quả của chính sách thuế nhập khẩu mà ông đang áp dụng. Các chính sách này được dự báo sẽ làm tăng giá hàng hóa và làm chậm lại thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, Chủ tịch Fed Jerome Powell lại có quan điểm thận trọng hơn. Ông không muốn giảm lãi suất quá sớm vì lo ngại lạm phát có thể bùng phát trở lại. Fed đang theo dõi chặt chẽ các số liệu kinh tế để đánh giá tác động của các chính sách thương mại chưa từng có tiền lệ từ chính quyền ông Trump.

Trong những ngày gần đây, Tổng thống Trump liên tiếp bày tỏ sự bất mãn với ông Powell, đặc biệt sau khi ECB hạ lãi suất vào ngày 17/4. Ông Trump phàn nàn rằng Fed chưa hạ lãi suất theo mong muốn của mình. Năm ngoái, Fed đã giảm lãi suất 3 lần và tạm dừng từ đầu năm nay để theo dõi thêm tình hình lạm phát.

Thậm chí, Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett còn tiết lộ vào ngày 19/4 rằng Tổng thống Trump và các trợ lý đang nghiên cứu khả năng sa thải Chủ tịch Fed Jerome Powell. Trước đó, ông Trump đã bày tỏ sự sốt ruột trên mạng xã hội Truth Social rằng việc chấm dứt nhiệm kỳ của ông Powell "không diễn ra đủ nhanh".

Mặc dù nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng Tổng thống Mỹ không có quyền sa thải Chủ tịch Fed chỉ vì những khác biệt về chính sách, nhưng ông Trump từ lâu đã cho thấy sự sẵn sàng phá vỡ các chuẩn mực và tiền lệ. Nhiệm kỳ của ông Powell sẽ kết thúc vào tháng 5/2026 và đến nay, Chủ tịch Fed vẫn khẳng định sẽ không từ chức theo mong muốn của Tổng thống.

Ông Powell được chính Tổng thống Trump đề cử vào chức Chủ tịch Fed trong nhiệm kỳ đầu tiên và bắt đầu đảm nhiệm vị trí này từ năm 2018. Tuy nhiên, sau đó, ông Trump dần tỏ ra bất mãn với ông Powell vì Fed liên tục nâng lãi suất. Giai đoạn 2018-2019, Tổng thống Mỹ thường xuyên công khai chỉ trích Fed và từng có ý định sa thải ông Powell.

Trong thời gian qua, ông Trump cũng thường xuyên đưa ra các thông điệp trái chiều về Fed, lúc kêu gọi giảm lãi suất, lúc lại tuyên bố không can thiệp. Tuy nhiên, việc liên tục thúc giục Fed hạ lãi suất trong vài tháng qua đã làm dấy lên những lo ngại về tính độc lập của cơ quan này, khiến đồng USD liên tục mất giá. Chỉ số Dollar Index, đo sức mạnh của đồng đôla Mỹ so với rổ tiền tệ lớn, hiện đã giảm gần 1%, xuống 98,4 điểm, mức thấp nhất trong vòng 3 năm qua.