Mỹ phẩm kém chất lượng tràn lan: Nguy cơ dị ứng, nhiễm độc gia tăng

Ma trận mỹ phẩm hàng xách tay

Theo khảo sát, mỹ phẩm hiện nay được bày bán tràn lan từ các nhà thuốc, cửa hàng mỹ phẩm đến chợ, siêu thị mini và đặc biệt là các nền tảng online như sàn thương mại điện tử, mạng xã hội (Facebook, Zalo, TikTok…). Các sản phẩm được quảng cáo là “hàng chính hãng”, “xách tay Hàn, Nhật, Pháp”, nhưng có giá chênh lệch từ vài chục đến vài trăm phần trăm, mẫu mã giống nhau khiến người tiêu dùng rơi vào ma trận.

Để đẩy hàng nhanh, nhiều chủ shop tung ra loạt khuyến mãi "sập sàn", "mua 1 tặng 2", thậm chí “giải phóng kho”, khiến khách hàng dễ dàng bị thuyết phục mà không hề kiểm tra kỹ nguồn gốc hay thành phần sản phẩm.

Chị Lâm Thị H. (quận Cầu Giấy, Hà Nội) là một trong nhiều trường hợp gặp phản ứng nặng do mỹ phẩm kém chất lượng. Vì da xuất hiện nám, chị đặt mua qua mạng một bộ kem trị nám, kem dưỡng và kem chống nắng. Chỉ sau vài ngày sử dụng, da chị bị nóng rát, đỏ ửng và được chẩn đoán nhiễm độc corticoid khi đi khám tại bệnh viện.

Tương tự, anh Trần Đức Thành (Phú Diễn, Hà Nội) chia sẻ, gần đây, anh mua tặng vợ một bộ kem chống nắng Nhật Bản có giá khuyến mãi 400.000 đồng (giá gốc 850.000 đồng), nhưng vợ dùng thử thì phát hiện dung dịch chống nắng bị vón cục, sản phẩm có dấu hiệu bị làm giả khi không in hạn sử dụng, nắp vặn thay vì nắp bật như hàng cùng loại…

Theo bác sĩ chuyên khoa II Ninh Thị Thảo - Phòng khám Đa khoa Minh Ngọc, thời gian gần đây, nhiều bệnh nhân gặp phải các vấn đề da liễu như viêm da tiếp xúc, sẩn ngứa, herpes… do dùng mỹ phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc. Bác sĩ cho biết: “Dị ứng mỹ phẩm có thể nhẹ với biểu hiện ngoài da, nhưng cũng có trường hợp nặng gây loét, lan rộng, nếu không điều trị dứt điểm sẽ để lại sẹo, ảnh hưởng chất lượng sống”.

Bác sĩ Thảo cũng khuyến cáo: “Sản phẩm có thương hiệu chưa chắc phù hợp làn da. Điều quan trọng là hoạt chất phù hợp, được tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa”.

Nhiều vụ hàng giả, hàng lậu bị xử lý

Vừa qua, ngày 25/4/2025, Sở Y tế Hà Nội đã ra quyết định đình chỉ lưu hành và thu hồi toàn quốc lô sản phẩm kem đêm Collagen 3D Perfect Whitening Cream (Melasma), số lô CD03B, sản xuất ngày 05/02/2025, do vượt giới hạn thủy ngân cho phép. Sản phẩm do SakurraDream Co., Ltd (Nhật Bản) sản xuất, được Công ty TNHH Thương mại Tổng hợp & Dịch vụ Linh Anh (Phú Thọ) chịu trách nhiệm đưa ra thị trường.

Cục Quản lý Dược yêu cầu tiêu hủy toàn bộ lô sản phẩm và yêu cầu Công ty Linh Anh báo cáo kết quả thu hồi trước ngày 30/5/2025. Sở Y tế Phú Thọ chịu trách nhiệm giám sát việc thu hồi, xử lý vi phạm và báo cáo về Bộ Y tế trước 15/6/2025.

Trước đó, lực lượng Quản lý thị trường đã phát hiện nhiều kho hàng mỹ phẩm nhập lậu, không rõ nguồn gốc. Cụ thể, cuối năm 2024, tại TP Bắc Giang, Đội QLTT số 1 kiểm tra một kho hàng trên đường Nguyễn Du, thu giữ hơn 27.000 sản phẩm mỹ phẩm Trung Quốc, trị giá hơn 658 triệu đồng.

Đầu năm 2025, tại quận Thanh Khê (Đà Nẵng), Đội QLTT số 3 tạm giữ gần 3.300 sản phẩm mỹ phẩm giả mạo nhãn hiệu GUCCI, trị giá hơn 40 triệu đồng. Các sản phẩm không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp và đều bị xử lý theo quy định.

Để chấn chỉnh thị trường, Cục Quản lý Dược đang chủ trì xây dựng Nghị định quản lý mỹ phẩm mới, phối hợp cùng các vụ, cục liên quan thuộc Bộ Y tế. Nghị định dự kiến có 3 chính sách lớn: Siết chặt khâu công bố sản phẩm để phù hợp thông lệ quốc tế và Hiệp định mỹ phẩm ASEAN. Tăng cường hậu kiểm đối với mỹ phẩm lưu hành. Đồng thời, quản lý chặt cơ sở sản xuất mỹ phẩm, đặc biệt tại nước ngoài.

Nghị định này được kỳ vọng sẽ góp phần giảm thiểu tình trạng mỹ phẩm kém chất lượng, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và tạo môi trường cạnh tranh công bằng, lành mạnh cho doanh nghiệp chân chính.

Theo báo cáo thị trường mỹ phẩm Việt Nam của Nielsen (công ty nghiên cứu thị trường và quảng bá toàn cầu), chi tiêu cho mỹ phẩm tại Việt Nam tuy không cao nhưng đang tăng dần. Statista (nền tảng trực tuyến hàng đầu cung cấp số liệu thống kê, dữ liệu nghiên cứu thị trường và thông tin về nhiều ngành công nghiệp, lĩnh vực kinh tế, và các chủ đề xã hội khác) dự báo quy mô thị trường mỹ phẩm Việt Nam đạt 578,77 triệu USD trong năm 2025. Phân khúc giá dưới 500.000 đồng chiếm tới 80% doanh số, với mức bán chạy nhất là 100.000 - 200.000 đồng.

Theo Tổng cục Thống kê, phụ nữ chiếm 50,1% dân số Việt Nam, là nhóm tiêu dùng chính trong lĩnh vực này. Với ảnh hưởng từ mạng xã hội, làm đẹp ngày càng được chú trọng và là nhu cầu thiết yếu.

Tuy nhiên, tình trạng giả mạo mỹ phẩm vẫn phổ biến, đặc biệt các thương hiệu nổi tiếng như Dior, MAC, Shiseido, GUCCI… bị làm giả tinh vi, tiêu thụ rộng rãi dưới dạng “hàng xách tay giá rẻ”. Trong bối cảnh ngày càng mở rộng của thị trường mỹ phẩm, việc siết chặt quản lý là điều cần thiết để đảm bảo an toàn và chất lượng cho người tiêu dùng.