Áp thuế 700% lên gạo Mỹ, Nhật Bản bị chỉ trích

Theo NHK, trong cuộc họp báo ngày 11/3, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt đã không ngần ngại "điểm mặt chỉ tên" Nhật Bản, khi trình bày một biểu đồ so sánh thuế quan giữa các quốc gia. Bà Leavitt cáo buộc Nhật Bản đang duy trì mức thuế "trên trời" đối với nhiều mặt hàng nông sản Mỹ, bao gồm thịt bò, sữa và đặc biệt là gạo, với mức thuế nhập khẩu lên tới 700%.

"Tổng thống Trump tin tưởng tuyệt đối vào nguyên tắc có đi có lại và theo đuổi thương mại công bằng, đối đẳng. Do đó, Mỹ sẽ từng bước áp dụng mức thuế quan tương xứng với các đối tác thương mại của mình", bà Leavitt nhấn mạnh. Lời tuyên bố này được giới quan sát nhận định là một cảnh báo đanh thép gửi đến Tokyo, ám chỉ khả năng Mỹ sẽ sớm áp dụng các biện pháp trả đũa thương mại nhằm vào hàng hóa Nhật Bản.

Hãng tin Bloomberg phân tích, trong bối cảnh chính quyền Trump đang đẩy mạnh chính sách "thuế quan đối đẳng" - nâng thuế nhập khẩu của Mỹ lên ngang bằng với mức thuế mà các đối tác thương mại áp dụng với hàng hóa Mỹ - thì gạo và các nông sản khác của Nhật Bản hoàn toàn có thể trở thành "bia ngắm" cho các đòn thuế trả đũa từ Washington trong những tuần tới. Viễn cảnh này khiến nhiều người lo ngại về một cuộc chiến tranh thương mại nông sản Mỹ - Nhật có thể bùng nổ.

Trước cáo buộc từ Nhà Trắng, Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Nhật Bản đã nhanh chóng lên tiếng phản hồi. Đại diện bộ này thừa nhận Nhật Bản có áp thuế nhập khẩu gạo với mức 341 yên/kg đối với gạo nhập khẩu thông thường. Tuy nhiên, phía Nhật Bản khẳng định, gạo Mỹ nhập khẩu theo cơ chế "hạn ngạch nhập khẩu tối thiểu" (Minimum Access) đã được hưởng ưu đãi miễn thuế từ lâu.

Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Nhật Bản cũng bác bỏ con số thuế 700% mà Nhà Trắng đưa ra. Theo giải thích của Tokyo, mức thuế 700% chỉ có thể xảy ra trên lý thuyết, trong trường hợp giá gạo nhập khẩu cực kỳ thấp. Còn trên thực tế, với giá thị trường hiện tại, thuế nhập khẩu gạo Mỹ vào Nhật Bản chỉ vào khoảng 204%, thấp hơn nhiều so với cáo buộc của Washington.

Mặt khác, Nhật Bản cũng đang tìm cách xoa dịu căng thẳng thương mại với Mỹ trên các lĩnh vực khác. Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản Muto Yoji mới đây đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick với hy vọng Washington sẽ miễn trừ thuế quan thép và nhôm cho Nhật Bản. Tuy nhiên, yêu cầu này dường như chưa nhận được sự đồng thuận từ phía Mỹ. Ông Muto Yoji nhấn mạnh Nhật Bản đóng góp lớn cho kinh tế Mỹ, tạo ra nhiều việc làm và xứng đáng được hưởng ưu đãi miễn thuế, nhưng kết quả đàm phán vẫn còn bỏ ngỏ.