Vụ sập công trình ở Đồng Nai khiến 10 người chết: Ai sẽ chịu trách nhiệm?

Vào lúc 14h15 tại Nhà máy công ty cổ phần AV Healthcare (100% vốn Hàn Quốc, sản xuất băng vệ sinh, tã lót, bình sữa), địa chỉ Lô số 18, đường số 18, Khu công nghiệp Giang Điền, (huyện Trảng Bom) khi khoảng 50 công nhân đang thi công thì công trình cao khoảng 8m, dài 109m bất ngờ đổ sập.

Hậu quả vụ tai nạn lao động đã làm 10 người chết (trong đó 8 người chết tại hiện trường, 2 người chết tại bệnh viện), 12 người bị thương đang cấp cứu tại bệnh viện.

Vụ việc đang được dư luận quan tâm và đặt ra nhiều nghi vấn về khâu đảm bảo an toàn lao động trong quá trình thi công. Nhiều người thắc mắc vậy trách nhiệm để dẫn đến sự việc đáng tiếc này là do đơn vị, tổ chức, cá nhân nào.

Nhìn nhận sự việc dưới góc độ pháp lý, luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng Văn phòng luật sư Tinh Thông Luật (Đoàn luật sư TP HCM) cho rằng, theo quy định tại Điều 142 Bộ luật lao động 2012, tai nạn lao động là tai nạn gây tổn thương cho bất kỳ bộ phận, chức năng nào của cơ thể hoặc gây tử vong cho người lao động, xảy ra trong quá trình lao động, gắn liền với việc thực hiện công việc, nhiệm vụ lao động.

Khi có sự cố xảy ra trên các công trường thi công xây dựng thì trước hết phải dừng thi công, thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn, sau đó tìm hiểu để biết rõ trách nhiệm thuộc về đơn vị nào. Trước hết, trách nhiệm thuộc về nhà đầu tư, đơn vị tư vấn giám sát, thi công, nhà thầu, ban quản lý dự án… Bên cạnh đó, cần tìm hiểu và truy cứu trách nhiệm của chủ đầu tư, tư vấn, giám sát, năng lực hành nghề của công nhân tham gia xây dựng.

"Sau khi xác định rõ có sai phạm ở khâu nào, bộ phận nào mới có thể quy kết trách nhiệm cuối cùng thuộc về ai. Về nguyên tắc, mọi vấn đề về an toàn lao động, bảo hộ lao động và vệ sinh lao động tại công trường thi công xây dựng thì chủ đầu tư công trình là người chịu trách nhiệm trước pháp luật, cơ quan chính quyền các cấp có liên quan khi có sự cố xảy ra", luật sư Bình phân tích.

Luật sư Diệp Năng Bình cũng cho rằng, nếu chủ đầu tư có cán bộ giám sát an toàn lao động thì trách nhiệm của cán bộ giám sát đó về tai nạn lao động với chủ đầu tư là chuyện nội bộ của chủ đầu tư với nhân viên của mình chứ không phải cứ có cán bộ chuyên trách về an toàn lao động thì cán bộ đó phải chịu trách nhiệm trước pháp luật còn chủ đầu tư thì vô can.

Trách nhiệm của cán bộ giám sát về an toàn lao động thể hiện qua hợp đồng lao động, nội dung phân công, phân nhiệm, quyết định giao nhiệm vụ tại công trường. Đơn vị thi công cũng phải có trách nhiệm chứ không chỉ chủ đầu tư có trách nhiệm khi có tai nạn, sự cố xảy ra.

Luật Xây dựng cũng quy định về quyền và nghĩa vụ của nhà thầu thi công xây dựng công trình: Nhà thầu thi công xây dựng có nghĩa vụ thực hiện đúng hợp đồng, thi công đúng thiết kế tiêu chuẩn xây dựng, bảo đảm chất lượng, tiến độ, an toàn và vệ sinh môi trường, có nhật ký thi công xây dựng công trình, kiểm định vật liệu, sản phẩm xây dựng, quản lý công nhân lao động trên công trường không gây ảnh hưởng đến khu dân cư xung quanh, chịu trách nhiệm mua bảo hiểm…

Nếu như trong quá trình thẩm tra, kiểm định, nhà thầu và các đơn vị chủ đầu tư có những hành vi vi phạm pháp luật, không làm đúng nhiệm vụ cần có, thì cần phải chịu trách nhiệm trước thiệt hại do việc ấy gây ra.

Điều 298. Tội vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng

 1. Người nào vi phạm quy định về xây dựng trong lĩnh vực khảo sát, thiết kế, thi công, sử dụng nguyên liệu, vật liệu, máy móc, giám sát, nghiệm thu công trình hoặc lĩnh vực khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 224 và Điều 281 của Bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

 a) Làm chết người;

 b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

 c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

 d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

 2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

 a) Làm chết 02 người;

 b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

 c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng. …”.

 Nếu trong trường hợp công trường xây dựng hợp pháp, tất cả các quy trình thực hiện đều đúng theo quy định của pháp luật không xác định được vi phạm thì sẽ không bị xử lý theo quy định của pháp luật. Trách nhiệm đặt ra ở đây là trách nhiệm bồi thường cho gia đình người bị thiệt hại.

Phùng Đô