Pickleball, môn thể thao “lai” giữa tennis, bóng bàn và cầu lông, đang trở thành “điểm hẹn” mới của giới trẻ trên toàn thế giới. Từ những sân trường trung học, đại học ở Mỹ, nhà thi đấu nhỏ ở ngoại ô London, Anh, cho tới các cụm sân mới mọc lên ở Hà Nội, TP HCM, pickleball thu hút Gen Z nhờ nhịp chơi nhanh vừa đủ, dễ bắt nhịp và tạo ra những cuộc gặp gỡ thật, mặt đối mặt.

Tại Mỹ, các báo cáo thể thao cho thấy một cú “lột xác” rõ rệt. Theo Hiệp hội Ngành Công nghiệp Thể thao và Thể hình Mỹ (SFIA), mức độ tham gia pickleball đã tăng hơn 300% trong 3 năm gần đây, độ tuổi trung bình người chơi giảm xuống khoảng 34-35 tuổi. Nhóm 25-34 tuổi hiện là lực lượng đông đảo nhất, với khoảng 2,3 triệu người chơi, tiếp theo là nhóm 18-24 tuổi. Nhiều trường trung học và đại học đã đưa pickleball vào hệ thống câu lạc bộ, thi đấu nội bộ, thậm chí xây mới hoặc cải tạo sân tennis thành sân pickleball.

Bùng nổ toàn cầu

Lý do rất dễ hiểu, học chơi pickleball khá đơn giản. Chỉ sau một hoặc hai buổi, đa số người trẻ đã có thể đánh qua lại và cười nói, chứ không phải bực mình vì đánh hỏng mãi. Một cây vợt giá chỉ vài chục USD, luật đơn giản, sân nhỏ, bóng nhẹ giúp người mới cảm thấy “vào cuộc” khá nhanh.

Với nhiều người trẻ, pickleball còn là lối thoát khỏi cảm giác bí bách. Jessica Martinez, 31 tuổi, kể lại: “Tôi bắt đầu chơi vì đó là một trong những hoạt động hiếm hoi có thể làm ngoài trời một cách an toàn. Nhưng tôi tiếp tục chơi vì tôi thực sự thích nó”.

Yếu tố cộng đồng là điểm hút lớn nhất. Laree Mancour, Giám đốc thương hiệu một tổ chức thể thao trẻ em ở Mỹ, nói: “Pickleball vừa là một môn thể thao để chơi vừa mang lại cho chúng tôi cảm giác thuộc về một cộng đồng”. Sân pickleball nhanh chóng thành nơi gặp gỡ định kỳ của dân văn phòng, sinh viên, các nhóm bạn thích vận động nhẹ nhàng sau giờ làm.

Tại Anh, Guardian mô tả một buổi học cho người mới chơi ở New Malden, ngoại ô London. Trong sảnh thể thao nhỏ, từ người lớn ngoài 50 tuổi đến những người ngoài 20 tuổi đều cầm vợt tập cú đánh đầu tiên. Emma Robbins, 25 tuổi nói: “Môn này rất dễ chơi, không có quá nhiều luật và trước khi bạn kịp nhận ra thì… bạn đã có thể làm vài cú ‘dink’ rồi”. Bạn chơi cùng là Elaine Brown bổ sung: “Đây là bài tập tốt, có tính chiến thuật, có thể khó hay dễ tuỳ bạn muốn và hầu hết thời gian nó đơn giản là rất vui”.

Từ lớp học đến ngoại giao thể thao

Không chỉ là môn thể thao giải trí, pickleball còn bước vào trường học và trở thành công cụ kết nối quốc tế. Ở bang Maryland (Mỹ), một học khu công lập đã đưa pickleball vào hệ thống thể thao chính thức. Giám đốc thể thao Jeff Sullivan nhận xét: “Pickleball là môn thể thao bao trùm, giúp học sinh trải nghiệm cảm giác thành công trong thời gian rất ngắn”. Ông nhấn mạnh đây là môn có thể dễ dàng điều chỉnh để học sinh khuyết tật cũng tham gia được.

Tháng 4 vừa qua, Sullivan dẫn 30 học sinh đến Trung Quốc trong chuyến giao lưu pickleball qua ba thành phố. Ông giải thích: “Chúng tôi đi để nuôi dưỡng tình bạn xuyên biên giới và xây dựng quan hệ tích cực thông qua thể thao. Và từ đó, ‘ngoại giao pickleball’ ra đời".

Song song với khối phổ thông, các giải pickleball đại học ở Mỹ thu hút hàng trăm đội, hàng nghìn vận động viên. Nhiều trường đầu tư cụm sân lớn, và các tour pickleball đại học trao giải thưởng lên tới hàng trăm nghìn USD. Một chia sẻ được trích trong bài viết về phong trào này là của một vận động viên 27 tuổi: “Tôi xem các tay vợt chuyên nghiệp trên TV và nghĩ: "Mình có thể làm được.’ Giờ đây, nó không chỉ vui – mà là một môn thể thao thực thụ".

Việt Nam: Từ “môn mới lạ” thành cơn sốt sân phố

Dù Việt Nam chỉ mới đón pickleball trong thời gian gần đây nhưng tốc độ tăng trưởng thuộc hàng nhanh nhất châu Á. Theo khảo sát của UPA Asia phối hợp YouGov, Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ người biết đến và từng chơi pickleball cao nhất trong số 12 thị trường được nghiên cứu, với 88% người được hỏi nói đã nghe đến môn này và hơn 37% từng chơi.

Các tỉnh thành trong cả nước ghi nhận hàng chục nghìn người tập luyện, thi đấu. Nhiều cụm sân tennis cũ đã chuyển hẳn sang pickleball. Ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Liên đoàn Quần vợt Việt Nam, nhận định: “Pickleball không còn là nguy cơ mà đã thực sự lấn sân tennis”. Thậm chí, nhiều bãi giữ xe, kho bãi cũng được cải tạo thành sân pickleball để kịp bắt kịp nhu cầu.

Với thể trạng người Việt, pickleball tỏ ra phù hợp: nhịp chơi vừa phải, sân nhỏ, không phải di chuyển quá nhiều. Ưu điểm của môn thể thao này cũng là ít chấn thương, chi phí “mềm” (vài trăm nghìn đến khoảng 1 triệu đồng là có thể mua vợt, bóng, thuê sân) và cảm giác “làm quen được sau 2-3 buổi” là những yếu tố rất hợp với giới trẻ thành thị bận rộn.

Không dừng ở việc chơi phong trào, chỉ sau vài năm, pickleball đã chuyển sang thành tích và thi đấu chuyên nghiệp. Đầu năm 2024, Giải vô địch các câu lạc bộ pickleball quốc gia lần đầu được tổ chức với sự tham dự của 61 câu lạc bộ, đánh dấu bước chuyển từ tự phát sang hệ thống giải chính quy. Đội tuyển Việt Nam nhanh chóng giành HCB đồng đội ở Giải vô địch Pickleball châu Á mở rộng 2024 tại Giang Tây (Trung Quốc). Ở giải vô địch thế giới WPC tại Hong Kong (Trung Quốc), vận động viên 16 tuổi Trần Phương Anh đoạt hai HCV ở lứa tuổi U19.

Theo kế hoạch của Liên đoàn Pickleball châu Á, pickleball sẽ là môn trải nghiệm tại SEA Games 2025 ở Thái Lan và có thể trở thành môn thi đấu chính thức tại SEA Games 2027 ở Malaysia. Đây là bước đệm để pickleball Việt Nam phát triển chuyên nghiệp, từ phong trào sân phường đến đấu trường khu vực.

Từ Bainbridge Island năm 1965 đến New Malden, từ Texas đến Hà Nội, câu chuyện của pickleball có mẫu số chung rất rõ: niềm vui, sự dễ tiếp cận và cảm giác thuộc về một cộng đồng. Và với Việt Nam - nơi đang dẫn đầu châu Á về tỷ lệ người chơi - có lẽ câu trả lời ngắn gọn nhất cho câu hỏi “vì sao giới trẻ đổ bộ sân pickleball?” nằm ngay trong những con số tăng trưởng nóng và những sân bóng kín lịch mỗi tối: đây là môn thể thao đúng lúc, đúng nhu cầu, đúng tâm lý của một thế hệ muốn sống khỏe, sống vui và kết nối thực nhiều hơn.

×