Tương lai nào cho Đặng Thị Hồng sau án phạt gây tranh cãi?

Đặng Thị Hồng bị 'cấm cửa' khỏi mọi giải đấu trong nước

Sinh năm 2006, người dân tộc Dao ở Bắc Kạn, Đặng Thị Hồng được đánh giá là một trong những gương mặt sáng giá của bóng chuyền nữ Việt Nam. Với chiều cao lý tưởng, sức bật và khả năng tấn công ấn tượng, Hồng sớm được gọi vào đội tuyển trẻ quốc gia, khoác áo CLB Thái Nguyên và từng chơi cho VietinBank.

Tuy nhiên, tại Giải vô địch bóng chuyền U21 thế giới 2025 ở Indonesia, mọi thứ đã đảo chiều. Liên đoàn Bóng chuyền thế giới (FIVB) xác định Hồng “không đủ tư cách thi đấu”, dẫn đến việc bốn trận có cô góp mặt đều bị xử thua 0-3. Tuyển U21 Việt Nam mất toàn bộ thành tích, còn Hồng rơi vào tâm bão dư luận.

Ngày 11/9, Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam (VFV) ra quyết định đình chỉ cô vô thời hạn tại mọi giải trong nước. Lý do được nêu xoay quanh hai yếu tố: giấy khai sinh làm muộn khiến thông tin tuổi tác không khớp với điều lệ quốc tế, và việc FIVB tiến hành kiểm tra giới tính khi có khiếu nại. VFV khẳng định FIVB không hề nói Hồng là nam giới, nhưng kết luận “không đủ tư cách thi đấu” đã đủ để khép lại cánh cửa thi đấu quốc tế.

Điều đáng nói là, hồ sơ của Hồng đã qua nhiều vòng thẩm định từ CLB, địa phương đến liên đoàn quốc gia. Nếu việc khai sinh muộn được phát hiện sớm, bổ sung hoặc giải trình kịp thời, sự cố có lẽ đã không xảy ra. Trách nhiệm không thể chỉ đổ lên vai một VĐV tuổi 19. Đây chính là khoảng trống lớn trong khâu quản lý hồ sơ và kiểm soát tiêu chuẩn thi đấu.

Tranh cãi giới tính: Câu chuyện không của riêng Việt Nam

Tranh cãi quanh giới tính VĐV nữ không mới trong thể thao thế giới. Điển hình là trường hợp võ sỹ Imane Khelif, người Algeria, giành HCV quyền Anh nữ hạng 66 kg tại Olympic Paris 2024. Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) công nhận giới tính của Khelif dựa trên hộ chiếu và hồ sơ y tế. Tuy nhiên, Liên đoàn Quyền Anh quốc tế (IBA) lại loại cô khỏi giải vô địch thế giới 2025 sau khi xét nghiệm DNA, phát hiện mang nhiễm sắc thể XY.

Sự bất nhất này đến từ việc IOC và IBA là hai tổ chức độc lập, áp dụng tiêu chí khác nhau. Khelif vẫn giữ danh hiệu vô địch Olympic, nhưng trở thành tâm điểm tranh cãi toàn cầu, đồng thời chịu áp lực dư luận nặng nề.

Ngược lại, trong bóng chuyền, VFV trực thuộc FIVB nên cả hai áp dụng chung một hệ tiêu chí. Vì vậy, khi FIVB kết luận Hồng không đủ điều kiện, VFV không có lựa chọn nào khác ngoài việc tuân theo. Hệ quả là sự nghiệp của Hồng gần như chấm dứt ngay khi mới bắt đầu, khác hẳn với trường hợp Khelif vẫn còn được công nhận vinh quang Olympic.

Điều này càng cho thấy sự khắc nghiệt mà VĐV phải đối diện khi luật quốc tế thay đổi nhanh chóng. Một thiếu nữ tuổi 19, chưa kịp khẳng định bản thân, đã bị cuốn vào vòng xoáy kiểm tra, nghi ngờ và kết luận từ những tiêu chuẩn khắt khe.

Tương lai mờ mịt và câu hỏi trách nhiệm

Với lệnh cấm từ VFV, sự nghiệp thi đấu đỉnh cao của Đặng Thị Hồng gần như khép lại. Cô nhiều khả năng phải giải nghệ khi mới 19 tuổi. Tuy nhiên, thay vì từ bỏ bóng chuyền, Hồng đã được định hướng sang một con đường mới. VFV và CLB Thái Nguyên dự kiến tạo điều kiện để cô theo học Trường Đại học Thể dục Thể thao Bắc Ninh, mở ra cơ hội trở thành HLV nếu thực sự nỗ lực.

Trong khi đó, để có thêm thu nhập trang trải cuộc sống, Hồng chuyển sang bán hàng online. Trên TikTok cá nhân, cô đều đặn livestream mỗi tối, giới thiệu giày thể thao, tất, dây nhảy, balo... Các buổi phát sóng thường kéo dài đến quá nửa đêm. Hình ảnh ấy phản chiếu rõ sự chuyển hướng bất đắc dĩ của một cô gái vừa mất đi ước mơ lớn nhất đời mình.

Câu hỏi đặt ra là: tại sao khi nhìn Hồng thi đấu, sự khác biệt về ngoại hình và thể chất đã khá rõ, nhưng cả CLB lẫn VFV lại không tiến hành các bước kiểm tra giới tính, hormone hay hồ sơ chặt chẽ ngay từ đầu? Có thể hiểu CLB vì thành tích mà lơ là, nhưng với VFV – tổ chức chịu trách nhiệm bảo đảm công bằng, việc chỉ dựa vào giấy tờ hành chính là chưa đủ.

Bài học từ vụ việc này không chỉ nằm ở cá nhân Đặng Thị Hồng, mà còn ở cách hệ thống thể thao Việt Nam cần thay đổi. Cần minh bạch hóa việc kiểm tra hồ sơ, cập nhật kịp thời quy định quốc tế, đồng thời bổ sung hỗ trợ tâm lý cho VĐV trẻ. Bởi lẽ, một án phạt không nên biến thành bi kịch hủy diệt cả sự nghiệp và tương lai của một con người.

Trong bối cảnh thể thao thế giới còn nhiều tranh cãi về giới tính, Việt Nam càng cần một hệ thống chặt chẽ, nhân văn và minh bạch hơn. Đó không chỉ là để tuân thủ luật quốc tế, mà quan trọng hơn, để bảo vệ những VĐV trẻ, những người đã dành cả tuổi thanh xuân cho niềm đam mê thể thao, nhưng có thể mất tất cả chỉ vì những lỗ hổng trong quản lý.