Trung Quốc tăng tốc cuộc đua đất hiếm, đầu tư khổng lồ trước 'cơn khát' toàn cầu

Ngành công nghiệp đất hiếm của Trung Quốc đang bước vào một giai đoạn tăng tốc đầy tham vọng. Hàng loạt các tập đoàn lớn đang đổ hàng tỷ nhân dân tệ vào việc xây dựng và mở rộng các nhà máy sản xuất nam châm hiệu suất cao, nhằm đón đầu một làn sóng nhu cầu khổng lồ được dự báo sẽ đến từ các ngành công nghệ tương lai như xe điện, robot và năng lượng tái tạo.

Cuộc đua đầu tư và tích hợp theo chiều dọc

Trong những tháng gần đây, các ông lớn trong ngành như Yingluohua và Jinli Yongci đã liên tiếp công bố các kế hoạch đầu tư khổng lồ. Yingluohua đang xây dựng một nhà máy sản xuất nam châm Neodymium (NdFeB) với công suất 5.000 tấn/năm, trong khi Jinli Yongci thậm chí còn có một dự án lớn hơn, nâng tổng công suất của họ lên 60.000 tấn/năm. Theo thống kê, chỉ trong vòng chưa đầy một năm, tổng vốn đầu tư vào việc mở rộng sản xuất nam châm hiệu suất cao của các công ty niêm yết tại Trung Quốc đã lên tới 3 tỷ nhân dân tệ (gần 11 nghìn tỷ đồng)

Bên cạnh việc mở rộng quy mô, các doanh nghiệp đất hiếm Trung Quốc còn đang tập trung vào chiến lược tích hợp theo chiều dọc. Họ không chỉ dừng lại ở một khâu, mà đang cố gắng kiểm soát toàn bộ chuỗi giá trị, từ việc khai thác mỏ, đến luyện kim, tách chiết và cuối cùng là chế biến thành các sản phẩm nam châm công nghệ cao. Northern Rare Earth là một ví dụ điển hình. Bằng cách sở hữu độc quyền một mỏ đất hiếm lớn và xây dựng một chuỗi giá trị hoàn chỉnh, công ty này đã đạt được công suất sản xuất nam châm hiệu suất cao lên tới 100.000 tấn/năm, khẳng định vị thế thống trị của mình.

'Vàng của thế kỷ 21': Động lực từ các ngành công nghệ tương lai

Đất hiếm từ lâu đã được ví như "vàng của thế kỷ 21", là thành phần không thể thiếu trong mọi sản phẩm công nghệ cao. Với năng lực sản xuất khoảng 600.000 tấn/năm, Trung Quốc đang nắm giữ một lợi thế chiến lược. Đặc biệt, nam châm Neodymium với đặc tính nhẹ, nhỏ gọn và hiệu suất cực cao, đã trở thành vật liệu cốt lõi cho động cơ xe điện, tuabin gió, thiết bị hàng không vũ trụ và động cơ servo trong robot.

Nhu cầu được dự báo sẽ bùng nổ trong những năm tới. Theo Phòng Thương mại Xuất nhập khẩu Trung Quốc, chỉ riêng trong lĩnh vực robot hình người và các phương tiện di chuyển tầm thấp, nhu cầu về nam châm Neodymium dự kiến sẽ tăng gần 25% mỗi năm, đạt 33.000 tấn vào năm 2035. Northern Rare Earth đã chỉ ra một ví dụ cụ thể: mỗi robot hình người Optimus của Tesla cần tới 3,5 kg nam châm Neodymium.

Tín hiệu nới lỏng xuất khẩu đất hiếm và triển vọng thị trường

Động thái tăng cường sản xuất này diễn ra đồng thời với việc chính phủ Trung Quốc bắt đầu nới lỏng các hạn chế xuất khẩu đất hiếm, vốn đã được áp dụng từ tháng 4. Sau một thời gian sụt giảm, giá đất hiếm đã bắt đầu có dấu hiệu phục hồi. Việc Bắc Kinh nối lại một phần việc cấp phép xuất khẩu sang Mỹ và châu Âu đã thắp lên hy vọng về sự phục hồi của thị trường.

Các công ty lớn trong ngành cho biết tình hình đơn đặt hàng gần đây khá ổn định và họ giữ một lập trường lạc quan về xu hướng giá trong tương lai. Nhiều chuyên gia dự báo giá đất hiếm có thể sẽ tăng trở lại trước mùa cao điểm nhu cầu vào tháng 9 và tháng 10. Rõ ràng, Trung Quốc đang thực hiện một nước cờ chiến lược, vừa đảm bảo khả năng đáp ứng nhu cầu nội địa đang bùng nổ, vừa chuẩn bị sẵn sàng để củng cố vị thế nhà cung cấp không thể thay thế của mình trên thị trường toàn cầu.