Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang khiến thị trường nông sản toàn cầu chao đảo và người chịu thiệt hại nặng nề nhất có lẽ chính là nông dân Mỹ. Hiện tại, các nhà nhập khẩu Trung Quốc đã ồ ạt chuyển hướng sang thị trường Brazil, thực hiện một đợt mua vào đậu nành Brazil quy mô lớn chưa từng có, lên tới 2,4 triệu tấn chỉ trong nửa đầu tuần này. Động thái này đang gióng lên hồi chuông báo động về nguy cơ mất thị trường xuất khẩu chủ lực của nông sản Mỹ, đặc biệt là đậu nành.

Thuế quan bóp nghẹt nông sản Mỹ, Brazil hưởng lợi

Sự chuyển hướng nhập khẩu mạnh mẽ của Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh thuế quan chính quyền Tổng thống Trump áp đặt lên hàng hóa Trung Quốc đã leo thang tới mức 145% và Bắc Kinh cũng không hề nhượng bộ khi đáp trả bằng mức thuế 125% lên hàng hóa Mỹ. Vòng xoáy thuế quan "ăn miếng trả miếng" này đã khiến nông sản Mỹ trở nên đắt đỏ và kém cạnh tranh hơn hẳn so với các đối thủ, đặc biệt là Brazil.

Chính vì vậy, khi giá đậu nành Brazil giảm nhẹ gần đây, các nhà nhập khẩu Trung Quốc đã nhanh chóng chớp thời cơ, thực hiện các đơn hàng mua vào với tốc độ và quy mô chưa từng thấy. Lượng đậu nành khổng lồ 2,4 triệu tấn, tương đương gần một phần ba nhu cầu ép dầu hàng tháng của Trung Quốc, dự kiến sẽ được giao trong giai đoạn từ tháng 5 đến tháng 7, đủ thấy sự quyết liệt trong động thái quay lưng với đậu nành Mỹ của Trung Quốc.

Nông dân Mỹ lo ngại, nguy cơ phá sản hiện hữu

Trước tình hình trên, nông dân trồng đậu nành Mỹ đang rơi vào tình cảnh hết sức khó khăn. Ông Caleb Ragland, nông dân trồng đậu nành ở Kentucky, đồng thời là Chủ tịch Hiệp hội Đậu nành Mỹ, đã đăng bài viết trên tờ The Free Press ngày 9/5, khẩn thiết kêu gọi Tổng thống Trump chấm dứt chiến tranh thương mại. "Tôi là một trong 500.000 nông dân trồng đậu nành Mỹ đang đau khổ. Thu nhập của gia đình tôi và 3 công nhân toàn thời gian phụ thuộc 100% vào trang trại. Chiến tranh thương mại đang đánh cược sinh kế của người Mỹ, đặc biệt là nông dân", ông Ragland thúc giục Trump đạt thỏa thuận với Trung Quốc, cảnh báo cảnh báo nguy cơ phá sản hàng loạt của nông dân Mỹ nếu tình hình không được cải thiện.

Số liệu thống kê cũng cho thấy, số vụ phá sản trong ngành nông nghiệp Mỹ đang gia tăng đáng báo động. Theo Epiq Bankruptcy Analytics, năm nay đã có 88 trang trại gia đình hoặc doanh nghiệp nông nghiệp nộp đơn phá sản, tăng so với 50 trường hợp cùng kỳ năm 2024. Nếu Mỹ tiếp tục chính sách thuế quan, con số này dự kiến sẽ còn tăng.

Thực tế, Trung Quốc đã chủ động đa dạng hóa nguồn cung nông sản từ nhiều năm nay, Brazil cũng đã dần vượt qua Mỹ để trở thành nhà cung cấp đậu nành lớn nhất cho quốc gia tỷ dân này. Tuy nhiên, đậu nành vẫn luôn là mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của Mỹ sang Trung Quốc. Việc Trung Quốc quay lưng với đậu nành Mỹ không chỉ gây thiệt hại kinh tế trước mắt, mà còn đe dọa vị thế của Mỹ trên thị trường nông sản toàn cầu trong dài hạn.

×