Trào lưu ‘Du lịch kết hôn’ - Tỷ lệ kết hôn của Trung Quốc tăng 22% nhờ chính sách mới

Sự bùng nổ của ngành "Du lịch kết hôn" tại Trung Quốc

Nhiều điểm du lịch tại Trung Quốc thời gian gần đây đang chứng kiến một trào lưu đặc biệt khi du khách kết hợp ngắm cảnh và đăng ký kết hôn ngay tại nơi họ đặt chân đến. Hồ Sayram, hồ Thiên Đảo, đảo Đông Ngao hay đỉnh Tây Lăng Tuyết Sơn vốn là những địa điểm du lịch nổi tiếng nay trở thành nơi các cặp đôi chọn để ghi dấu ngày trọng đại.

Sự thay đổi này bắt nguồn từ chính sách mới của Trung Quốc áp dụng từ ngày 10/5, cho phép công dân đăng ký kết hôn tại bất kỳ cơ quan đủ điều kiện nào trên toàn lãnh thổ thay vì tại địa phương theo sổ hộ khẩu. Quy định mới giúp tiết kiệm đáng kể thời gian đi lại cho nhóm dân cư lưu động lớn (ước tính hơn 376 triệu người), trong đó có 125 triệu người di chuyển liên tỉnh. Chi phí đi lại để làm thủ tục trước đây giờ được giới trẻ dùng để chi cho các hoạt động du lịch trong lễ cưới.

Nhiều địa phương đã nhanh chóng tận dụng cơ hội để xây dựng mô hình “hành chính công trong lòng danh thắng”. Điều này cho phép các cặp đôi làm thủ tục đăng ký kết hôn và lễ cưới ngay tại các danh lam thắng cảnh. Các địa điểm danh thắng nổi tiếng như: đền Hộ Quốc Quán Âm tại Bắc Kinh; Tđỉnh Tây Lăng Tuyết Sơn tại Thành Đô; hồ Sayram tại Tân Cương đã trở thành “thiên đường đăng ký kết hôn” dành cho các cặp đôi trẻ.

Chính sách mới đã thúc đẩy tỷ lệ kết hôn tại Trung Quốc mạnh mẽ. Theo SCMP, quý III năm nay, Trung Quốc ghi nhận 1,61 triệu hồ sơ kết hôn, tăng 22,5% so với cùng kỳ và chấm dứt chuỗi giảm kéo dài hơn một thập kỷ. Tính từ tháng 5 đến tháng 9, hơn 330.000 cặp đôi đã chọn hình thức đăng ký mới tại các khu du lịch.

Ngành du lịch hưởng lợi, bùng nổ lượng du khách mới

Sự xuất hiện của những điểm đăng ký hôn thú tại danh thắng đã kéo theo cả hệ sinh thái dịch vụ đi kèm. Các cặp đôi thường ở lại lâu hơn và sẵn sàng chi nhiều hơn cho ảnh cưới, khách sạn, trang phục, phương tiện di chuyển hay trải nghiệm đặc biệt tại điểm đến. Du lịch kết hợp hôn thú vì vậy trở thành nguồn doanh thu mới, được nhiều địa phương khai thác mạnh.

Tại đảo Đông Ngao của Chu Hải, điểm đăng ký ngoài trời chính thức hoạt động từ ngày 20/5 và ngay lập tức thu hút sự quan tâm. Những cặp đôi đầu tiên được tặng phòng khách sạn, chụp ảnh du lịch và vé tàu. Mô hình tương tự xuất hiện tại hồ Thiên Đảo, nơi các cặp đôi đăng ký được miễn phí vé tham quan nhiều điểm nổi tiếng quanh khu vực. Các thành phố như Hàng Châu, Thiệu Hưng hay Kim Hoa cũng đang triển khai các gói dịch vụ trọn gói gắn với đăng ký kết hôn.

Sự ủng hộ từ chính quyền giúp các mô hình này phát triển nhanh. Tuy vậy, chuyên gia du lịch cho rằng để xu hướng trở thành ngành kinh tế bền vững, các địa phương cần xây dựng trọn bộ dịch vụ thay vì chỉ mở điểm tiếp nhận. Sự kết nối giữa thủ tục hành chính, lưu trú, ảnh cưới, vận chuyển và bán lẻ phải trơn tru để tạo thành một hành trình hoàn chỉnh. Đây sẽ là ưu thế để mở ra nền "kinh tế ngọt ngào" mà Trung Quốc đang hi vọng tạo ra từ chính sách khuyến khích hôn nhân mới của mình.

Tỷ lệ kết hôn tại Việt Nam giảm tốc, liệu có cần cú hích?

Theo số liệu mới nhất tổng hợp từ Cục Dân số, Bộ Y tế, thực trạng kết hôn tại Việt Nam trong giai đoạn 2021-2023 cho thấy xu hướng chững lại. Trong 3 năm này cả nước ghi nhận hơn 2,02 triệu cuộc đăng ký kết hôn.

Năm 2021 có khoảng 522.300 trường hợp, năm 2022 tăng lên 772.400 trường hợp, sau đó giảm còn 734.900 trường hợp vào năm 2023.

Dù số liệu phục hồi sau đại dịch, mức tăng không bền và không tạo được đà tăng mới. Cùng thời gian, tỷ lệ kết hôn lại chiếm 6,3%, chủ yếu do các cặp đôi quay lại làm thủ tục sau khi mất giấy tờ cũ.

Đáng chú ý hơn là xu hướng kết hôn muộn. Tuổi trung bình kết hôn lần đầu của nam giới là 29,8 tuổi, của nữ giới là 27 tuổi. Cả hai giới cùng tăng hơn 1 tuổi so với 3 năm trước đó. Dữ liệu tỷ suất kết hôn đặc trưng theo tuổi cũng cho thấy phần lớn phụ nữ kết hôn ở độ tuổi 20-24, trong khi nam giới đạt đỉnh ở nhóm 25-29.

Sau tuổi 30, tỷ suất kết hôn của cả hai giới giảm mạnh. Diễn biến này phản ánh áp lực chi phí sống, thay đổi quan niệm hôn nhân và quá trình đô thị hóa nhanh đang ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định lập gia đình.

Khác với Trung Quốc, Việt Nam vẫn áp dụng mô hình đăng ký kết hôn theo nơi cư trú, yêu cầu xác minh tình trạng hôn nhân và kiểm tra hồ sơ theo Luật Hộ tịch và Nghị định 123/2015. Việc đăng ký ở nơi tạm trú hoặc khác địa phương vẫn được thực hiện nhưng phải kèm theo xác nhận bổ sung.

Một số ý kiến cho rằng cần thêm sự thúc đẩy để tạo động lực cho người trẻ kết hôn, nhất là trước những áp lực về chi phí sinh hoạt, thay đổi về xu hướng xã hội như hiện nay.