Mối quan hệ vốn đã không mấy êm đềm giữa Tổng thống Donald Trump và Cục Dự trữ Liên bang (Fed) lại một lần nữa dậy sóng sau khi cơ quan này quyết định giữ nguyên lãi suất cơ bản lần thứ tư liên tiếp. Những lời chỉ trích công khai và gay gắt nhắm vào Chủ tịch Fed Jerome Powell không chỉ thể hiện sự bất mãn cá nhân mà còn làm dấy lên những lo ngại sâu sắc về sự độc lập của một trong những thể chế kinh tế quan trọng nhất thế giới.

Thế lưỡng nan của Fed: Giữa áp lực lạm phát và tăng trưởng chững lại

Tại cuộc họp tháng 6 của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), Fed đã quyết định duy trì lãi suất cơ bản trong khoảng 4,25% - 4,50%. Quyết định này được đưa ra trong một bối cảnh kinh tế đầy thách thức. Fed đã phải hạ dự báo tăng trưởng kinh tế của Mỹ trong năm nay đồng thời thừa nhận rằng lạm phát và tỷ lệ thất nghiệp có thể sẽ nhích lên.

Đứng trước những bất ổn này, Fed đã chọn một lập trường thận trọng, không đưa ra bất kỳ tín hiệu nào về thời điểm có thể cắt giảm lãi suất. Đây là một động thái điển hình của một ngân hàng trung ương hành động dựa trên dữ liệu, nhằm cân bằng giữa mục tiêu kiềm chế lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, sự thận trọng này lại đi ngược lại hoàn toàn với mong muốn của ông Trump.

Những chỉ trích gay gắt và sức ép từ phía Tổng thống Trump

Ngay sau quyết định của Fed, ông Trump đã không ngần ngại bày tỏ sự bất bình một cách công khai. Ông không chỉ gọi quyết định này là sai lầm mà còn nhắm vào cá nhân Chủ tịch Powell, gọi ông là "một kẻ ngốc nào đó ở Fed" và tự tin tuyên bố: "Tôi có thể làm tốt hơn nếu tôi phụ trách Fed". Thậm chí, ông còn đề xuất một mức cắt giảm lãi suất lên đến 2,5 điểm phần trăm, một con số được xem là cực đoan trong bối cảnh hiện tại.

Theo các nhà phân tích của Bloomberg, sức ép của ông Trump không chỉ xuất phát từ quan điểm kinh tế mà còn có những tính toán thực tế về tài khóa. Với gánh nặng nợ công ngày càng tăng, việc hạ lãi suất sẽ giúp chính phủ Mỹ giảm bớt chi phí lãi vay, vốn đã lên tới 776 tỷ USD kể từ đầu năm tài chính, tăng 7% so với cùng kỳ.

Rủi ro tiềm tàng: Khi tính độc lập của Ngân hàng Trung ương bị lung lay

Cuộc đối đầu này đặt ra một vấn đề cốt lõi, tính độc lập của ngân hàng trung ương. Đây là nguyên tắc nền tảng của kinh tế Mỹ, được thiết kế để các quyết định chính sách tiền tệ không bị ảnh hưởng bởi những toan tính chính trị ngắn hạn. Việc một chính trị gia hàng đầu công khai gây áp lực lên Fed là một tiền lệ nguy hiểm.

Các nhà kinh tế cảnh báo, nếu Fed phải nhượng bộ trước áp lực chính trị, sự tín nhiệm của thị trường vào chính sách của họ sẽ bị xói mòn nghiêm trọng. Thị trường có thể diễn giải đây là dấu hiệu của sự "suy yếu trách nhiệm tài khóa", làm dấy lên kỳ vọng lạm phát và có thể khiến lãi suất dài hạn tăng cao, một tác dụng phụ hoàn toàn trái ngược với mong muốn ban đầu.

Sự bất bình của Tổng thống Trump đối với Chủ tịch Powell không chỉ giới hạn ở vấn đề lãi suất. Ông Trump đã từng chỉ trích lập trường chính sách tiền tệ cứng rắn của Powell và ám chỉ về những thay đổi nhân sự. Trong khi tính độc lập của Fed là một trong những nguyên tắc cốt lõi của kinh tế Mỹ, có những đánh giá cho rằng Trump đã sử dụng nó như một công cụ của "chính trị thực dụng".

Nhìn xa hơn, một số chuyên gia chính trị tin rằng ông Trump có khả năng sẽ tích cực sử dụng các vấn đề lãi suất như một chương trình nghị sự "dân sinh" trong các giai đoạn sắp tới. Cuộc tấn công của ông Trump vào Fed còn được xem là một chiến lược chính trị tinh vi. Bằng cách liên tục chỉ trích chính sách lãi suất cao, vị tổng thống này đổ lỗi cho Fed và Chủ tịch Powell về những khó khăn kinh tế mà người dân thường phải đối mặt.

×