Chủ đề mang tiêu đề “ChatGPT gây rối loạn tâm thần” đang thu hút sự chú ý lớn trên Reddit – một trong những cộng đồng trực tuyến đông thành viên nhất thế giới. Bài đăng được tạo bởi người dùng @Zestyclementinejuce, một giáo viên 27 tuổi, chia sẻ rằng chồng cô bị ChatGPT thuyết phục tin mình là “đấng cứu thế tiếp theo”, đồng thời khẳng định chatbot này có thể giải đáp mọi bí ẩn của vũ trụ.

Chỉ sau 7 ngày xuất hiện, chủ đề này đã nhận được hơn 1.300 bình luận từ người dùng Reddit, trong đó nhiều người kể lại trải nghiệm tương tự khi người thân của họ bắt đầu có dấu hiệu hoang tưởng hoặc tin vào các thuyết âm mưu sau thời gian dài trò chuyện với AI.

Nhiều trường hợp cho biết ChatGPT đã làm trầm trọng thêm những vấn đề sức khỏe tâm thần vốn có, khiến người dùng tưởng tượng ra các sứ mệnh thiêng liêng, năng lực siêu nhiên hay thậm chí các thiết bị khoa học viễn tưởng không có thực. Đáng chú ý, tất cả diễn ra mà không có sự giám sát từ chuyên gia tâm lý hay cơ quan quản lý nào.

Một phụ nữ 41 tuổi kể với tạp chí Rolling Stone rằng cuộc hôn nhân của cô đã kết thúc sau khi chồng cô bị cuốn vào những cuộc hội thoại với ChatGPT. Người chồng bắt đầu tin vào thuyết âm mưu kỳ lạ như “xà phòng trong thực phẩm” và luôn nghĩ rằng mình đang bị theo dõi. Tại phiên tòa ly hôn đầu năm nay, ông vẫn khăng khăng đề cập đến những điều hoang đường này.

“Anh ấy đọc to các tin nhắn và khóc. Những nội dung ấy thực sự điên rồ, đầy thuật ngữ tâm linh”, người vợ kể. 

“Cảm giác như tôi đang sống trong một tập phim Black Mirror” - cô cho biết thêm, ám chỉ loạt phim nổi tiếng của Netflix phản ánh mặt trái của công nghệ đối với con người trong tương lai.

Một số người khác cũng cho biết người thân của họ sau khi trò chuyện với AI đã thay đổi hoàn toàn. Có người tuyên bố rằng ChatGPT đã cung cấp cho họ bản thiết kế về máy dịch chuyển tức thời, hay nói về “ánh sáng, bóng tối và chiến tranh” như những thế lực vũ trụ. Một người đàn ông chia sẻ vợ mình từ bỏ mọi công việc để trở thành “nhà cố vấn tâm linh” và thường xuyên có những hành vi kỳ lạ.

Nate Sharadin, chuyên gia AI cho rằng một trong những nguyên nhân có thể là người dùng đã mang sẵn các niềm tin cố hữu, sau đó được một “đối tác trò chuyện” như ChatGPT củng cố, ủng hộ những suy nghĩ đó một cách vô điều kiện.

Khác với các nhà trị liệu được đào tạo chuyên nghiệp, chatbot AI như ChatGPT không có khả năng phân biệt điều gì là đúng, sai hay lành mạnh cho người dùng. Điều này có thể khiến họ ngày càng sa đà vào các câu chuyện tưởng tượng không có thật.

Các chuyên gia tâm lý cảnh báo người dùng không nên sử dụng AI như một hình thức trị liệu tâm thần. Dù ChatGPT có khả năng phản hồi nhanh, luôn sẵn sàng lắng nghe và đưa ra lời khuyên, nhưng nó không được huấn luyện để xử lý những trạng thái tâm lý nhạy cảm hoặc phức tạp. AI thiếu sự đồng cảm, không hiểu được ngữ cảnh xã hội hoặc trải nghiệm cá nhân – những điều then chốt trong trị liệu tâm lý.

“Một nhà trị liệu giỏi sẽ giúp bệnh nhân nhìn nhận lại thực tế, không cổ vũ cho những ý nghĩ lệch lạc hay hoang tưởng. Nhưng ChatGPT không có ranh giới như vậy” nhà tâm lý học Erin Westgate từ Đại học Florida nhận định.

×