Thượng viện thông qua Dự luật 'Lớn và Đẹp', Tổng thống Trump tự tin kinh tế Mỹ bùng nổ

Dự luật "Lớn và Đẹp" (One Big, Beautiful Bill Act) do Tổng thống Donald Trump chủ trì đã trải qua một cuộc bỏ phiếu đầy kịch tính tại Thượng viện Mỹ vào ngày 1/7 (giờ địa phương), cuối cùng được thông qua với tỷ lệ sít sao 51 - 50. Ba Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa là Thom Tillis, Rand Paul và Susan Collins đã cùng toàn bộ các Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ bỏ phiếu phản đối, dẫn đến một thế bế tắc 50 - 50. Trong khoảnh khắc quyết định, Phó Tổng thống J.D. Vance với tư cách là Chủ tịch Thượng viện, đã bỏ lá phiếu đồng ý, giúp dự luật thành công được thông qua.

Nội dung pháp lý của dự luật: Giảm thuế, tăng chi tiêu và cắt giảm phúc lợi

Dự luật "Lớn và Đẹp" là một gói chính sách phức tạp, được thiết kế để kéo dài các chính sách cắt giảm thuế doanh nghiệp và cá nhân mà ông Trump đã thực hiện trong nhiệm kỳ đầu tiên. Nó cũng bao gồm các ưu đãi thuế mới cho tiền boa, thu nhập làm thêm giờ và các khoản vay mua ô tô, nhằm trực tiếp mang lại lợi ích cho người dân.

Tuy nhiên, dự luật này cũng đồng thời hủy bỏ nhiều biện pháp khuyến khích năng lượng xanh được thông qua dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden và thắt chặt các chương trình hỗ trợ y tế và thực phẩm dành cho người nghèo. Một số khoản cắt giảm chi tiêu đến từ chi phí Medicaid, điều này đã gây ra sự chỉ trích mạnh mẽ từ Đảng Dân chủ và các tổ chức dân sự.

Ngoài ra, một phần đáng kể ngân sách sẽ được phân bổ cho kế hoạch chống nhập cư bất hợp pháp của chính quyền Trump, bao gồm việc tăng cường hàng chục ngàn nhân viên thực thi pháp luật tại biên giới, cho phép trục xuất tới 1 triệu người mỗi năm. Chi tiêu quân sự cũng sẽ được gia tăng đáng kể, bao gồm việc đóng tàu, nâng cấp hệ thống đạn dược, cải thiện chất lượng sống quân nhân và phát triển hệ thống phòng thủ tên lửa Iron Dome.

Nợ công và phản ứng của các bên

Dự luật này đã ngay lập tức gây ra những lo ngại sâu sắc về tình hình ngân sách quốc gia. Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), một cơ quan độc lập, ước tính rằng dự luật sẽ làm tăng thêm khoảng 3,8 nghìn tỷ USD nợ trong thập kỷ tới, nâng tổng nợ chính phủ lên mức 36,2 nghìn tỷ USD, chiếm 124% GDP. Các tổ chức xếp hạng tín dụng gần đây đã hạ bậc xếp hạng tín dụng của Mỹ và thị trường ngày càng bày tỏ quan ngại về việc nợ công tiếp tục mở rộng.

Đảng Dân chủ đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ, cho rằng dự luật này là một hình thức "cướp của người nghèo giúp người giàu". Phân tích của CBO cũng chỉ ra rằng dự luật sẽ làm tăng thu nhập cho các gia đình giàu có và người nộp thuế có thu nhập trung bình, nhưng lại làm giảm thu nhập hàng năm của các gia đình nghèo. Ngoài ra, đến năm 2034, sẽ có thêm 11,8 triệu người mất bảo hiểm y tế, cao hơn con số ước tính 10,9 triệu người của phiên bản Hạ viện.

Hạ viện: Chặng đường gian nan phía trước

Sự bất mãn không chỉ đến từ phe đối lập. Việc dự luật cắt giảm quá mức chi tiêu phúc lợi xã hội và dẫn đến nợ công tăng vọt cũng đã gây ra sự bất mãn cho không ít nghị sĩ Đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Kết quả bỏ phiếu tại Hạ viện vì thế vẫn còn nhiều biến số.

Dự luật giờ đây sẽ được chuyển đến Hạ viện Liên bang để xem xét. Theo quy định của pháp luật Mỹ, một dự luật phải được cả Hạ viện và Thượng viện thông qua với phiên bản nhất quán mới có thể được Tổng thống ký ban hành thành luật. Hạ viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát đã thông qua phiên bản riêng của dự luật này vào cuối tháng 5 nhưng giờ đây họ phải chấp nhận những sửa đổi lớn từ phiên bản của Thượng viện. Các báo cáo từ CNBC cho thấy một số nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện vẫn lo ngại về khả năng dự luật làm tăng thâm hụt ngân sách, báo hiệu một cuộc bỏ phiếu đầy thách thức.

Tổng thống Trump đã ca ngợi chiến thắng này trên nền tảng Truth Social, nhấn mạnh rằng đây là một dự luật vì toàn dân, sẽ mang lại "giảm thuế vĩnh viễn, tăng cường hỗ trợ y tế và an sinh xã hội" đồng thời dự báo Mỹ sẽ tiến tới "tăng trưởng kinh tế bùng nổ".

Ông kêu gọi các nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện đoàn kết để hoàn tất việc ký ban hành dự luật trước kỳ nghỉ Quốc khánh 4/7 và nhấn mạnh: "Chúng ta đang hướng tới một kỷ nguyên vàng mới của nước Mỹ!". Tuy nhiên, những tranh cãi về tác động tài chính và xã hội của dự luật vẫn còn rất gay gắt, kết quả bỏ phiếu sắp tới tại Hạ viện sẽ là tâm điểm chú ý của dư luận.