Lo ngại về quyền riêng tư và dữ liệu cá nhân

Tính năng mới của Facebook cho thấy mức độ tiếp cận sâu hơn của Meta vào dữ liệu người dùng. Thay vì chỉ phân tích những ảnh đã đăng, hệ thống có thể quét toàn bộ thư viện ảnh trong điện thoại, bao gồm cả ảnh chụp tài liệu, hóa đơn, hay khoảnh khắc riêng tư không chia sẻ công khai. Dữ liệu như vị trí, thời gian chụp, khuôn mặt và vật thể đều có thể được AI xử lý để đưa ra gợi ý cá nhân hóa.

Meta khẳng định tính năng không được bật mặc định. Tuy nhiên, nhiều người dùng phát hiện nó đã hoạt động trong ứng dụng của họ mà không có cảnh báo rõ ràng. Một số chuyên gia bảo mật cho rằng việc Meta tận dụng quá trình “đồng ý xử lý đám mây” để bật song song tính năng gợi ý ảnh là thiếu minh bạch, đặc biệt khi nội dung được phân tích có thể chứa thông tin nhạy cảm.

Meta giải thích đây là nỗ lực giúp người dùng “khám phá lại những khoảnh khắc bị bỏ lỡ” và dễ dàng chia sẻ hơn. Theo công ty, ảnh trong thư viện sẽ chỉ được quét và lưu tạm thời để gợi ý nội dung, không sử dụng cho mục đích huấn luyện mô hình AI, trừ khi người dùng chọn chỉnh sửa hoặc chia sẻ những hình ảnh đó bằng công cụ AI của Meta. Tuy nhiên, các chuyên gia công nghệ nhận định điều khoản này vẫn để ngỏ khả năng ảnh có thể bị lưu trữ dài hạn hoặc dùng trong tương lai mà người dùng không hay biết.

Những lo ngại này càng lớn hơn khi một số người dùng khẳng định họ không hề nhìn thấy thông báo xin phép trước khi tính năng được kích hoạt. Việc đồng ý có thể xảy ra trong quá trình chấp thuận “Điều khoản Dịch vụ AI” mới của Meta, vốn được cập nhật kèm theo nhiều tính năng liên quan đến xử lý ảnh và video trên nền tảng.

Cách kiểm tra và tắt tính năng trong Facebook

Nếu người dùng lo ngại tính năng đã được bật mà không biết, có thể kiểm tra ngay trong ứng dụng Facebook. Trước hết, hãy mở ứng dụng, vào biểu tượng Menu ở góc dưới cùng, chọn Cài đặt và quyền riêng tư, rồi vào mục Cài đặt. Kéo xuống phần Gợi ý chia sẻ thư viện ảnh (Camera roll sharing suggestions).

Tại đây, Facebook sẽ hiển thị hai tùy chọn liên quan đến việc xử lý ảnh. Người dùng cần đảm bảo cả hai đều được tắt: “Xem gợi ý dựa trên thư viện ảnh khi bạn lướt Facebook” và “Nhận ý tưởng sáng tạo bằng xử lý đám mây thư viện ảnh”. Khi hai tùy chọn này bị vô hiệu hóa, Facebook sẽ không còn tự động tải lên, phân tích hay lưu giữ ảnh từ thư viện điện thoại.

Dù Meta khẳng định người dùng có toàn quyền kiểm soát, việc một số người phát hiện tính năng đã hoạt động âm thầm khiến cộng đồng mạng đặt câu hỏi về tính minh bạch trong quy trình xin phép và thu thập dữ liệu.

Các chuyên gia khuyến nghị người dùng nên thường xuyên kiểm tra cài đặt ứng dụng và cập nhật quyền riêng tư, đặc biệt với các nền tảng có sử dụng AI. Trong bối cảnh công nghệ học máy ngày càng xâm nhập sâu vào đời sống, việc bảo vệ dữ liệu hình ảnh trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Meta hiện chưa công bố thời điểm hoặc quốc gia nào tính năng “xử lý đám mây” sẽ mở rộng chính thức. Tuy nhiên, việc thử nghiệm rộng rãi tại nhiều khu vực đã khiến nhiều tổ chức bảo mật kêu gọi cơ quan quản lý vào cuộc, nhằm đảm bảo người dùng được thông báo rõ ràng và có quyền kiểm soát thực sự đối với hình ảnh cá nhân của mình.

×